Xarakter - shaxsdagi shunday psixologik, sub’ektiv munosabatlar majmuiki, ularning borlikka, odamlarga, predmetli faoliyatga hamda o’z- o’ziga munosabatini
ifodalaydi.
Grekchadan tarjima qilganda “xarakter” – bu “zarb qilish”,
“belgi” demakdir. Haqiqatdan ham xarakter – kishining jamiyatda
yashab egallaydigan alohida belgilaridir.
Xaraktershaxsning faoliyat va muomalada tarkib topadigan va
namoyon bo‘ladigan barqaror individual xususiyatlari bo‘lib,
individ uchun tipik xulq-atvor usullarini yuzaga keltiradi.
Xarakter shaxsdagi shunday psixologik, sub’ektiv munosabatlar
majmuiki, ular uning borliqqa, odamlarga, faoliyatga hamda o‘z-
o‘ziga munosabatini ifodalaydi.
Demak, “munosabat” kategoriyasi xarakterni tushuntirishda
asosiy hisoblanadi.B.F.Lomovning ta’biricha, xarakter shaxs
ichki dunyosining asosini tashkil etadi va
uni yorganish katta ahamiyatga ega.
Mashhur rus olimi, psixologiya fanining metodologiyasini yaratgan S.L.Rubinshteyn shaxsning o‘zigaxosligini vaxarakterologik tizimda uchtaasosiy tuzilmalarni ajratgan edi:
1.Munosabatlar va yo‘nalish shaxsdagi asosiy ko‘rinishlar sifatida – bu shaxsning hayotdan nimani kutishi va nimani xohlashi.
2.Qobiliyatlarana shu tilak-istaklarni amalgaoshirish imkoniyati sifatida – bu odamning nimalarga qodir ekanligi.
3.Xarakter imkoniyatlardan foydalanish, ularni kengaytirishga qaratilgan turg‘un, barqaror tendensiyalar, ya’ni bu kim ekanligi.
Do'stlaringiz bilan baham: |