10-Vaziyatli masalaning yechimini toping va ish daftaiga tegishlicha rasmiylashtiring

2. Marganesni aniqlashda xrom qanday xalaqit beradi? qanday chora ko`rish kerak?

Reaksiya olib borish sharoitiga qarab ammoniy persulfat marganetsdan turli oksidlanish mahsulotlarini hosil qilishi mumkin.Kislotali muhitda qizdirilsa H2MnO4 hosil bo‘ladi:

Mn2+ + 2S2O82- + 4H2O  H2MnO4 + 4SO42- + 6H+

ishqoriy muhitda katalizatorsiz qizdirilsa MnO2 hosil bo‘ladi:

Mn2+ + S2O82- + 4OH-  MnO2 + 2SO42- + 2H2O

Qizdirishni katalizatorlar ishtirokida (AgNO3 yoki Со(NO3)2, nikel va simob tuzlari) olib borilsa HMnO4 gacha oksidlanadi:

2MnSO4 + 5(NH4)2S2O8 + 8H2O  2HMnO4 + 7H2SO4 +5(NH4)2SO4

Reaksiyalarni olib borishda temir ionini ta’sirini yo‘qotish maqsadida NaH2РO4, xlor ionini esa AgNO3 qo‘shiladi. Fe3+ ioni permanganat ioni rangini aniqlashga xalaqit beradi va uni fosfatlar qo‘shib niqoblanadi. Bunda rangsiz [Fe(РO4)2]3- ioni hosil bo‘ladi.

Marganetsni ammoniy persulfat bilan oksidlashda xloridlar, bromidlar va boshqa ionlar halal beradi. Ularni Ag+ ioni cho‘ktiradi va u katalizatorlik vazifasini bajaradi.

Reaksiyaga kuchli kislotali muhit halal beradi, bunda ortiqcha kislota MnO4- ionini Mn2+ ionigacha qaytarishi mumkin:

2MnO4- + 5S2O82- + 2H2O  2Mn2+ + 10SO42- + 5O2 + 4H+

Reaksiya bilan 100 g ob’ektdan 0,1 mg margenetsni aniqlash mumkin.

Reaksiyaga xrom ioni xalaqit beradi, chunki Cr+3 dan Cr+6 gacha oksidlanib zarg‘oldoq rang hosil qiladi:

Cr2(SO4) + 3(NH4)2S2O8 + 7H2O --->H2Cr2O7 +3(NH4)2SO4+6H2SO4

Mineralizatni yashil rangi taxminan xrom borligidan dalolat beradi. Bunday hollarda marganetsni xromdan quyidagicha ajratiladi: mineralizatga pH=8 muhitda va dietilditiokarbaminat qo‘shilsa marganets kompleks birikma xosil qiladi va organik erituvchi (xloroform) bilan ekstraksiyalab ajratib olinadi:

Suvli qatlamni Mn+2 ga tekshiriladi.

YUqorida keltirilgan har ikkala reaksiya Mn2+ borligini tasdiqlasa zaharlanish sodir bo‘lgan deb baholanadi.

Kaliy peryodat bilan rang hosil bo‘lgani holda ammoniy persulfat bilan reaksiya bermasa tabiiy marganets aniqlangan deb hisoblansa bo‘ladi.