13-мавзу. ИҚтисодий ўсиш ва миллий бойлик

Иқтисодий ўсиш ва миллий бойлик

Режа:

1. Иқтисодий ўсишнинг мазмуни, турлари ва кўрсаткичлари.

2. Иқтисодий ўсишнинг омиллари.

3. Иктисодий ўсиш моделлари.

4. Миллий бойлик тушунчаси ва унинг таркибий тузилиши.

Иқтисодий ўсиш
Иқтисодий ўсиш потенциал ялпи ички маҳсулот ҳажмининг мутлақ кўрсаткичларда ва аҳоли жон бошига узоқ муддатли ортиб боришини ёки ўтган даврга нисбатан ўсишини намоён этади.
Иқтисодий ўсиш суръати – мазкур мамлакат иқтисодиёти қанчалик тез ривожланаётганини аниқлаш имконини берувчи кўрсаткичдир.
1-илова.
Ишлаб чиқаришнинг реал ҳажми
Меҳнат сарфлари
Меҳнат унумдор-лиги

• Банд бўлганлар сони
• Ишлаган киши соатларининг ўртача миқдори

1. Техника тараққиёти
2. Капитал қўйилмалар ҳажми
3. Таълим ва малака тайёргарлиги
4. Ресурсларни жойлаштириш самарадорлиги
5. Бошқа омиллар
2-илова.
Иқтисодий ўсишнинг салбий ва ижобий жиҳатлари
Иқтисодий ўсиш
бойлик ва ишлаб чиқаришнинг ортиши обҳества
мамлакатнинг халқаро нуфузи ортиши
аҳоли турмуш даражасининг ошиши
уларнинг меҳнат шароитларининг яхшиланиши
инсонларнинг яшаш шароити ёмонлашиши
тикланмайдиган ресурсларнинг йўқолиши
катта шаҳарлардаги аҳоли сонининг ортиши больших городов
ходимлар малакасини қайта ошириш муаммоси
меҳнат интенсивлигининг ортиши
ижобий
салбий

Ишлаб чиқаришга қўшимча ресурсларни жалб этиш ҳисобига
Ишлаб чиқаришда ресурслардан янада самарали фойдаланиш ҳисобига
Экстенсив йўл
Интенсив йўл
Иқтисодий ўсиш
Иқтисодий ўсишнинг икки йўли
3-илова.
4-илова.
Иқтисодий ўсиш омиллари
таклиф орқали:
ишлаб чиқариш харажатлари пасайишини, меҳнат унумдорлиги ортишини тақозо этувчи барча омиллар
тақсимлаш орқали:
меҳнат, товарлар бозори ва ишлаб чиқаришнинг бошқа омиллари амал қилишини такомиллаштириш
талаб орқали:
инвестициялар истеъмоли, давлат харажатлари ва соф экспорт ўсишига кўмаклашувчи барча омиллар
(C + I + G + NX)
Ишлаб чиқариш
тақсимот
фойдаланиш
Миллий даромад
5-илова.
1. Банд бўлганлар сони
2. Ишлаган киши-соатларининг ўртача миқдори

• Техника тараққиёти
• Капитал қўйилмалар ҳажми
• Таълим ва малака тайёргарлиги
• Ресурсларни жойлаштириш самарадорлиги
• Бошқа омиллар

Меҳнат сарфлари
Меҳнат унумдор-лиги
Ишлаб чиқаришнинг реал ҳажми
Реал маҳсулот ўсишини аниқлаб берувчи омиллар.
6-илова.
Ривожланган мамлакатларда 2007-2009 йилларда ялпи ички маҳсулотнинг ўсиш суръатлари
Жаҳоннинг ривожланган мамлакатларидаги иқтисодий ўсиш суръатларида кескин ўзгариш содир бўлган. Инқироздан жиддий азият чекаётган Буюк Британия ва Германияда 2009 йилда ялпи ички маҳсулотни ишлаб чиқаришида 2008 йилга нисбатан 0,1% ва 0,2%га пасайиш жараёни кутилмоқда.
7-илова.
Эътиборингиз учун раҳмат