(K.S.)
•
Аdаmnаn bаsqа jаnlı hám jаnsız
prеdmеtlеrdi bildirip, nе? sоrаwınа juwаp
bеrеtuǵın аtlıqlаr bеtlik еmеs аtlıqlаr dеp
аtаlаdı: qоy, sıyır, jаy, tоǵаy, kóshе, kól,
dárya, suw, mаymıl, pıshıq, t.b. Bul sıyaqlı
аtlıqlаr óziniń tuwrа mánisindе
qоllаnılǵаndа bеtlеnbеydi. Оndа stillik
tаlаpqа ılаyıq аwıspаlı mánidе
qоllаnılǵаndа ǵаnа bеtlik аffikslеrdi qаbıl
еtiw múmkin. Sеn bir qızıl gúlsеń qızlаr
ishindе (M.A.).
4. Atlıqtıń san kategoriyası. San
kategoriyası haqqında.
Atlıqlar predmetlerdiń ulıwma ataması
bolǵanlıqtan, olar atap turǵan zat,
qubılıslar sanı boyınsha neshew degen
soraw payda boladı. Olar ózleriniń sıptqı
forması hám ishki mánisi jaǵınan birlik
yamasa kóplik san mánisin ańlatıp keledi.
Bul atlıqtıń grammatikalıq san
kategoriyasın quraydı.
•
San kategoriyası haqqında túrli tartıslı
pikirler kóp. Lingvistikalıq ádebiyatlarda
san kategoriyası termininiń ornına kóplik
kategoriyası yamasa san kategoriyası dep
alınǵan menen de tek kóplik mánige
toqtap, onıń birlik mánisin pánlerden tıs
qılıp qoyadı.
•
Negizinde san kategoriyası birlik hám
kóplik san mánilerin ózine qamtıydı. Birlik
san mánisi nol formasındaǵı atlıqlar arqalı
beriledi. Biraq nol formadaǵı qálegen
atlıqtı birlik san mánisin ańlatıp tur dewge
Do'stlaringiz bilan baham: |
