11-mavzu: Ta’mirlash-xizmat ko’rsatishning mehnat sarfini umumlashtirilgan miqdorini hisoblash metodikasi

11-MAVZU: Ta’mirlash-xizmat ko’rsatishning mehnat sarfini umumlashtirilgan miqdorini hisoblash metodikasi,


Reja:
1. Kundalik hizmat ko’rsatishdagi ishlar xajmi
2. Tazalash ishlarining kunlik mehnat sarfi
3. O`zgarmas-oqimli 1-TXK tizimini hisoblash
4. 2-TXK mehnat sig’imini aniqlash

KX, TXK, JT va diagnostika mintaqalari uchun postlar va tizimlar sonini hisoblash.

Ishlab chiqarshi maydonining avtomobil egallagan qismi post deb ataladi. Postlar ishchi, yordamchi va «podpor» postlarga bo’linadi. Ishchi postlarda TXK, JT va diagnostika ishlarining texnologik jarayonining ayrim operatsiyalari yoki asosiy elementlari bajariladi, shuning uchun ishchi postlar kerakli jixozlar, moslama va asboblar bilan jixozlanadi. Yordamchi postlarda tayyorgarlik ishlari hamda ishchi postlarda bajarilib ulgurilmagan ishlar bajariladi.
Podpor postlarda TXK ishlarini oqim usulida tashkil qilinib, avtomobillarni isitish uchun, bajariladigan ish xajmini ishlash uchun va TXK da shamol xosil bo’lishini oldini olish uchun hizmat qiladi. TXK va JT ishlarini deyarli 60% xajmi postlarda bajariladi.
Shuning uchun loyihalash texnologiyasi jarayonida bu bosqich alohida ahamiyatga ega. Shunday qilib, postlar soni keyinchalik korxonaning xajmiy rejalashtirish yechimini tanlashda asosiy ko’rsatkichlardan biri hisoblanadi. Postlar soni bajariladigan ishlarni mehnat xajmiga va dasturiga, TXK va JT tashkil etish usuliga, ishlab chiqarish mintaqalarini tarkibiga bog’liqdir.


Kundalik hizmat ko’rsatish (KX) mintaqasini postlar va tizimlar
sonini hisoblash.
a) KXK mintaqasini vazifasi va bajariladigan ishlar tavsifi.
b) Dastlabki ma`lumotlar.

Mintaqaning ish tartibi				Hisoblangan mehnat xajmi	Kunlik dasturi
Dyi	Dty	a, s	m	tkx, o-s	Nkxk	Tkxk, o-s

KXK ishlari o’z ichiga avtomobillarni tozalash, yuvish, artish (quritish) ishlarini qamrab oladi. KXK ishlari kunlik dasturiga va KX ning hisoblangan mehnat xajmiga ko’ra, maxsuslashtirilgan yoki oqim usulidagi postlarda bajarilishi mumkin.
Oqim usulida tashkil qilinganda KX ishlari:
-o’zgarmas-oqimli postlarda (agar bir xil yoki mehnat miqdori va tashqi o’lchamlari bir-biriga yaqin rusumli avtomobillarga hizmat ko’rsatilsa);
- o’zgaruvchan-oqimli postlarda (agar bitta oqimda har xil rusumdagi va mehnat sarfiga ega bo’lgan avtomobillarga hizmat ko’rsatilsa).
v) O`zgarmas-oqimli postlar hisobi.
Avtomobillarni yuvish mavsumiy va iqlim sharoitiga bog’liq holda extiyojga ko’ra bajariladi. Biroq loyihalash jarayonida hisob ishlari tozalash-yuvish ishlarini to’la xajmi uchun bajariladi. Tozalash ishlari kam mexanizatsiyalashtirilgan, yuvish ishlari esa yuqori mexanizatsiyalashtirngan hamda avtomotlashtirilgan, shu sababli tozalash va yuvish ishlarini bitta oqimda bajarish yuvish qurilmasini ish unumdorligini pasaytirib yuboradi. Bundan tashqari tozalash postidan yuvishga extiyoj bo’lmagan avtomobillarni chiqib ketishi uchun (yuvish postiga kirmasdan) bo’sh yo’lak tashkil etish lozim. Shu sababli tozalash va yuvish postlarining hisobi alohida-alohida bajariladi.
Tazalash ishlarining kunlik mehnat sarfi:
T^T_kxk=T_kxkd_t, o-c
bu yerda: d_t-ni qiymati 3-ilovadan olinadi.
d_t q (0,3...0,45) - tozalash ishlarini ulushi.
Avtomobillarni tozalash bilan band bo’ladigan kerakli ishchilar soni:
, odam
Tozalash postlariniig soni:

bu yerda: P_ypm -bitta tozalash postiga to’g’ri keluvchi o’rtacha ishchilar soni
(1-2 odam);
K_f-ishchi vaqtidan foydalanish koeffitsienti;
- avtomobillarni tozalash postiga kirish noteksligini hisobga oluvchi koeffitsient, =1,1...1,2
Yuvish ishlarilarining kunlik mehnat sarfi:
T^yu_kxk=T_kxk*d_yu, o-s
bu yerda: d_yu- yuvish ishlarining ulushi;
d_yu -ning qiymati yuvish ishlarini taqsimot jadvalidan olinadi.
Yuvish mintaqasining ritmi:
min
Oqimli yuvish postining takti:
, min
bu yerda: L_a- avtomobiliing uzunligi, m
u-ketma-ket turgan avtomobillar orasidagi masofa (1,2...2) m.
Konveyerning tezligini V_k=3-5 mG’min qabul qilinadi. Konveyerning tezligini hisobga olgan xolda yuvish qurilmasining unumdorolish:
Hisoblangan unumdorlik bo’yicha yuvish qurilmasining turi va modeli tanlanadi.
Oqimlar soni:

Arap KX mintaqasida har xil markali avtobillarga hizmat ko’rsatilsa, hisoblash ishlari o’zgaruvchan-oqimli tizim hisobi bo’yicha olib boriladi. Bundai tozalash-yuvish ishlarining xar bir avtomobil markasi uchun mehnat miqdori alohida-alohida hisoblanadi. Tozalash postlariii soni xar bir rusum uchun alohida hisoblanadi va tozalash postlarining umumiy soni aniqlanadi.