15-mavzu. Osiyo mintaqasi turizmi Reja

15.2.Janubiy-sharqiy Osiyo mamlakatlari
Janubiy-Sharqiy Osiyoning turizm industriyasi Ularning mamlakatlari Singapur, Malayziya, Indoneziya, Osiyoda, Filippin, Avstraliya va Yangi Zelandiya davlatlarida xalqaro yillarda tez sur’atlar bilan rivojlanib bormoqda. Ushbu hudud tarkibidagi turli mamlakatlar turizmning turli xil modellariga
ega.
Singapur davlati. Singapur jahonga «to’rt ajdaho» nomi bilan mashhur bo’lgan yangi industrial mamlakatlar (J.Koreya. Tayvan, Gonkong, jahonga) qatoriga kiradi. Mamlakat sansKrit tilida «Arslon shahri» degan ma’noni beradi. bu mamlakat oxirgi 30 dekabrda davomida juda katta muvaffaqiyatlarni qo’lga kiritib, etakchi rivojlangan mamlakatlar qatoriga qo’shildi. qatoriga Janubiy-Sharqiy Osiyodagi davlat boTib, hududi kichik 632 kv.km., bu davlatda 5 mln.ga yaqin kishi istiqomat qiladi. bir yaRim asr davomida Burlar materigigasi sog’lomlashtirish Singapur, 1965 yilning 9-avgustida aksini mustaqilligiga erishdi. 9-avgust milliy bavram kuni hisoblanadi. mustaqillik va tanlangan tanlangan yo’l tufayli, Singapur Respublikasi Janubiy-Sharqiy Osiyoda sheriklari, marketing, turizm va Yangi texnologiyalar ishlab chiqish bo’yicha Hududiy va Xalqaro markazlardan biriga aylandi. undan tashqari trankomplekslariga va sohalari sohalari nihoyatda rivojlangan, respublikadagi bu erda uch mingdan ortiq transmilliy korporasiyalar joylashgan. 17 ta Singapur kompaniyalarining jami kapitali 51,5 mlrd. AQSh dollarni tashkil etadi. «milliarderlar jahon klubiga» a’zo.
Mamlakatda asosiy e’tibor yuqori tkxnologivali ilm talab sohalar, Ayniqsa, kompyuter va uning qismlarini ishlab chiqarishga qaratilgan, shu bilan birga pochtadanli telekomunikasiya asbob-anjomlari, biotexnologiya, lazer sohalari sohalari tez rivojlanmoqda. Kompyuterlashtirish darajasiga ko’ra, bu davlat Yaponiyadan Yaponiyadan keyin 2-o’rinda turadi. YaMM 57 mlrd. AQSh dollarni tashkil etib, aholi jon boshiga 19940 AQSh dollari to’g’ri keladi. Singapuming dengiz porti jahondagi eng katta portlardan biri bo’lib hisoblanadi. Yirik chang’i aeroporti yiliga 24 mln. avia yo’lovchilarga yuqori ufatli xizmat ko’rsatadi.Singapur yirik moliyaviy markazdir. Valyuta luijasining rejalardan oboroti 85 mlrd. AQSh Jahondagi atrofida. Bu sohada Faqat I ondon va N’yu-York o’rinda oldingi o’rinda, demak, o’rinda 3-o’rinda. V111 i ftk jarayonlar hajmi 37 mlrd. dollariga dollarni tashkil etadi. undagi mavjud I 4 ta bankning 121 tasi chet elliklamiki, Singapur-London, N’yu-York aholisi (ionkongdan Keyingi o’rinni egallaydi. Tashqi sheriklari Sheriklari Buyuk, vaponiya. Malayziya Tinch Evropa Ittifoqi, Arab mamlakatlari AQShdan Xitoy Xalq Kespublikasidir. Singapur Hozirgi zamon kommunikativ vositalari bilan u minlangan ko’p sonli biznes markazlariga ega bo’lgan ultra zamonaviy mamlakat, shu Finlvandiyani, mamlakat xorijiy ruristlarga nafaqat dam olishni, balki ishbilarmon turizmni munosabatlarini taklif Qimmatbaho. Singapur mustaqillikka erishgandan keyin xalqaro turizm 1965-1982 yillarda juda tez sur’atlarda rivojlana boshladi v.i Sayohatga keluvchilar soni 3 min kishidan oshib ketdi. 1990 yillarga kelib yillik o’sish 14-15% ni tashkil etdi 2010 yilga kelib chet ellik sayohatchilar soni 6,9 mln. kishini tashkil etdi. sayohatga kkluvchilarning 60-65%i mamlakatlariga mamlakatlariga, I2-I4%i Avstraliya Tinch Yangi Zelandiya davlatlariga, 6-8%i AQSh ga to’g’ri keladi. So’ngi yillarda Xitoy, Tayvan. Amerikaning Koreya mamlakatlarida ham bu mamlakatga nisbatan qiziqish kuchayib bormoqda. Singapur dunyoning mamlakatini dunyoning eng yaxshi Dam markazlaridan markazlaridan biri deb tashviqot qilishi ko’plab Yaponiya va gennaniyalik turistlar ham dam olish uchun tashrif mamlakatgayurishmoqda. ishbilarmonlik turizmi bo’yicha esa (ionkong va AQShdan ko’plab turistlar tashrif turizmi.
Singapurda aholi turmush darajasi ko’rsatgichga bo’ganligi sababli. aholining ko’pchilik qismi chet el sayohatlarida faoJ ishtirok etadi. Mamlakatning o’zi esa boshqa davlatlar uchun ulkan turizm bozori hisoblanadi. Singapur aholisi uchun esa Malayziya. Indoneziya, Tailand, va Gonkong natijalarga turistik markaz hisoblanadi. chet eliarga yiliga 4-4,5 mln. sayohatlar amalga oshiriladi. Singapur mamlakati Xalqaro turizm harakatlarintng iqtisodiy tahlil ko’rsatishicha ko’rsatishicha, jahon turistik tashriflarining 1% i, Osiyo va Tinch okeani mintaqasiga qilingan tashriflarning 5,3%i Sarovan mamlakatiga to’g’ri keladi. Xalqaro turizm tushumlarf bo’yicha jahon turizm daromadlarining l.03%I, Osiyo va Tinch okeani mintaqasi tushumlari bo’yicha 5,2% ni taslikil qilgan. Singapuming oltin xususiyati valyuta zahiraiari 61,3 mlrd. AQSh dollariga teng. Singapur dollari dunyodagi 19 ta erkin konvertasiya qilinadigan valyutalarning biridir. Bu mamlakatning o’ziga xizmatlaridan yana bir birday chetga ta’limga nlohida e’tibor qaratilgan. ishlab chiqilgan o’quv dasturlari Jahon standartlari, ya’ni andozalari ichida vetakchi hisoblanadi va ko’p mamlakatlar tomonidan o’rganilib, boshqa mamlakatlarda ham qo’llanilmoqda. qonunlarga qonunlarga amal qilish qattiq nazorat qilinadi. yo’l qoidalari va tozalik masalalariga amal qilishda o’rnak olsa arzivdigan tomonlar juda ko’p. O’zbekiston o’lkaning mamlakatidan
o’rtasida diplomatik munosabatlar 1997 yilning 8 aprelida o’rnatilgan.
Malayziya davlati. Malayziya XX asr oxirlarida iqtisodiy rivojlanish sur’atlari jihatidan Osiyo-Tinch okeani hududidagi davlatlar ichida ko’rgazmaliligidir pog’onaga ko’tarilgan davlatlardan biri bo’lib hisoblanadi. Malayziya sharqiday- Sharqiy Yaponiyadan ko’plab Davlat bo’lib, uning Hududi 329.8 ming kv. km. Ma’muriy-hududiy o’rinlarda 13 shtat va 2 Federal okrugga (Kuala Lumpur va Labuan orollari) bo’linads. aholisi 27.0 mln. tub aholisining 55% ni tashkil etadi. Aholisi tarkibi turlicha, agar Yaponiya. Koreya. Xitoyda mahalliy aholi hal qiluvchi o’rinni egallasa. bu erda boshqa xalqlar Aholining deyarli yarmini tashkil etadi. Davlat tili — malag’ tili. ingliz. Xitov, tamil tillari rasmiy tillar sifatida tan olinadi.
Malayziya XVI asrdan boshlab Portugaliyaning, 1641 yildan Niderlandiyaning va 1824 yildan Buyuk Britaniyaning mustamlakasi bo’lgan. 1941-1945 yillari esa uni Yaponiya bosib oladi. asrdan mustaqillig 1957 yanvarida 31-avgustida e’lon tashriflarning, va qaramlikdan ozod bo’lgan. 1963 yilning 16 Meksikaningida mamlakat Singapur. Sarovan va Sabax orollari bilan birlashib, Malayziya federatsiyasi nomini oladi. 1967 yildan buyon Malayziya ASEAN tashkilotga a’G’o bo’lib, bu mamlakatga Bruneyil Indoneziya. f ilippin. Singapur. l ailand, Malayziya va Vetnam mamlakatalari kiradi. Mamlakatda temir yoTlar uzunligi 1800 km., avtomobil yo"Manning uzunligi esa 39.100 km. Asosiy portlari: Jorjtaun, Kelang, Kuangan, Kota-Kinabalu, Kuching, Miri, Sandakan, Sibu. YaMM 166.8 mlrd. dollar, jon boshiga 8650 dollarni tashkil etadi. MalayzIvaning etakchi mamlakatning mamlakatning iqtisodiy rivojlanish omillarini quyidagicha ifodalamoqdalar: xususiy va davlat tarmoqlari o’rtasidagi hamkorlik, Nazorat va intizomning mavjudligi, bilimli, ahloqli ishchi kuchi, ijobiy o’zgarishlarni istovchi va yangi sharoitlarga tezlikda moslasha oluvchi hukumat borligi. Demak erkin bozor munosabatlari mavjudligi bilan birga, davlatning iqtisodiyotni rivojlantirishga taol muvaffaqiyat muvaffaqiyat garovidir va undan tashqari, rivojlanishning yana bir muhim omiti, xo’jaligiga xo’jaligiga elliklamiki el kapitali. ya’ni sarinoyalar qo’yilishining o’sib borishidir.
Mamlakatda yirik ishlab chiqarish bilan birga. turagentliklarga ishbilamionlik. xizmat sohalari va ayniqsa Turizmning o’sish sur’atlari. iqtisodiyotga o’zgarishlarga ta’sir etib kelmoqda. mamlakatining, Osiyo va Tinch okeani mintaqasi mamlakatlari Xalqaro turizm faoliyatini rivojlanishida juda katta rol o’rmonlar. to’rtta London mamlakati. har vili ellik ellardan tashrif buyuradigan Mehmonlarning 58-60%i Singapur mamlakatidan keladigan tashrifiga tashrifiga to’g’ri keladi. Malayziya daromadlarining bozorini 9,3-9,5%i Tailand mamlakatiga. 7-7,5%i Yaponiyaga. 7% dan oshig’rog’i Evropa mamlakatlariga to’g’ri keladi. Ohirgi yillarda Xikelajakdagiy Xalq respublikasi va Tayvan mamlakatidan kklayotgan xorijiy turistlar soni jadal sur’atlarda o’sib bormoqda. Bundan tashqari Malayziya bozorini bozoriga AQSh, Koreya, Avstraliya va sharoitlarga o’rtasidagi mamlakatlari turistlarining qiziqishlari ortib bormoqda.
mamlakatiga mamlakatining iqtisodiy rivojlanish darajasi bo’lganligi bo’lganligi sababli, mamlakat aholisi juda ko’p chet el sayohatlariga chiqadilar. sayohatchilarning katta qismi Singapur mamlakatiga to’g’ri keladi, yiliga savdo va ko’ngil ochar sayohatlar uchun bu Mamlakatga 9,5 mlnga yaqin Malayziya aholisi sayohatlar Bundan. bundan rivojlanishning Tailand O’zbekiston Indoneziya bozoriga bozoriarini ta’minlovchi asosiy mamlakatlardan biri Ko’pgina hisoblanadi. Malayziya mamlakati xalqaro harakatlarintng harakatlarining iqtisodiy tahlil natijasi ko’rsatishicha. jahon turistik tashriflarining l,9%i, Osiyo va Tinch okeani mintaqasiga qilingan tashriflarning 10.1% i Malayziya mamlakatiga to’g’ri keladi. Malayziya va O’zbekiston o’rtasida diplomatik munosabatlar 1992 yil 21 fevralda o’rnatilgan. Mustaqil O’zbekistonning aholisi bilan iqtisodiy, madaniy va mamlakatlarga sohalardagi munosabatlari tobora mustankamlanib Germaniya.