MAVZU: Yozma tarjimada maqol va matal matallarning tarjima qilish uzullari
Maqol xalqning pand-nasixati, ma`naviy-axloqiy xulosasi,xalq milliy ruhining aks-sadosi, til tabiatining hikmatli merosidir. Maqol chuqur ijtimoiy, axloqiy, falsafiy –hikmatona mazmunga ega. Maqol xalq aql-idrokining maxsuli, uning xukmi ko’p asrlik tajribalari ifodasidir.
Ingliz va o’zbek tillaridagi maqollarning talaygina qismi faqat tarkibidagi ayrim so’zlarning ishlatilishi bilan farqlanadi.Malumki o’zbek tilidagi bu maqolning ekvivalentidagi “uch o’lchab” emas “etti o’lchab bir kesish” uqtiriladi. Qisqasi maqol turmushda sinalgan, malum ezgu tugal umumiy ma`no anglatuvchi ixcham bir shakldagi boshqa frazeologik birlikka gap tarkibiga kirib, uning bir bo’lagini tashkil etsa, maqolning o’zi butun gapni tashkil qiladi.
VAZIFA
C1- Maqol tarjima.
C1- Biz maqol va matallarni tarjima qilish uchun tarjimashunoslikning ko’plab usullaridan foydalanamiz . Asosan mudulatsiya, konkrizizatsiya va semantica usullaridan foydalanamiz.
Modulatsiya usuli bu-ma’lum bir matnni yoki biron bir maqolni ma’\lum til me’yor qoidalariga bo’ysingan holda tarjima qilamiz.
Konkrizatsiya usulu-bu matinni o’z tilimizga moslashtirgan holda tarjima qilamiz.
Misol uchun: “When pigs fly”maqolini “ Qachon cho’chqalar uchganda” deb emas , ushbu maqolda yoq bo’lgan so’zlardan foydalangan holda tarjima qilammiz ya’ni “Tuyani dumi yerga tegkanda” deya o’z tilimizga moslashtrgan holda tarjima qilamiz. Shu va shunga o’xshash maqol va matallarni o’zimizning qoida va nizomlarimizga e’tibor bergan holada va kkitobxon bir ko’rishda o’qiy oladigan va tushina oladigan tarzda tarjima qilamiz.
MAVZU: Yozma tarjimada maqol va matallarni tarjima qilish.
Maqollar frazeologik birikmalarning alohida bir turidirlarki bular “maqol frazeologizmalaridir”. Maqol – narsa va xodisalarni obrazli ifodalovchi tilda keng ishlatiladigan ibora va nutq iboratlaridir. Matal so’zlovchining o’z nutqi mazmuniga munosabatini ifodalaydi. Matal aytilmoqchi bo’lgan fikrni tugal bayon qilmay, balki unga ishora qiladi. Matal “u axmok odam” deyish o’rniga “uning bir kaynovi past” deydi, “ular bir biriga juda mos” deyish o’rniga – “ular bir olmaning ikki pallasi” deb aytadi. Maqol bilan matal o’rtasida umumiylik ko’zga tashlanadi.
Bu umumiylik shundan iboratki xar ikkala kategoriya ham nutqni jonlantirish, jozibador va obrazli qilish, fikrni tayyor nutq qoliplari, formulalari bilan ifodalash, uni mazmundor kilishda ishlatiladi. Lekin shu bilan birga tugal fikrni o’zida ifodalagan maqollardan matallar jiddiy fark qiladi.Avvalo maqol zaminida xalq hikmati yotadi. Axmoqqa sukut javob deydi o’zbeklar. Ruslar esa durak boksit umniy myachit deb aytadilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |
