11-mavzu Prosessorning sovutish tizimi ShK prosessor hususiyatlarini aniqlash Sovutishtizimi Reja

11-mavzu Prosessorning sovutish tizimi ShK prosessor hususiyatlarini aniqlash Sovutishtizimi
Reja:
1. Prosessorning sovutish tizimi
2. Sovutishtizimlari
3. Tizimli blokni sovutish tizimi bilan taminlash

Ma’lumki, qancha kata chastota bilan mikroprotsessor ishlasa, shuncha ko‘p issiqlik chiqaradi. Birinchi kompyuterlar sekin ishlaganliklari sababli, uncha qizib ketishmagan. Ularni sovutish uchun elektr ta’minot blokida bitta ventilator kifoya edi. Havo korpusning oldingi paneli teshiklaridan surilib, orqa panelidan chiqarilar edi.

Kuller (ventilator va radiator kombinatsiyasi) Pentium II protsessorning SECC katridjiga ulanadi. Elektr ta’minot ventilatorga maxsus ulanish joylar orqali uzatiladilar.

Pentium 1.33 protsessorni sovutish, uning o‘ziga maxkamlangan kuller ishlatiladi.

Bunday vazifa 4,77 MGHz dan 66MGHz chastotasida ishlovchi protsessor uchun effektiv hisoblangan. (486 DX2 protsessorlar uchun). Ammo, 100 MGHz chastotasida ishlovchi mikroprotsessorning paydo bo‘lishi bilan undan chiquvchi issiqlik faqatgina mikroprotsessorlarning o‘zini ishiga emas, balki boshqa komponentalarning normalish tartibiga xalaqit bera boshlaydi. Ushbu muammoning 3 yo‘li bor.
1. Radiatorni protsessorga qo‘yish. Bunda metaldan qilingan moslama issiqlikni yutib, tizim ventilator chiqarayotgan havo oqimiga chiqaradi.
2. Qo‘shimcha ventilator qo‘shish. Aylanuvchi ventilator issiqlikni yutib, protsessorni sovutadi. Ayrim hollarda ventilator radiator bilan birga ishlatiladi.
3. Tizimni yuqori sovutish. Zamonaviy kompyuterning korpusiga, ya’ni oldingi yoki orqa panelga, elektr ta’minot bloke yoniga va mikrosxemaning o‘ziga qo‘shimcha ventilator qo‘yish mumkin. Qizib ketishning eng yaxshi yo‘li bu to‘g‘ri loyihalashtirilgan korpusli kompyuter sotib olish va ishlab chiqaruvchining qo‘shimcha sovutish bo‘yicha maslahatlarini olishdir.
Bu, Pentium IV protsessorasosidagi, zamonaviy kompyuterda 1.8 GHz protsessor va uning mikrosxemalar to‘plamikattaradiatortagida
joylashgan. Radiator esa plastic qobig‘I bilan yopilgan va uning ichidagi issiq havo, ventilyator yordamida tashqariga chiqib ketadi.
Maxsus sovutish qurilma namoyish etilgan. U 3.5 dyumli bo‘limga o‘rnatilgan bo‘lib, vertikalkorpusningolditarafdagixavonitashqarigatortibchiqazadi.

Busovutgichqurilma, korpusniichkitarafidansovutishuchun 3.5dyuymlibo‘limgajoylashtiriladi. Oddiyulanishjoyiorqalielektrta’minlanadi.

Yanabirsovutgichlimoslamaturibo‘libuorqapanelorqalihavonisuradi. Bundaymoslamahechqandaykontaktlarsizshinaningulanishjoylarigaqo‘yiladi. Kuchlanishodatdagiulanishbo‘yichablokpitaniyadantushadi. AIR Cooler korpusigabirnechasantimetrgachiqibissiqlikmanbasigaqaratiladi. Havoorqapaneliningteshiklaridanayriladi (albattatizimda ISA yoki PSI boshulanishjoylaribo‘lishikerak, sovutgichnio‘rnatishuchun). Buventilator, korpusdagioldtarafdajoylashgan, bo‘shliqqao‘rnatiladi. Kuchlanishesaxohlaganelektrta’mirlashulanishjoyida 5-ilova

265

Ko’p holarda vinchester majburiy sovitishni talab qilmaydi, lekin zamonaviy vinchesterlar Ishining ishonchliligini oshirish uchun germoblok va controller platasini sovuqsh amolnipuflab
turadigan qo’shimcha ventilatordan foydalanish maqasadga muvofiqdir.
Vinchesterni me’yorda ishlashi uchun uning g’ilofi harorati 50 Cdan yuqori bo’lmagan va 0 Cdan past bo’lmagan harorat ta’minlanadi. Vinchesterdan faqat aylanayotga disklar va dvigatel ,balki vinchesterga to’htovsiz murojaat qiladigan boshqar uvmi crosxemalari ham 80 Cda nortiq haroratga qiziydi. Vinchesterning ishdan chiqishining tezuch shundaki, dvigatelni boshqaruvch mikrosxema qizib ketadi va ishdan chiqadi. Bazda hatto mikrosxemaning plastmassa g’ilofi ham yoriladi.
Aylanayotgan disklar qiziganda, undan magnitqatlamning mikros kopik bo’laklari uchib ketadi, bu ko’psonli“ yomon” sektorlarning paydo bo’lishidan olib keladi.
Zamonaviy vinchester majburiy tartibda to’rtta kaltavintlar bilan kompyute rg’ilofiga ishonchli mahkamlanishi kerak. Bu mehanik vibratsiya darajasini kamaytiish va vinchester germoblokini samarali sovitishga imkon beradi. Umuman mahkamlanmagan yoki yomon mahkamlkangan vinchester nafaqat maksimal unundorligini lo’rsata olmaydi.Balki juda tezishdan chiqadi.Ikk iyoki undan ko’p vinchesterlar o’rnatilayotganda ularni qattiq rezina qistirma orqali o’rnatgan ma’qul .bu ishlayotgan vinchesterlarni bir-birigatasir qilishinikamaytirishga imkon beradi. Vinchesterlarn io’rnatis huchun
ko’p jo yli Midi Tob ertipidagi g’iloflarda bukozd atutilgan.
Vinchesterni sovitish uchun qo’shimcha bir necha sovitish tizim larivariantlari mavjud.Bu usullardan biri quyidagi rasmda ko’rsatilgan.
Sovitish tizimini o’rnatayotganda avvalo vinchester manba sirazemigaventilyator manbayi shtekerini ulash ,so’ngra vinchesterning kontrolleri elementlariga ziyon yetkazmaslikka harakat qilib vnchesterga sovitish bog’lamasini ehtiyotkorlik bilan o’rnatish kerak.

150 W quvvatli lampochka energiyani qnchaistemolqils avideoadapterlar ham shuncha energiya istemol qiladi. ( hamissiqlik ajratadi ) bittakremniychipi yuzasidan ajralayotgan bunday issiqlik miqdori osongina kristalni kuydirishi mumkin. Shuning uchun issiqlikni o’ zvaqtida barqaror va kuchli kullerlar yordamida tarqatish kerak. Grafik protsesso ryoki xotira sovitish tizimisiz qizib ketishi mumkin.Bu o’z navbatida kompyuterning osilib qolishiga videokartaning ishdan chiqishiga olib keladi.

Sovitish issiqli ko’tkazuvchan materiallar va radiaorlar yordamida passive amalga oshirish mumkin bo’lganidek agar ventilyatorish labtursa, faol amalgam oshiriladi. Ammo . Sovitish tizimi vinchesterga to’tta vintilyator yordamida mahkamlanadi va g’ilofichida givinchester uchun mo’ljallangan joyga ehtiyotkorlik bilan qo’yiladi. Bunday tizimning asosiy kamchiligi ikki oydan so’ng tizimda ko’p miqdorda to’planadigan changdan vinchester va ventilyatorni muntazam tozalash zaruriyatidir. Bundan tashqari ventilyatorning yon pods hiponiklarida vinchesterga mehani kvibratsiyaning ortiqcha darajasi tasir qiladi