13-myavzu. Yassi quyosh kollektorlarinig asosiy elementlari. Reja

2-rasm. Yassi quyosh kollektorining umumiy ko‘rinishi

Odatda absorber paneli yuqori issiqlik o‘tkazuvchanlikka ega materiallar (mis, alyuminiy) dan tayyorlanadi yoki qora rangga buyaladi, shuningdek yuqori quyosh energiyasini yutilish koeffitsientiga ega qora material bilan qoplanadi.

Agar issiqlik tashuvchi absorber bilan kontaktda bo‘lsa, unda u bu energiyani oladi. Quyosh kollektori chiqish qismidagi foydali energiya 3 ta parametrga bog‘liq: kollektor yuza tekisligidagi tushayotgan quyosh nurlanishi oqim zichligi (quyosh radiatsiyasi) , kollektorga kirish qismida issiqlik tashuvchining o‘rtacha harorati T_kir.. va atrof muhit harorati T_a..
Vaqt bo‘yicha kollektorning yuza birligidan olinadigan foydali energiya quyidagi ifodadan topiladi (Vt·soat).


(1)
Bu yerda A-kollektorning maydoni (m²); -kollektordan issiqlik uzatish koeffitsienti - kollektor yuza tekisligidagi tushayotgan quyosh nurlanishi oqim zichligi (quyosh radiatsiyasi) Vt/m², -quyosh nurlanishiga nisbatan shaffof qoplamaning o‘tkazish koeffitsienti, - quyosh nurlanishiga nisbatan shaffof qoplamaning yutish koeffitsienti, - kollektorda to‘liq issiqlik yuqotilishi koeffitsienti, bu koeefitsient shamol tezligiga, shaffof qoplamalar soniga va izolyasion materiallarning xossasiga bog‘liq.
Soddalashtirilgan varianti:
(2)
Bu yerda - issiqlik tashuvchining solishtirma massa sarfi ( ), - issiqlik tashuvchining issiqlik sig‘imi . Mos ravishda geliokollektorning FIK quyidagi formuladan aniqlanadi:
(3)
Issiq suv ta’minoti uchun iste’mol quvvati quyidagicha aniqlanadi:
(4)


 2. Ochiq termal quyosh kollektorlari:
Ochiq quyosh kollektorlari ikki xil

• 
  sovutish suvi oqadigan quvurlar yoki boshqa ketma-ket ulangan elementlarning qurilishi (quvurli);
  
• 
  sovutish suyuqligi bo'lgan idish (hajmli).
  

Ikkala holatda ham, bu sirt (absorber) to'g'ridan-to'g'ri quyosh nurlari bilan isitiladigan eng oddiy tuzilmalar. Ochiq issiqlik almashtirgichning konstruktiv elementlari eng sodda ramkada - ramkada o'rnatiladi va tashqi muhit ta'siridan himoyalanmagan (ochiq). Issiqlik tashuvchisi sifatida suv va antifriz ishlatiladi.
Odatda, ochiq turdagi issiqlik almashinadigan qurilmalar bog' va hovli uchastkalarida yozgi ochiq dush va ochiq bolalar hovuzlarida suvni isitish uchun ishlatiladi.