11- ma’ruza materiallarning elektr fizik va elektr kimyoviy usullari bilan qayta ishlash
– rasm 1 - elektrolit; 2 - elektrodlar; 3 - energiya manbasi; 4 - tok
Download 125.9 Kb. Pdf ko'rish
|
11 ma\'ruza
9.1 – rasm 1 - elektrolit; 2 - elektrodlar; 3 - energiya manbasi; 4 - tok
o‘tkazuvchi shinalar. Anodda metallning metall holatidan (Me o ) ion holatiga o„tishi metalldan elektronlarning ajralishi Me 0 - ne Me n+ (parchalanishi) hisobiga amalga oshadi, bu erda n - birlamchi zaryadlar soni. Katodda ion elektronlarni o„ziga o„zlashtirib, metall xolatiga o„tadi Me n+ +ne Me o (katodni qoplash). Elektroliz vannasidagi kuchlanish U=U 1 +U a +U k + I l (9.8) bu erda : U 1 - moddaning elektrokimyoviy parchalanish kuchlanishi. U a , U k - mos ravishda potensialning anod va katodda tushishi. I - vannadagi tok kuchi; l - elektrodlar o„rtasidagi masofa; - elektrolit o„tkazuvchanligi; Elektroliz vannasidan ajralayotgan quvvat: P I U U U I l a k ( ) 1 (9.9) Elektroliz davomida olingan modda miqdorining (q 1 ) Faradey qonuniga ko„ra nazariy ji‟atdan olinishi mumkin bo„lgan modda miqdoriga (q 2 ) nisbati A i tokka ko‘ra modda ( olish) chiqishi (%) deb ataladi: A q q i 1 2 100 (9.10) Elektroliz jarayonining effektivligi, shuningdek energiyaga ko‘ra modda chiqishi Ae bilan ham baholanadi: A A U i 100 (9.11) bu erda: - moddaning elektrokimyoviy ekvivalenti. SHunday qilib, energiyaga ko„ra metall chiqishi deb, sarf bo„lgan 1 Dj energiya miqdoriga nisbatan grammlarda olingan (g/Dj) metall miqdoriga aytiladi. Elektroliz intensivligini aniqlovchi yana bir xarakterli kattalik, bu tokning elektrodli zichligi (A/m 2 ) „isoblanadi. j=I/S (9.12) S-elektrodning elektrolitga botirilgan qismi yuzasi (m 2 ). Elektrod atrofida ikki qavat elektr qatlami hosil bo„lishi ionlarning elektrodlarga yaqinlashishiga va elektroddan ionlarning chiqishiga qarshilik ko„rsatadi. Bu qatlamni bartaraf etish uchun elektrolitlarni sirkulyasiya qilish, elektroliz vannasini impulpsli manba kuchlanishiga ulash va shuningdek, elektrodlar vibratsiyasini amalga oshirish kabi tadbirlar qo„llaniladi. Elektroliz qurilmalarini doimiy tok manbasiga ulashda o„zgarmas tok generatorlari yoki sanoat chastotasidagi o„zgaruvchan tokni o„zgarmas tokka aylantiruvchi to„g„rilagich agregatlardan foydalaniladi. Amalda, f.i.k. ti 97 - 99 % bo„lgan kremniyli to„g„rilagich agregatlardan foydalanish keng tarqalgan. Download 125.9 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling