101-guruppa surdapedagogika yo'nalishi

101-guruppa surdapedagogika yo'nalishi.

TDPU maxsus pedagogika yo'nalishi.Mustaqil ta'lim mavzusi O.Shpanglerning "Yevropa quyoshining so'nishi"asari uchun yozgan essesi.

"Yevropa quyoshining so'nishi"Shpangler Osvold (1880-1936) taniqli nemis faylasufi, madaniyatshunosi, tarixchisi,hayot falasafasining ijodkori,tsuqlik nazaryaaining yaratuvchisi, bir necha asarlar muallifi.Asarning birinchi jildi 6 yil davomida yozildi.Asar ilk bor tarixning borishning bashorat qilishda katta ahamiyat berilgan.Shpanhlerning asardagi g'oyasi madaniyat atqdirini,bundan boshqa hozirgi vaqtda yer yuzida mukammal deb topilgan yagona ua'ni g'arbiy Yevropa ma'daniyatining otmagan bosqichlarida taqdirini kuzatishdir.

Asarda insoniyat bu- buyuk kuchining hayotiy jarayonlari yig'indisi"men"va uning shaxsi tilda beixtiyor fikirlash va harakat qiluvchi shaxslar sifatida tasvirlangan. Masalan,qadimiy xitoy madaniyati yoki zamonaviy sivilizatsiya.Balki har bir organik narsaning zamonida to'lagan tug'ulish,o'lim,yoshlik,qarilik,uzoq umur ko'rish tushunchalari tarixga nisbatan hali hech kim tomonidan ochilmagan qatiy mnaoga egadir Shpangler o'z asarlarida madaniyat to'g'rididagi malumotni odamlarning ruhini ifodalovchi va malum bir hayot siklidan o'tuvchi yopiq organizimlar yig'indisi sifatida rivojlantirdi.Faylasufning g'oyallaridan madaniyatshunoslikda va fan fasafasida yangi yo'nalish paydo bo'ldi. Uning ishidan so'ng tadqiqotchilar ilgri ulraning etiboridan chetda olqgan narsalarini payqashdi.Endilikda madaniyatning noratsianal sematik asolari nafaqat din va sanat balki fan texnika taraqqiyaotini qanday,yo'l bilan belgilab berishini o'rgamansdna turib bo'lmaydi

Va bu yechimni kashf qilish uchun kridit Shpanglerga tegishli. Uning "ovropa quyoshinig botishi"nafaqat madaniyatshunoslik balki yevropa madaniyatida ham voqeaga aylandi. Shpangler yevropa madaniyatining yo'q bo'lib ketishi bosqichining har xil asoslarini belgilab berdi.Buning uchun 1880 -2000-yillar oralig'idagi voqtga aniqlab bu davrdagi madaniyat doirasidagi vaqtinchalik mavqe, uning biologik pigment haqidagi ahamiyatini aniqlash kerak.Shpangler amdaniyat taraqqiyotining eng yuqori bosqichini sivilizatsiya bosqichi dwb eblgilagan.Bu nuqtai nazardan qaraganda g'arb dunyosining qulashi sivilizatsiya muommosidan boshqa va kam emas. U har bir madaniyatning o'ziga hos sivilizatsiyasi borligini yozang, lekin rivojlanishning yakuniy bosqichidir.Sivilizatsiya -eng yuqori turdagi odamlar aamalg oshirishga hozir bo'lgan .Esktremal va suniy hlaotlar. Kitobda turli madaniyatlarning svilizatsiya bosqichida kirgan kopabl insonlar yozilgan .Shpangler buning belgilarini -menmorchilik ,musiqa,taviriy san'at fan vavboshqa turli soohlrdataopadi. sivilizatsiyabosqichlarida asosiiy belgilarini-imperializim aotsializim,urbanizatsiyada ko'rdi.Unda o'qimshlii shaxar aliqx bor olbgan ratsionalizim, keppotizim vaarteizimkabi hususiyatlarni qo'shgna.Shpangler fikricha -o'lik shakillarni o'rgnisha atmtkiaem qonuqdir.

Analogiya esa tirik shakillarni anglash bo'lib xizmat qiladi. Men xulosa o'rnida shuni bildimki , tarixiy shakillar soni cheklanmagan davrlar, vaziyatlar, shaxslar,o'zlarining tipik belgilarda takrorlanishi haqida bir necha bor takidlanishini bildim.Napalyoning faoliyati doim Sezir va Aleksandirning faploiyati bilan taqqoslanadi quidagi ko'rib chiqiladigan birinchi qo'shimcha marfologik jihatdan qabul qilinishi mumkin emas ikkinchisi to'g'ri.Napalyoning o'zi gapirganda korrensiya Angilyani anglatadi va yakobinlar o'zini rimliklar deb atashgan .Flaorensiyani Afinada buddani Marsinda ibtidoiy xridtianlikni esa zamonaviy sotsoalizim deyilgan .