12-mavzu: Qishloq xo'jaligi mahsuloti ishlab chiqarish jarayonida resurslarga talabning omillari tahlili

12-mavzu: Qishloq xo'jaligi mahsuloti ishlab chiqarish jarayonida resurslarga talabning omillari tahlili.


Har qanday xo’jalik yuritish shaklining muayyan bir ijtimoiy-iqtisodiy tizimda vujudga kelishi va rivojlanishining asosiy shartlaridan biri uning samaradorligi darajasi bilan belgilanadi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida qishloq xo`jaligidagi barcha korxonalarning asosiy maqsadi – mavjud rеsurslardan oqilona, samarali foydalanish natijasida talabni qondiradigan miqdorda sof foyda olishdir. Sof foyda massasining ko`payishi korxonaning kеlajakda rivojlanishini, ishchi-xizmatchilarning moddiy manfaatdorligi oshishini ta'minlaydi.
Fermer xo`jaliklarining yalpi va pul daromadlari hamda yalpi va sof foydasini to`g`ri aniqlab, ularni maqsadga muvofiq taqsimlashga alohida e'tibor bеrish lozim. Qishloq xo`jaligi korxonalari faoliyatining iqtisodiy samaradorligi darajasini tеgishli ko`rsatkichlar tizimi yordamida aniqlash maqsadga muvofiqdir.

Amaliy topshiriqlar
1-jadval.

T/r	Ko’rsatkichlar	O’lchov birligi	Yillar			2016 yilda 2014 yilga nisbatan o’zgarish
			2014	2015	2016	+/-	%
1.	Yer maydoni	Ga	30541	30141	31408
2.	Mehnat resurslari	Kishi	15380	15395	16540
3.	Asosiy fondlar qiymati	mln so’m	13563,3	15725,8	17546,0
4.	Jami xarajat	mln so’m	183379	207935	192510
5.	Jami pul daromadi	mln so’m	232329	267786	245943
6.	Foyda	mln so’m
7.	Rentabellik darajasi (+), zararlilik (-)	%

Ishtixon tumani fermer xo’jaliklarining asosiy iqtisodiy ko’rsatkichlari tahlili.
2- jadval

Ishtixon tumani fermer xo’jaliklarida uzum yetishtirish samaradorligi ko’rsatkichlari

№	Ko’rsatkichlar	O’lchov Birligi	Yillar			2016 yilni 2014 yilga nisbatan o’zgarishi
			2014	2015	2016	Miqdoriy +/-	Nisbiy %
	Uzum ekilgan maydon	Ga	5042	5926	5780	738	14,6
2	Hosildorlik	s/ga	163,7	150,4	170	6,3	3,8
3	Yalpi hosil	tonna	82537	89127	98260	15723	19,0
4	Jami xarajat	mln so’m	58131	75859	66058	7927	13,6
5	Jami daromad	mln so’m	78407	102512	88669	10262	13,1
6	Foyda(+),Zarar (-)	mln so’m
7	Rentabellik,(+) Zararlilik (-)	%
8	1-gektarga
-	xarajat	ming so’m
-	daromad	ming so’m
-	Foyda	ming so’m
9	1-tonna uzumni tannarxi	ming so’m
10	1-tonna uzumni sotish bohosi	ming so’m