11-sinf. Mavzular ortib borish tartibida joylashtirilgan. Orada mavzular

E

1. To’g’ri ma’lumotlarni aniqlang.

1) dengizdagi minimal harorat chuchuk suvdagi minimal

haroratdan yuqori hisoblanadi,

2) organizmlar uchun o’rtacha haroart 0 dan 50 C oralig’ida

bo’ladi, 3) geothermal buloqlarda maxsimal haororat +70 ga

teng, 4) dengiz va chuchuk suvdagi maxsimal harorat teng

bo’lishi mumkin, 5) cho‘l o‘simliklarining urug‘lari, qizib

yotgan tuproqqa bardoshlidir, 6 ) tulenlarning hayotiy

faoliyati 0°C dan +2°C da kechadi

A) 2,4,6 B) 1,5,2 C) 4,3,5 D) 1,2,3

2. Gidrastatik sklet uchrovchi organizmlarda ilk bor paydo

bo’lgan organlarni toping.

A) qizilo’ngach,yurak,oshqozon

B) ichak,qizilo’ngach,o’pka

C) oshqazon,ichak diffirinsiallanishi,anal teshugi

D) birlamchi tana bo’shlig’I,jigar

3. tashqi sklet (a), ichki sklet (b) va gidrastatik sklet (b)

paydo bo’lgan eralar

A) a-praterazoy, b- praterazoy, c- praterazoy

B) a- praterazoy, b- praterazoy, c-paleazoy

C) a- praterazoy, b-arxey, c-paleazoy

D) a-paleazoy, b- praterazoy, c-paleazoy

4. suv organizmdagi issiqlik muvozanatini ushlab turishi

bilan bog’liq to’g’ri jarayonni toping.

A) moddaning organizm bo‘ylab harakatlanishida ishtirok

etadi

B) Solishtirma issiqlik sig‘imi, issiqlik o‘tkazuvchanligi

yuqori

C) to‘qimalarning qizib ketishining oldini oladi

D) B,C

5. sukkulentlar (a) va sklerofitlar (b) hos javobni toping.

A) a- o‘z to‘qimalari va organlarida suvni zaxirada saqlash

b- epidermis to‘qimasi qalin mum qavat yoki mayda tuklar

bilan qoplangan bo‘ladi

B) a- Barglardagi barg og‘izchalari kam va kunduzi yopiq

bo‘ladi

b- suvni zaxirada saqlab turolmaydi

C) a- sitoplazmasi yuqori yopishqoqlikka ega bo‘lgani uchun

suvni ushlab tura oladi

b- Agava, aloy, molodilo misol bo’la oladi

D) a- «nasos o‘simliklar», b- suvni zaxirada saqlovchi

to‘qimalar mavjud

6. Nechtasi sukkulent o’simliklar

1) Sutlama, 2) Agava 3) yantoq, 4) Molodilo, 5) shuvoq, 6)

kaktuslar

A) 4 B) 3 C) 5 D) 2

7. Poya sukkulentlar (a) va barg sukkulentlar (b) mos

ravishta juftlang.

1) Agava, 2) shuvoq, 3) kaktuslar 4) aloy, 5) molodilo, 6)

yantoq, 7) sutlamalar

A) a-1,2,3 b-4,5,7 B) a-3,7 b-1,5

C) b-3,4 a-1,5,7 D) a-3,5 b-4,7

8. Etologik moslanishlar (a) va Suv tanqis davrni anabioz

holatida o‘tkazish (b) uchun hos javoblarni toping.

A) a- antilopalar, sayg‘oqlar, b- Tana massasining ancha

qismini yo‘qotish va suv mavjudligida uni tez tiklash

B) a- Tungi hayot tarziga o‘tish- Toshbaqa , b- Efemeroidlar

C) a- Suv tanqis davrni uyqu holatida o‘tkazish- kana, b-

Noqulay davrni urug‘ holatida o‘tkazish- Efemerlar

D) B va C

9. Sklerofitlar va sukkulentlar nisbatini toping .

1) Sutlama, 2) Agava 3) yantoq, 4) Molodilo, 5) shuvoq, 6)

kaktuslar

A) 2,5 B) 1,5 C) 1 D) 2

10. To’g’ri javobni toping.

A) Janubiy yarimsharda tog‘ning shimolga qaragan

qiyaligiga ko‘proq quyosh nuri tushadi

B) Janubiy yarimsharda tog‘ning janubga qaragan

qiyaligiga kamroq quyosh nuri tushadi

C) Shimoliy yarimsharda tog‘ning janubga qaragan

qiyaligiga ko‘proq quyosh nuri tushadi

D) A,B,C

11. (+ –) va (+ 0) uchun umumiy javobni toping.

A) birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu

munosabatdan foyda oladi

B) birgalikda yashash har ikkala organizmga ham foyda

keltiradi

C) ikkinchisi hech qanday naf ko‘rmaydi

D) A,C

12. Kammensalizmga (a) va Amensalizmga (b) hos javobni

toping.

A) a- birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu

munosabatdan foyda oladi, ikkinchisi hech qanday naf yoki

zarar ko‘rmaydi

b- birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu

munosabatdan zarar ko‘rsa, ikkinchisi hech qanday foyda

yoki zarar ko‘rmaydi

B) a- birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu

munosabatdan foyda oladi, ikkinchisi hech qanday naf yoki

zarar ko‘rmaydi

b- birgalikda yashaydigan organizmlarning har ikkisi ushbu

munosabatdan zarar ko‘radi

C) a- birgalikda yashaydigan organizmlar bir-biriga hech

qanday ta’sir ko‘rsatmaydi

b- birgalikda yashaydigan organizmlardan biri ushbu

munosabatdan foyda olsa, ikkinchisi zarar ko‘radi

D) a- Zararli-neytral munosabatlar – birgalikda yashaydigan

organizmning biri ushbu munosabatdan zarar ko‘rsa,

ikkinchisi hech qanday foyda yoki zarar ko‘rmaydi

b- O‘zaro zararli munosabatlar – birgalikda yashaydigan

organizmlarning har ikkisi ushbu munosabatdan zarar

ko‘radi

13. 1-(+ –), 2-(+ 0), 3-(– –), 4-(– 0). Mos o’rinli javobni

toping.

A) Parazitizm, Kammensalizm,Kankurensiya, Amensalizm

B) Yirtqichlilik, Kammensalizm,Kankurensiya,

Protokooperatsiya

C) Parazitizm, Protokooperatsiya,Kankurensiya,

Kammensalizm

D) Yirtqichlilik, Kammensalizm,Kankurensiya,

Hamtavoqlik

14. Ignabargli o‘simliklar uchun noto’g’ri moslanishni inkor

qilmaydiganini toping.

A) Barglarning qalin mumsimon kutikula bilan qoplanishi

B) Barg og‘izchalarining tunda ochilib va kunduzi yopilishi

C) Barglarning tangasimon, ignasimon yoki tikan shaklida

bo‘lishi barg yuzasining kichrayishiga olib keladi

D) Barg og‘izchalarining chuqur joylashuvi

15. Tik qiyaliklarda asosan…

A) «xerox» «phyton»

B) «scleros» «phyton»

C) «mesos» «phyton»

D) «aeg» «phyton»

16. sutka davomida yil fasllari bilan bog‘liq holda mavsumiy

hamda geografik zonallik jihatdan o‘zgaruvchan omil (a)

tirik organizmlar hayoti va tarqalishiga ta’sir ko‘rsatuvchi

omil (b)

1) harorat, 2) namlik, 3) tuproq, 4) iqlim

A) a-2 b-1 B) a-2 b-1

C) a-1 b-4 D) a-1 b-3

17. quriqlikdagi eng minimal va mahsimal harorat farqi (a)

va suvdagi eng minimal va mahsimal harorat farqi

A) a-15 b-30 B) a-10 b-35 C) a-20 b-30 D) a-15 b-

20

18. qaysi lishayniklar sporalari qizibyotgan tuproqda

uchraydi.

A) Batsidiya B) Parmeliya

C) Cladoniya D) Usneya

19. O’simlik va hayvonlar uchun umumiy adaptatsiyalarni

toping.

A) biokimyoviy, fiziologik, morfologik,

B) biokimyoviy, fiziologik, morfologik, etologik

C) genetik, fiziologik, morfologik,

D) biokimyoviy, immunalagik, morfologik,

20. To’g’ri javoblar sonini toping.

1) Yuqori haroratda poykiloterm va gomoyoterm

hayvonlarda tana yuzasidan suv bug‘lanishi hisobiga

issiqlikning ajralishi kuchayadi, 2) Muhitning past haroratida

hayvonlar poykiloterm va gomoyoterm organizmida ichki

muhitini hosil qiluvchi suyuqliklar tarkibida suvning

muzlashiga to‘sqinlik qiluvchi moddalar to‘planadi, 3) Dasht

agamasi qizib yotgan qumdan o‘zini himoya qilish

maqsadida butalarning shoxiga chiqib oladi, 4) sudralib

yuruvchilar tanasi – tangachalar, qushlarning tanasi pat bilan

qoplanganligi fiziologik moslanishga misol bo’ladi, 5)

glikoproteinlar va glitsirinlar miqdori sovuq haroratda

ko’payadi

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

21. vaqtinchalik va doimiy hashoratlar sinfini parazitlarini

sonini aniqlang.

1) chivin, 2) to‘shak qandalasini 3) burga , 4) kana, 5) bit, 6)

g‘o‘za gommozi

A) 4 B) 3 C) 5 D) 6

22. Amensalizmga hos bo’lgan javobni toping

1) bir populatsiya individlari boshqa populatsiya individlari

uchun oziq vazifasini o‘taydi,

2) birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu

munosabatdan foyda oladi, ikkinchisi hech qanday naf yoki

zarar ko‘rmaydi, 3) bir turning faoliyati ikkinchi turga salbiy

ta’sir ko‘rsatadi, 4) Asalarilar gulli o‘simliklardan o‘ziga

oziq (chang, nektar) olish davomida o‘simliklarni

changlantiradi, 5) Mog‘or zamburug‘lari tashqi muhitga

antibiotiklar ishlab chiqarib, bakteriyalarning o‘sishini va

ko‘payishini to‘xtatib qo‘yadi

A) 1,5 B) 2,4 C) 3,5 D) 2,3

23. Hayvonlardagi suv tanqisligiga moslanishlar

ko’rsatilmagan javobni toping. 1) termitlarni yerosti

suvigacha yo’l ochishi; 2) gambuziya tuxumining suvda

urug’lanishi; 3) tog’g’ozlari barmoqlarining orasida parda

bo’lishi; 4) gekkonlarni kunduzi devor

yorig’iga yashirinib yotishi; 5) dengiz masxarabozining

o’simliklarga o’xshashligi; 6) kvaksha itbalig’ining

rivojlanishi; 7) hasharotlarda nafas teshiklarining klapanlar

bilan bekilishi; 8) tuya urkachida yog’ to’planishi; 9) manta

tanasining suyri shaklda bo’lishi.

A) 1, 4, 9 B) 2, 4, 5, 8

C) 2, 3, 5, 9 D) 1, 7, 8

24. O’simliklardagi suv tanqisligiga moslanishlar noto’g’ri

berilgan javobni toping. 1) machin mevasining suv

yuqtirmaydigan qobiqqa ega bo’lishi;

2) alp o’simliklarida bargning so’liganligi; 3)

qorabaroqning sho’rlangan tuproqda o’sishi; 4) sershox

qirqbo’g’im sporofilining boshoqda halqa hosil qiiib

joylashganligi; 5) plaunlarda suvni ko’p yo’qotganda ham

hayot faoliyatini saqlanishi; 6) otquloqda barg sathining

katta bo’lishi; 7) zuhrasoch anteridiysida

ko’p xivchinli spermatozoidni yetilishi; 8) sigirquyruqda

bargning qalin tuklar bilan qoplanganligi; 9) yaltirboshda

vegetatsiya davrining qisqa bo’lishi.

A) 2, 5, 8, 9 В) 1, 3, 8, 9

С) 1, 4, 6, 7 D) 2, 3, 5, 6

25. Quyida berilgan moslanishlarning qaysilari suv

bug’lanish kamaytiruvchi omil hisoblanadi?

1) transpiratsiyaning va ter ajralishining kamayishi; 2) keng

yuzali ildiz sistemasining mavjudligi; 3) nafas teshiklarning

klapanlar bilan bekilishi; 4) barglarning

so’liganligi; 5) pillaga o’ralib uyquga ketish; 6) barglarning

tikanga aylanishi; 7) barg yuzasining kengayishi.

A) 2, 3, 5, 6 В) 1, 4, 5, 7

С) 1, 3, 4, 6 D) 1, 2, 5, 7

26. (+ +) hos javobni toping.

A) har ikki populatsiya uchun o‘zaro manfaatli va faqat

majburiy munosabat turi

B) gorchak baliq ikki pallali molluskaning mantiya

bo‘shlig‘iga tuxum qo‘yishi

C) O‘zaro foydali munosabat – birgalikda majburiy yashash

har ikkala organizmga ham foyda keltiradi

D) ikki populatsiya uchun o‘zaro manfaatli majburiy va

majburiy bo’lmagan munosabat turi

27. Kommensalizm uchun hos bo’lgan javobni toping

1) birgalikda yashaydigan organizmning biri ushbu

munosabatdan foyda oladi, ikkinchisi hech qanday naf yoki

zarar ko‘rmaydi, 2) birgalikda yashaydigan organizmlarning

har ikkisi ushbu munosabatdan zarar ko‘radi, 3) sinoykiya

misol bo’ladi, 4) bir hududda ko‘plab turlarning yashashiga

imkon beradi, 5) Bir tur boshqa turning oziq qoldiqlari bilan

oziqlanishi misol bo’ladi

A) faqat 2 noto’g’ri B) 3,5 C) 1,4,5 D) 3,4

28. To’g’ri javobni toping.

A) Yopishqoq baliq esa maxsus so‘rg‘ichlari bilan akulalar

terisiga yopishib olishi (0-)

B) erkak sutemizuvchilar ko‘payish davrida oila qurish

imkoniyati uchun bir-biri bilan olishishi sinekologiya

o’rganadi

C) Tur ichida raqobatni rus biologi G. F. Gauze (1932)

tomonidan yaxshi o‘rganilgan

D) yorug‘sevar o‘t o‘simliklar baland daraxtlar soyasida

o‘sganda yorug‘lik yetishmasligi tufayli rivojlanishdan

orqada qoladi (0-)

29.quidagi rasmga hos javobni

toping qiyalik ekspozitsiyasi

A) bu qiyalik janubiy

yarimsharda joylashmagan

B) harorat pasaygan sari

nurlanish ortib boradi

C) bosim ortgan sari harorat

ortadi

D) barvhasi to’g’ri

30. Dengiz sathidan 3000m (a) 2300m(b) va 1800m (c)

balandlikda harorat to’g’ri berilgan javobni toping.

A) a-8 b-16 c-27,5

B) a-6 b-19 c-26,5

C) a-9 b-18 c-25,5

D) a-5 b-6 b-26

31. Barg og‘izchalarining tunda ochilib va kunduzi yopilishi

quyidagi qaysi o’simliklar uchun hos

A) kaktus, sutlama B) shuvoq, agava

C) saksovul, shuvoq D) molodilo,yantoq

32. Hasharotlarga hos muhit moslanishini toping.

1) Terlash kamayishi, 2) gomoyaterm, 3) Ayirish

mahsulotlarining maksimal darajada suvsizlanishi

4) Yerosti suvlariga yo‘l ochish, 5) kunning salqin vaqtlarida

isinish uchun tana holatini o‘zgartirib quyoshga tutadilar, 6)

migratsiya, 7) glikoproteinlar toplanadi,

A) 4,5,6 B) 6,2,5 C) 1,3,4 D) 3,6,7

33.Efemeriodlarga hos to’g’ri javobni toping.

A) efemeroidlarning yer ustki qismi bir yillik

B) Suv yo‘qotishga fiziologik chidamlilik hos

C) shakli o’zgargan novdaga ega

D) A va C

34. suv tanqisligida tungi hayot tarziga o‘tish kuzatiladigan

hayvonlar turkumini toping

A) Kemiruvchilar,yirtqichlar

B) Hashorotho’r,primat

C) kemiruvchilar,oz tishlilar

D) tj yo’q

35. quidagi to’g’ri javobni toping.

A) qisqa hayot sikliga ega o’simliklar efemer va

efemeriodlar hisoblanadi

B) Boychechak efemer o’simlik hisoblanadi

C) lishayniklar faqat haddan tashqari sovuqda anabioz

holatga o’tadi

D) A,B

36. O’simliklarning fiziologik moslanishi noto’g’i berilgan

javobni toping.

1 ) qisqa hayot sikliga ega bo’lishi, 2) barglarning tikanlarga

aylanganligi, 3) mum bilan qoplanganligi, 4) transpiratsiya,

5) ayrim moddalarning (organik kislota, tuz)

konsentratsiyasi ortishi, 6) termoregulatsiya, 7) uzoq muddat

anabioz holatiga o‘tishi

A) 1,2,3 B) 1,4,7 C) 2,4,3 D) 5,4,2

37. O’simliklarning fiziologik moslanishi to’g’i berilgan

javobni toping.

1 ) qisqa hayot sikliga ega bo’lishi, 2) barglarning tikanlarga

aylanganligi, 3) mum bilan qoplanganligi, 4) transpiratsiya,

5) ayrim moddalarning (organik kislota, tuz)

konsentratsiyasi ortishi, 6) termoregulatsiya, 7) uzoq muddat

anabioz holatiga o‘tishi

A) 1,2,3 B) 1,4,7 C) 2,4,3 D) 5,4,2

38. O’simliklarning suvsizlikka morfologik moslanishi

to’g’ri ko’rsatilhan javobni toping.

1) barglarning buralgan bo‘lishi-shovul, 2) barglarning

qirqilgan bo‘lishi –palma, 3) mayda qipiqsimon shaklda

bo‘lishi-archa, 4) qisqa hayot sikliga ega bo’lishi, 5) o‘t

o‘simliklar yostiqsimon shaklda adir o‘simliklari, 6) bo‘yi

past bo‘lishi-qarag’ay, 7) Babbbnglarning rangi,

A) 3,7,2 B) 5,6,7 C) 1,7,2 D) 4,5,6

39. Paykolaterm (a) va gomayaterm (b) hos bo’lgan

javoblarni toping.

1) Ular tana haroratini doimiy holatda saqlay olmaydi, 2)

yunoncha o’xshash degan ma’noni bildiradi, 3) lotincha

«poykilos» – o‘zgaruvchan, 4) ayrimlarining hayot faoliyati

0 dan +2 da kechadi, 5) tana haroratini tashqi muhit

haroratiga bog‘liq bo‘lmagan organizmlar, 6) harorat oshsa

o‘sish, rivojlanishi ortadi

A) a-1,4,3 b-2,4,5

B) a-6,4 b-2,4

C) a-2,5 b-1,6

D) a-1,5 b-4,2,6

40. Paykolaterm organizmlarga hos bo’lgan javoblarni

toping.

1) dafragmali, 2) tangachalilar misol bo’ladi, 3) kunduzgi

yirtqichlar misol bo’ladi, 4) mangust kiradi, 5) harorat oshsa

o‘sish, rivojlanishi ortadi, 6) Haroratning pasayishi

organizmlarda moddalar almashinuvining sustlashadi, 7)

lotincha «poykilos» – o‘zgaruvchan, 8) ayrimlarining hayot

faoliyati 0 dan +2 da kechadi,

A) 8,6,2 B) 2,4,8 C) 1,2,4 D) 7,6,2

41. Haroratga etologik moslanishlar to’g’ri ko’rsatilgan

javobni toping.

1) faqat bir dunyo vakillari uchun hos, 2) migratsiya qilishi,

3) sutemizuvchilarning tanasi qalin jun bilan qoplanganligi

misol bo‘ladi, 4) Tana harorati doimiyligini saqlashda teri

osti yog‘ qatlami misol bo’ladi, 5) fe’l-atvor, xatti-

harakatlar bilan bog‘liq moslanishlar, 6) qishda uyquga

ketishi 7) Cho‘l agamasi qizib yotgan qumdan o‘zini himoya

qilish maqsadida butalarning shoxiga chiqib olishi misol

bo’ladi

A) 3,4,6 B) 5,7,4 C) 1,2,4 D) 1,7,2

42. yil davomida migratsiyani amalga oshiradigan hayvonlar

sinfi uchun umumiy yashash muhiti

A) suv B) tuproq D) havo C) umumiylik yo’q

43. Kserafitlar uchun hos bo’lgan javobni toping.

1) uzoq vaqt namlik yetishmasligiga chidamli o‘simliklar, 2)

suvni zaxiralash kabi moslanishlar mavjud, 3) namlik

kamaygan holda tez so‘lib qoladi, 4) transpiratsiya kuchli

bo‘ladi, 5) baland tog‘ o‘simliklari kiradi, 6) suv

so‘rilishining kuchayishi, 7) boshqa ekologik guruhlariga

nisbatan keng tarqalgan, 8) qisqa muddat namlik

yetishmovchiligiga chiday oladi

A) 2,3,8 B) 4,1,5 C) 6,1,5 D) B,C

44. Mezofitlar uchun hos bo’lgan javobni toping.

1) uzoq vaqt namlik yetishmasligiga chidamli o‘simliklar, 2)

suvni zaxiralash kabi moslanishlar mavjud, 3) mo‘tadil

zonadagi deyarli barcha madaniy o‘simliklar,

4) transpiratsiya kuchli bo‘ladi, 5) baland tog‘ o‘simliklari

kiradi, 6) suv so‘rilishining kuchayishi, 7) boshqa ekologik

guruhlariga nisbatan keng tarqalgan, 8) qisqa muddat namlik

yetishmovchiligiga chiday oladi, 9) O‘simlik tanasidagi

namlik miqdoriga qarab og‘izchalar ochilishi yoki yopilishi

mumkin

A) 2,3,8 B) 4,1,5 C) 6,1,5 D) 9,8,3

45. O’simliklarning haroratga morfologik moslanishi

noto’g’ri ko’rsatilhan javobni toping.

1) barglarning buralgan bo‘lishi-shovul, 2) barglarning

qirqilgan bo‘lishi –palma, 3) mayda qipiqsimon shaklda

bo‘lishi-archa, 4) qisqa hayot sikliga ega bo’lishi, 5) o‘t

o‘simliklar yostiqsimon shaklda adir o‘simliklari, 6) bo‘yi

past bo‘lishi-qarag’ay, 7) Barglarning rangi,

A) 3,7,2 B) 5,6,7 C) 1,6,5 D) 4,5,6

46. Sukkulentlarga hos bo’lgan javobni toping.

1) Fotosintez jarayoni yashil poyalarda amalga oshadi, 2)

suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud, 3) sitoplazmasi

yuqori yopishqoqlikka ega, 4) barg og‘izchalari kam va

kunduzi yopiq bo‘ladi, 5) sutlamalar misol bo’ladi, 6)

saksovul misol bo’ladi, 7) barg og‘izchalarining chuqur

joylashgan, 8) poyasida suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar

mavjud

A) 1,4,2 B) 3,6,7 C) 3,6,4 D) 2,8,7

47. Sukkulentlarga hos bo’lgan javobni toping.

1) Fotosintez jarayoni yashil poyalarda amalga oshadi, 2)

suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud, 3) sitoplazmasi

yuqori yopishqoqlikka ega, 4) barg og‘izchalari kam va

kunduzi yopiq bo‘ladi, 5) sutlamalar misol bo’ladi, 6)

saksovul misol bo’ladi, 7) barg og‘izchalarining chuqur

joylashgan, 8) poyasida suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar

mavjud

A) 1,4,2 B) 3,6,7 C) 3,6,4 D) 2,8,7

48. Sklerofitlarga hos bo’lgan javobni toping.

1) Fotosintez jarayoni yashil poyalarda amalga oshadi, 2)

suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud, 3) sitoplazmasi

yuqori yopishqoqlikka ega, 4) barg og‘izchalari kam va

kunduzi yopiq bo‘ladi, 5) sutlamalar misol bo’ladi, 6)

saksovul misol bo’ladi, 7) barg og‘izchalarining chuqur

joylashgan, 8) poyasida suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar

mavjud

A) 1,4,2 B) 3,6,7 C) 3,6,4 D) 2,8,7

49. Gigrofitlarga hos bo’lgan javobni toping.

1) sholi, shakarqamish misol bo’ladi, 2) poyalarida

aerenximiya mavjud, 3) ildiz tizimi kuchsiz, ildiz tukchalari

rivojlanmagan, 4) boshqa ekologik guruhlariga nisbatan

keng tarqalgan, 5) og‘izchalar doim ochiq bo‘ladi, 6)

transpiratsiya kuchli bo‘ladi

A) 1,2,3,4 B) barcha javoblar to’g’ri

C) faqat 4 hato D) 5,6,2

50. Noto’g’ri javobni toping.

A) O’txo’r hayvonlarning oziq aloqalari «yirtqich – o‘lja»

munosabatiga juda o‘xshash

B) kana va bit doimiy parazitlar hisoblanadi

C) Amensalizm-bu munosabatda bir turning faoliyati

ikkinchi turga salbiy ta’sir ko‘rsatadi

D) papulyatsiyalar aro raqobat rus biologi G. F. Gauze

(1932) tomonidan yaxshi o‘rganilgan

51. Protokooperatsiyaga hos javoblarni top.

1) gorchak baliq ikki pallali molluskaning mantiya

bo‘shlig‘iga tuxum qo‘yishi, 2) birgalikda yashaydigan

organizmning biri ushbu munosabatdan foyda oladi, 3)

tasqara esa sherning ovqat qoldiqlari bilan oziqlanadi, 4)

(++), 5) Xivchinlilar va termitlar munosabati, 6) (+0), 7)

yopishqoq baliqning orqa suzgichi so‘rg‘ichlarga aylangan

bo‘lib, baliq ular yordamida akula tanasiga yopishib oladi, 8)

aktiniya «zohid» , 9) asalarilarni o’simlilarni changlatishi

A) 8,4,9 B) 2,3,6 C) 1,2,3 D) 4,9,5

52. Kammensalizmga hos javobni toping.

1) gorchak baliq ikki pallali molluskaning mantiya

bo‘shlig‘iga tuxum qo‘yishi, 2) birgalikda yashaydigan

organizmning biri ushbu munosabatdan foyda oladi, 3)

tasqara esa sherning ovqat qoldiqlari bilan oziqlanadi, 4)

(++), 5) Xivchinlilar va termitlar munosabati, 6) (+0), 7)

yopishqoq baliqning orqa suzgichi so‘rg‘ichlarga aylangan

bo‘lib, baliq ular yordamida akula tanasiga yopishib oladi, 8)

aktiniya «zohid» , 9) asalarilarni o’simlilarni changlatishi

A) 8,4,9 B) 2,3,6 C) 1,3,6 D) 4,9,5

53. Olabug’a uchun hos bo’lgan javobni toping.

1) paykoloterm, 2) nerv sistemasiga, 3) Lamark fikricha

tashqi muhit ta’sirida bevosita o’zgaradi, 4) (+-)

munasabatga ega, 5) Devon davrida kelib chiqqan, 6) ikki

pallali molluskaning mantiya bo‘shlig‘iga tuxum qo‘yadi,

A) 2,4,5 B) 1,3 C) 6,4,2 D) 1,24

54. Kannibalizmga hos bo’lgan javobni toping.

1) har hil turlar orasida kuzatiladi, 2) (- -) munosabat shakli,

3) bir tur doirasida kuzatiladi,

4) balxash olabug‘a balig‘I o’z tuxumlarini yeb qo’yishi, 5)

qoraqurtning urg‘ochilari urug‘langandan so‘ng erkaklarini

yeb qo‘yishi, 6) (+ -) o’zaro munosabat shakli

A) 3,4,5 B) 3,5,6 C) 4,5,6 D) 2,3,5

55. gorchak uchun hos bo’lgan javobni toping.

1)

56. Suv yo‘qotishga fiziologik chidamlilikka hos bo’lgan

javobni toping.

A) Noqulay davrni ildizpoya va tuganak, piyozbosh

ko‘rinishida o‘tkazish

B) Tana massasining ancha qismini yo‘qotish va suv

mavjudligida uni tez tiklash

C) Ayirish mahsulotlarining maksimal darajada suvsizlanishi

D) Suv tanqis davrni uyqu holatida o‘tkazish

57. Barg og‘izchalarining tunda ochilib va kunduzi yopilishi

kuzatiladigan o’simliklarga hos javobni toping.

A) Ular suvni zaxirada saqlab turolmaydi

B) ildizi yerga chuqur kirib boradi

C) barg og‘izchalarining chuqur joylashuvi

D) Barglardagi barg og‘izchalari kam

58. G. F. Gauze tomonidan o’tkazilgan tajribasi uchun hos

javobni toping.

1) bir turga kiruvchi ikki hil infuzoriyada olib bordi, 2)

birinchi tur raqobatbardosh tur, 3) ikkinchi tur kam

raqobatbardosh tur, 4) bir hil oziq bilan oziqlanadigan ikki

hil tur, 5) bir biriga bevosita ta’sir ko’rsatmaydi, 6) dastlab

ikki turning soni avvaliga o‘sib boradi ,

7) (- -) munosabat hisoblanadi

A) 1,2,3 B) 1,7,2 C) 4,5,6 D) 3,7,4

59. Noto’g’ri javobni toping.

A) Agar birgalikda yashayotgan turlarning ekologik

ehtiyojlari turlicha bo‘lsa, ular o‘rtasida raqobat

kuzatilmaydi

B) Zaburug’lar suv o’tlar ichida yashashi natijasida

Lishayniklar kelib chiqadi

C) Mutualizm aktiniya «zohid» qisqich- baqasini yirtqich

baliqlardan himoya qiladi, u esa aktiniyalarning tarqalishini

ta’minlaydi

D) B,C

60. Qaysi o‘simliklar va hayvonlar jamoalariga katta ta’sir

ko‘rsatadi.

A) balandlik

B) qiyalikning tikligi

C) qiyalikning ekspozitsiyasi

D) relyefi

61. edafik omillarga hos javobni toping.

1) tuproq hosil bo’lishining geologik omillariga relyef, tog‘

jinslari misol bo’ladi 2) yer qobig’ining abiogen va biogen

ta’sirida hosil bo’ladi, 3) V.V. Dokuchayev asos solgan, 4)

tirik organizmlar hosil bo’lishidan avval tuproq bo’lmagan,

5) tuproqni yoshini aniqlash mumkin, 6) melioratsiyasi-

rivojlanishi qonuniyatlarini o’rganadi, 7) insonning xo‘jalik

faoliyati tuproq hosil qiluvchi omil hisoblamaydi, 8) Yashil

o‘simliklar tuproqni yangi organik birikmalar bilan boyitib

boradi

A) 2,4,5 B) 1,8,5 C) 2,6,3 D) 4,8,7

62. O’simliklardagi suv tanqisligiga moslanishlar to’g’ri

berilgan javobni toping. 1) machin mevasining suv

yuqtirmaydigan qobiqqa ega bo’lishi; 2) alp o’simliklarida

bargning so’liganligi; 3) qorabaroqning sho’rlangan

tuproqda o’sishi; 4) sershox qirqbo’g’im sporofilining

boshoqda halqa hosil qilib joylashganligi; 5) plaunlarda

suvni ko’p yo’qotganda ham hayot faoliyatini saqlanishi; 6)

otquloqda barg sathining katta bo’lishi; 7) zuhrasoch

anteridiysida ko’p xivchinli spermatozoidni yetilishi; 8)

sigirquyruqda bargning qalin tuklar bilan qoplanganligi; 9)

yaltirboshda vegetatsiya davrining qisqa bo’lishi.

A) 1, 3, 7, 9 B) 2, 3, 4, 6

С) 1, 4, 7, 8 D) 2, 5, 8, 9

63. To’g’ri javobni toping.

A) Barglardagi barg og‘izchalari kam va kunduzi yopiq

bo‘ladigan o’simliklar ,,nasos’’ osimliklar hisoblanadi

B) Biokimyoviy moslanishlar issiqlik ajralish darajasining

o‘zgarishi bilan bog‘liq, organizmning markaziy nerv

sistemasi tomonidan reflektor tarzda boshqariladi

C) barg og‘izchalarining chuqur joylashuvi- ignabargli

o’simliklar va sklerofitlarda

D) Gigrofitlar boshqa ekologik guruhlariga nisbatan keng

tarqalgan

64. suv va quruqlik muhitida yashaydigan hayvonlar

uchrovchi umurtqalilar sinflarini toping

A) Amfibiya,reptiliya,qushlar

B) sutemizuvchi,reptiliya,amfibiya

C) barcha umurtqalilar sinfida mavjud

D) A,B

65. Hayvonlarda suv rejimiga bog‘liq holda moslanishning

noto’g’risini toping

A) Morfologik moslanishlar hayvon organizmida suvni

saqlashga qaratilgan moslanishlar hisoblanadi

B) Qushlar, sutemizuvchilar suv ichadi, suvda hamda

quruqlikda yashovchi hayvonlar esa terisi orqali shimadi

C) Baqachanoqning chig‘anoqi suvni saqlashga qatatilgan

bo‘ladi

D) hayvonlar tomonidan suvni qidirib topishga

yo‘naltirilgan moslanish etiologic moslanish

66. Mutualizm uchun hos javoblarni toping.

1) majburiy munosabat turi, 2) o‘zaro manfaatli, 3) har doim

ikki tomon uchun manfatli, 4) lishaynik misol boladi, 5)

aktiniya «zohid» qisqichbaqasi misol bo’laolmaydi, 6)

qalpoqchali zamburug‘lar va yuksak o‘simliklar misol

bo’ladi, 7) Termitlar va bir hujayrali kipriklilar misol

bo’ladi,

A) 1,2,3,4 B) barchasi to’g’ri

C) 4,3,5,6,7 D) 2,1,3,6,5,4

67. O’simlik+Zamburug’ munosabati uchun umumiy

javobni toping.

A) Zamburug’ uchun o’simlik yashash muhiti hisoblanadi

B) uglevodni o’zlashtiradi

C) suv va mineral tuzni o’zlashtiradi

D) B va C

68. Zarar berish orqali hech qanday foyada olmaydigan

munosabat turini aniqlang

1) yorug’sevar o’t va daraxt munosabati, 2) yopishqoq baliq

aqula munosabati, 3) ikki infuzoriya o’zoro munosabati, 4)

mog’or va bakteriya munosabati,

A) 1,2 B) 1,3,4 C) barchasi to’g’ri D) 1,4,2

69. saprofit bakteriyalar va o‘simliklar o‘rtasidagi

munosabat to’g’ri ifodalangan javobni toping.

A) Kammensalizmning bir turi

B) Protokooperatsiyaninng bir turi

C) Amensalizmning bir turi

D) Neytraliz

70. sinoykiya uchun hos javobni toping.

1) (+ -) 2) hamsoyalikni bir turi, 3) o’zora kammensalizm

munosabat, 4) (+ 0), 5) gorchak baliq ikki pallali molluska ,

6) orxideya va yo‘sinlarni o’zoro munosabati misol bo’ladi,

7) Odamning yo‘g‘on ichagida yashovchi bakteriyalar misol

bo’la olmaydi

A) 1,7,3 B) 3,7,5 C) 5,6,7 D) 2,4,6

71. (– –) shu belgiga hos bo’lgan husuiyatni toping.

1) tur ichida va turlar aro bo’ladi

2) kannibalizm misol bo’la oladi

3) Parazitizm kiradi

4) yirtqichlik misol bo’la olmaydi,

A) 1,2,3,4 B) 1,2,3 C) 1,2 D) 1

72. Termitlar haqida to’g’ri javobni toping.

A) Termitlar ichagida karbogidrazalar uchramaydi

B) hujayra qobig’li organiz bilan hujayra qobig’siz

organizmning o’zaro simbioz munosabati

C) infuzoriyalar uchun termit yashash muhiti hisoblanadi

D) Termitlar sodda hayvonsiz ochlikdan nobud bo‘ladi

73. Dukkakli o’simliklar + tuganak bakteriyalar uchun hos

to’g’ri javobni toping.

1) ikkita avtatrof organizmni o’zoro munosabat turi

2) ikkita hujayra qobuqli organizmlarning o’zoro

munosabati

3) tuganak bakteriyalar azotni amiakka fiksatsalaydi

4) o’zi uchun kerak aminokislatani o’zlari mustaqil sintezlay

oladigan ikkita organizmning o’zoro munosabati

A) 1,2,3,4 B) 1,2,3 C) 1,2 D) 1

74. Epifit o’simliklarning kelib chuqish munosabati to’g’ri

keltirilgan javobni toping

1) Tur ichidagi munosabat turi

2) Ayrim baliqlar meduzalarning paypaslagichlari orasiga

yashirinib olishi bilan bir

3) parazitizm natijasida vujudga kelgan

4) Simbioz natijasida vujudga kelgan organizmning yana bir

simbioz ko’rinishi

A) 4,3,2,1 B) 2,3 C) 1,4 D) 2,4

75. Quyida berilgan moslanishlarning qaysilari suv

bug’lanish kamaytiruvchi omil hisoblanadi?

1) transpiratsiyaning va ter ajralishining kamayishi; 2) keng

yuzali ildiz sistemasining mavjudligi; 3) nafas teshiklarning

klapanlar bilan bekilishi; 4) barglarning

so’liganligi; 5) pillaga o’ralib uyquga ketish; 6) barglarning

tikanga aylanishi; 7) barg yuzasining kengayishi.

A) 2, 3, 5, 6 В) 1, 4, 5, 7

С) 1, 3, 4, 6 D) 1, 2, 5, 7

76. Hayvonlardagi suv tanqisligiga moslanishlar

ko’rsatilmagan javobni toping. 1) termitlarni yerosti

suvigacha yo’l ochishi; 2) gambuziya tuxumining suvda

urug’lanishi; 3) tog’g’ozlari barmoqlarining orasida parda

bo’lishi; 4) gekkonlarni kunduzi devor

yorig’iga yashirinib yotishi; 5) dengiz masxarabozining

o’simliklarga o’xshashligi; 6) kvaksha itbalig’ining

rivojlanishi; 7) hasharotlarda nafas teshiklarining klapanlar

bilan bekilishi; 8) tuya urkachida yog’ to’planishi; 9) manta

tanasining suyri shaklda bo’lishi.

A) 1, 4, 9 B) 2, 4, 5, 8

C) 2, 3, 5, 9 D) 1, 7, 8

77. Noqulay sharoitlarda organizmlaming hayot

faoliyatining juda sekinlashishi yoki to'xtash jarayoniga

nima deyiladi?

A) antibioz B) anabioz

C) simbioz D) biogeosenoz

78. tabiatda muhim ahamiyatga ega bo‘lib, bir hududda

ko‘plab turlarning yashashi va yashash muhitidan hamda

resurslardan to‘liqroq foydalanishga imkon beradigan

munosabat turlari to’g’ri ko’rsatilgan javobni toping.

1) tasqara sherning ovqat qoldiqlari bilan oziqlanishi, 2)

yopishqoq baliqning so’rg’ichlari yordamida akula tanasiga

yopishib oladi, 3) yirtquchlik munosabati, 4) kankurensiya,

5) kammensalizm, 6) amensalizm, 7) Odamning yo‘g‘on

ichagida yashovchi bakteriyalar odamga ziyon yoki foyda

yetkazmagan holda hazm bo‘lmagan ovqat qoldiqlari bilan

oziqlanishi, 8) epifit o‘simliklar,

A) 1,2,5,7 B) 3,4,6 C) 8,4,3,2 D) 1,2,3,4,5,6,7

79. Transpiratsiya nima?

A) o'simliklarda suvning shimilishi

B) o'simliklarda shimilgan suvning o'zlashtirilishi

C) o'simliklardan suv bug'lanishi

D) organizmlarda suvning parchalanishi

80. Noto’g’ri javobni toping.

A) lishayniklar tanasidagi suv miqdorining kamayishi

natijasida uzoq muddat anabioz holatiga o‘tadi.

B) Gomayaterm organizmlar kelib chiqqan era 175 mln yil

davom etgan

C) Tirik organizmlarning Yer shari bo‘ylab tarqalishida,

ularning xulq-atvori, xatti- harakatlarining namoyon

bo‘lishida edafik omil katta rol o‘ynaydi

D) Dengizdagi minimal harorat +3 C

81. Tirik organizmlar hujayrasidagi suvga

xos bo'lgan to'g’ri ma’lumotlarni

aniqlang.

1) miqdori keng doirada о 'zgarib turadi; 2)

hujayra harorati doimiyligini saqlashda ishtirok etmaydi;

3)tuproqning 25-35% ini tashkil qiladi; 4) fizik xususiyatlari

qutblanishi bilan bog’liq; 5) oksidlanish reaksiyalardahosil

bo’Iadi; 6) oksidlanish reaksiyalarda sarflanadi; 7)

fotosintezda

hosil bo'ladi va sarflanadi; 8) o'simliklaming

meva va urug’larini tarqalishiga yordam beradi; 9) ayrim

zambrug’lar uchraydi: 10) o'simlik hujayralaridagi

ortiqcha qismi transpiratsiya yo'li bilan ajraladi

A) 1,4,5,7 B) 1,3,8,10

C) 2 ,4 ,6,9 D) 3,8.9,1

82. quyidagilarning nechtasi paykolater organizmlarni

belgilang

1) revun, 2) gorchaki, 3) mindano, 4) kondor, 5) qizilquyruq,

6) qilquyruq, 7) planariya, 8) kojan, 9) taroqli, 10) olabug’a,

A) 6 B) 8 C) 7 D) 5

83. Shoxlanmagan qirqilgan bargi o’simlik (a) va

qipiqsimon bargi (b) mevali o’simliklarni toping

A) a-kovul b-saksovul

B) a-palma b-saksovul, archa

C) a-monstera b-yantoq,saksovul

D) a-palma b-saksovul

84. sovuq iqlim sharoitida o’sadigan osimliklarning

marfologik moslanishlarini toping.

1) yer bag‘irlab yotib o‘sishi-yaylov o’simliklarida, 2) suv

kamayishi hisobiga shakar miqdori ortadi sovuqqa chidamli

bo’ladi, 3) o‘t va buta o‘simliklar yostiqsimon shaklda

bo’lishi, 4) yoz oylarida tuproqning issiqligidan ko‘proq

foydalanish hususiyati, 5) Turkiston archasining yer

bag’irlab o’sishi, 6) yostiqsimon shakldagi o’smliklar bir

yoki ko’p yillik bo’ lishi mumkin, 7) daraxtlarning bo‘yi

past bo‘lishi-terak

A) 6,2,3 B) 4,5,6 C) 7,6,5,4 D) 3,4,5

85. qishda uyquga ketadigan issiq qonli hayvonlarda suv

tanqisligiga moslanishning qanday turi mavjud

A) Suv tanqis davrni uyqu holatida o‘tkazish

B) Tungi hayot tarziga o‘tish

C) Hayvonlarning uyalariga yashirinishi

D) Yog‘ shaklida zaxiralash

86. Etologik moslanishlar to’g’ri ko’rsatilgan javobni toping

A) Tungi hayot tarziga o‘tish-ko’rshapalaklarda

B) Suv tanqis davrni uyqu holatida o‘tkazish-kana

C) Maxsus siydik pufagida zaxiralash-Sahro baqasi

D) A va B

87. Yomg‘ir chuvalchangiga hos moslanish to'g'ri

ifodalangan javobni toping.

A) Suvni zaxiralash, Suv tanqis davrni anabioz holatida

o‘tkazish

B) fiziologik, Etologik moslanishlar

C) Suv bug‘lanishini kamaytiruvchi, fiziologik

D) Suvni zaxiralash, Etologik moslanishlar

88. cho‘l va dasht o‘simliklarining yalpi gullashi qachon

boshlaydi va qancha muddat davom etadi

A) fevral–mart oylarida, tez tugaydi

B) mart-may oylarida, tez tugaydi

C) mart-aprel oylarida, ortacha muddat

D) fevral-aprel oylarida, o’rtacha muddat

89. To’g’ri ma’lumotni aniqlang

1) harorat yer yuzidagi barcha organizmlar yashashi uchun

birlamchi shart sanaladi

2) qarag’ay tuproqda va botqoqda o’sadigan vakillari ildizi

farq qilmaydi

3) Tuproqda xilma-xil organizmlarga umurtqasizlardan-

molluskalar, hasharotlar uchraydi

4) Tog‘da pastgaga tushgan sari kuzatiladigan vertikal

zonallik geografik kengliklardagi ekvatordan qutblarga

tomon kuzatiladigan iqlim zonalariga mos keladi.

5) Yirtqich qushlarning yoppasiga qirilishi qur va kuropatka

kabi qushlarning ko’payishiga olib keladi

A) 1,2,3 B) 1,3,4,5 C) 3 D) 3,4,5

90. tuproqni biogen va abiogen usulda kelib chiqqan deb

aytgan olimni toping.

A) V.I.Vernadskiy

B) V.V. Dokuchayev

C) X.V. Dokuchayev

D) Volkenshtryn

91. Noto’g’ri ma’lumotlarni aniqlang

1) bo‘rilarning ovchilar tomonidan ko‘plab qirib yuborilishi

bug‘ular sonining kamayishiga sabab bo‘ladi

2) chumchuqlarning ko‘plab qirilishi natijasida donli

ekinlarning hosildorligi kamayadi

3) Yirtqich qushlarning yoppasiga qirilishi qur va kuropatka

kabi qushlarning kamayishiga olib keladi

4) Tuproqshunoslik faniga rus olimi V.V. Dokuchayev asos

slogan

5) V.I.Vernadskiy biogen va abiogen usulda kelib chiqqan

deb aytgan

A) 1,2,3,4,5 B) 1,2,3,4 C) 1,2,3 D) 1,2

92. o‘rgimchak – pashsha, tugunak bakteriya – dukkakli,

bo‘g‘ma ilon – tovushqon, shimol tulkisi – oq ayiq,

qalpoqchali zamburug‘lar – daraxtlar,

A) (+ –), (+ +), (+ –), (0 0), (+ +),

B) (+ –), (+ +), (+ –), (+ –), (+ +),

C) (+ –), (+ +), (+ –), (0 0), (+ 0),

D) (– 0)., (+ +), (+ –), (0 0), (+ +),

93. Mutalizm (1), kommensalizm (2) ga mos keladigan

misollarni aniqlang. a) mayda baliqlarning yirik

baliqlarga yopishib yashashi; b) gorchaki baliqlar

o'zining tuxumlarini baqachanoqniiig mantiya

bo'shlig'iga qo'yishi;

c) termintlarningning ichagida xivchinlilaming yashashi;

d) lishayniklaming tallomi; e) odam og'iz bo'shlig'ida

og'iz amyobasining yashashi.

A) 1 c,d; 2a,e B) 1 c,d; 2 b, e

C) 1 a, e; 2 c, d D)1 a, b, c; 2 d, e

94. Topografik omillarni aniqlang.

a) balandlik; b) iqlim; c) tirik organizmlar;

d) qiyalikning ekspozitsiyasi; e)vaqt; f) qiyalikning

tikligi; j) fotoperiodizm.

A) a, b, c B) d, e, f

C) a, d, f D) e, f,j

95. Qaysi hodisalar organizmlarning anorganik tabiat

noqulay sharoitiga qarshi kurashiga misol bo'ladi?

a) bo'ri, tulki, quyon orasidagi munosabat;

b) hasharotlar bilan gulli o'simliklar orasidagi munosabat; c)

chigirtkalar bilan tuyoqlilar orasidagi munosabat; d) zich

ekilgan o'simlik maysalarining nimjon o'sishi; e) qushlarda

erkak organizmlar o'rtasida urog'ochi bilan qo'shilish uchun

kurash; f) suv usti qalin muz bilan qoplanishi natijasida

baliqlarning halok bo'lishi; j) namlik yetishmasligi oqibatida

cho'l o'simliklarining ko'plab nobud bo'lishi.

A) a, b, s B) d, e C) f,j D) a, c,

96. Ekologik sistemadagi tirik organizmlarning abiotic (a)

va biotik (b) omillar bilan bog`liq bo`lgan munosabatlarini

aniqlang 1) dukkakli o`simliklar bilan

azotfiksatsiyalovchicbakteriyalarning munoabati; 2)

o`simliklarda transpiratiya jarayoni; 3) tik qiyalikda

kserafitlarning o`sishi; 4) o`simlik va fitofaglarning

munosabati; 5) barg og`izchalarining kechasi ochilib,

kunduzi yopilishi; 6) o`simliklarning zamburug`larga qarshi

fitoaleksin ishlab chiqarilishi; 7) zamburug`larning

mikroorganizmlarga qarshi antibiotik ishlab chiqarishi; 8)

alp o`simliklarida bargning so`liganligi; 9) o`simliklarning

suvga chidamligiga ko`ra 3 ta guruhga bo`linishi;

10)hayvonlarning tana haroratini saqlay olishiga ko`ra

gomoyater va paykolotermga bo`linishi.

A) a-2,3,5,8,9,10; b-1,4,6,7.

B) a-1,2,5,8,9,10; b-3,4,6,7.

C) a-2,4,5,6,7,8; b-1,3,9,10.

D)a-2,3,5,6,7,9; b-1,4,8,10.

97. Quruqlikdagi ekologik sistemalarda biotik va abiotik

omillarni bog'lovchi eng muhim zanjirga tegishli javobni

toping.

A) u yerdagi moddalar aylanishini ta’minlovchi birdan bir

manba hisoblanadi

B) unda tinmasdan fizik- kimyoviy, biologik jarayonlar

kechadi

C) u tirik organizmlar faoliyati natijasida hosil bo'lgan va

ular faoliyati tufayli saqlanib turadi

D) uning hosil bo‘lishi va sarflanishi o‘rtasidagi muvozanat

paleozoy erasining o'rtalarida paydo bo‘ldi

98. Baqachanoq lichinkasining baliq terisiga yopishib

yashashi (a) va baliqlarning baqachanoq mantiyasi ichiga

tuxum

qo'yishi (b) organizmlar o‘zaro munosabatining qaysi turiga

kiradi?

A) a - parazitizm, b - hamtovoqlik

B) a - hamsoyalik, b - parazitizm

C) a - antogonizm, b - simbioz

D) a - mutualizm, b - sinoykiya

99. Haroratga ko’ra Biokimyoviy moslanish noto’g’ri

ifodalangan javobni toping.

A) olabug’ada Glikoprotein to’planishi orqali amalga oshadi

B) Anturiumda shaker miqdori ortishi orqali amalga oshadi

C) Monsterada past harorat ta’sirida hujayralari

sitoplazmasida organik kislota, tuz konsentratsiyasi ortadi

D) sovuqqa chidamli o’simliklar suv kamayishi hisobiga

sovuqqa bardoshli bo’ladi

100. Noto’g’ri javobni toping

A) Efemerlarda shakli o’zgargan novda uchraydi

B) yozda tinim davriga o’tadigan shuvoq efemeroid

hisoblanmaydi

C) nafas olish organida klapini bor hayvonlar

umurtqasizlarda va umurtqalilarda uchraydi

D) Ayirish maxsulotlari quruq holda bo’ladigan

organizmlarning ayrimlari yer osti suvlariga yo’l ochadi