13 Mavzu Microsoft Excel dasturida formulalar va adreslar bilan ishlash

AMALIY MASHQ
Grafik chizish.

• 
  «Mulkiy foyda» jadvalida ko‘rsatilgan davlatlarning 2000 yildagi grafigini shu varaqda chizing. Buning uchun «Стандартная» instrumentlar panelidagi «Мастер диаграмм» tugmasini bosing, so‘ngra «Гистограмма» turini tanlang va A2:B6 diapazonni bering. Grafik chizishda diapazonni berishga katta e’tibor bering.
  
• 
  Хuddi shu A2:B6 diapazon yordamida 1996 yil uchun doiraviy diagrammasini chizing. Buning uchun «Стандартная» instrumentlar panelidagi «Мастер диаграмм» tugmasini bosing, so‘ngra «Krugovaya» diagramma turini tanlang va A2:B6 diapazonni bering.
  
• 
  1997 yil ustunini гистограммаga qo‘shing.
  
• 
  1997 yil ustuni bo‘yicha doiraviy diagrammani chizing.
  
• 
  Faylni saqlang va yopib qo‘ying.
  

«Mastеr diagramm» (Diagrammalar ustasi) ning muloqot darchasining umumiy ko‘rinishi quyidagicha.

«Mastеr diagramm» yordamida joriy qilingan diagrammalar ko‘rish uchun quyidagi usullardan foydalaniladi:
· Diagramma uchun kеrakli ma'lumotlar ajratib olinadi va «Вставка» (qo‘yish)—«Diagramma» buyruqlari tanlanadi.
· Diagramma uchun kеrakli ma'lumotlar ajratib olinib, sichqoncha ko‘rsatkichi «Mastеr diagramm» (Diagrammalar ustasi) piktogrammasiga olib kеlinadi va bosiladi.
Ma'lumotlarni ajratib olishda diapazonga qator va ustun sarlavhasi kabi elеmеntlarni ham kiritish tavsiya etiladi.
Ma'lumotlar ajratib ko‘rsatilgandan so‘ng «Mastеr diagramm» (Diagrammalar ustasi) ishga tushiriladi.
AMALIY MASHQ

• 
  List9 varag‘ini 9 – th deb nomlang. Unda quyidagi jadvalni tuzing.
  
• 
  % grafasida kvaptallar bo‘yicha jamining «F» ustundagi xarajatlarning jamiga nisbati «=F4/$F$7» ko‘rsatilgan va foizli formatga o‘tkazilgan.
  
• 
  % grafasidagi raqamlardan tashqari hamma raqamlarni «0.00» formatga o‘tkazing.
  
• 
  «Oraliq natija» grafasida esa 11 ta funksiyadan bittasining jamlash formulasi turibdi uning umumiy ko‘rinishi quyidagicha Промежуточныеитог (Номер функции;ссылка1;cсылка2;...)
  

Bunda «Номер функции» 1 dan 11 gacha sondan iborat bo‘lib, har bir nomer qaysi funksiya bilan hisoblash kerakligini ko‘rsatadi.

Ссылка1; Ссылк2; - lar esa natijani hisoblash uchun berilgan diapazonlardir, bunda «Ссылка» ni 1 dan 29 tagacha berish mumkin.
Masalan: «ПРОМЕЖУТОЧНЫЕ.ИТОГИ(9;C3:S5)» formula «СУММ» funksiyasidan foydalangan holda C3:S5 diapazondagi sonlarning yig‘indisini topib beradi.

• 
  Shu varaqda Choraklar, Daromad va Soliq grafalari bo‘yicha «Гистограмма» turidagi grafik chizing. Buning uchun
  

A9:A11,A13,B9:B11,B13,C9:C11,C13,D9:D11,D13,E9:E11,E13 diapazonni blokka olib, «Стандартная» instrumentlar qatoridagi «Мастер диаграммa» tugmani bosing va «Гистограмма» turini tanlang.

• 
  Daromadlar va 2,3,4 – kvaptallar bo‘yicha doiraviy diagramma chizing.
  
• 
  Fayldagi o‘zgarishlarni saqlab qo‘ying.
  

• 
  List 10 varag‘ini 10-th deb nomlang. 8 - varaqdagi ma’lumotdan nusxa ko‘chiring.
  
• 
  Barcha formulalar va formatlarni o‘zgarishsiz qoldiring. Faqatgina «Soliq» grafasida «Sof foydadan» dan 22% olinsin.
  
• 
  Sonlarni formula asosida bering ya’ni 1998 yilda 1997 yilga nisbatan umumiy xarajatlar «Umumiy sarf» 1% ga kamayishi va umumiy daromadlar «Jami daromad» esa 2% o‘sishi taxmin qilinmoqda. Demak, biz 9 – varaqdagi ma’lumotdan foydalangan holda 10 – varaqdagi jadvalni to‘ldiramiz. Buning uchun kursorni «B4» katakka keltirib ushbu «=99%*9-th!B4» formuladan foydalaning. Olingan formulani jadvalning qolgan kataklariga nusxa ko‘chiring. Хuddi shunga o‘xshash formulani daromadlar qatori «Jami daromad» uchun mustaqil ravishda qo‘llang. «Chorak 2001» so‘zini «Chorak 2002» so‘ziga o‘zgaptiring.
  
• 
  Shu varaqda barcha choraklar bo‘yicha to‘lanadigan soliqlarning doiraviy diagrammasini chizing.
  
• 
  Shu varaqda barcha choraklar bo‘yicha va «Umumiy sarf», «Aksionerlar fondi» qatori bo‘yicha gistogrammasini chizing.
  
• 
  Fayldagi o‘zgarishlarni saqlab, faylni yoping.
  

Funksiyaninggrafiginichizishuchundastlabfunksiyaningqiymatihisoblanadiso‘ngrakeraklidiapazonbelgilanib, «Стандартная» instrumentlarqatoridagi «Мастер диаграмм» tugmasibosiladiva «график» turitanlanadi.

Masalan: y = 2x² + 3x – 5 funksiyaning grafigini [- 2,2] oraliqda chizing.
Buning uchun A1 «x qiymat», V1 katakka «h qadam», C1 katakka «u qiymat» deb yozing, so‘ngra A2 ga «- 2» ni yozib, A3 katakka «=A2+$B$2» formulasini yozing va formula A2:A23 diapazongacha markerli nusxa oling. Funksiyaning qiymatini jamlash uchun esa kursorni C2 katakka keltirib,
«=2*A2^2+3*A2-5» formulani bering va Nihoyat C2 katakdan markerli nusxa oling. Grafik chizish uchun esa kerakli diapazon (C2:C23)ni belgilab, «Мастер диаграмм» tugmasini bosing va «график» turini tanlang. Grafikni tahrirlang.