1–lekciya. Programmalıq paket sistemalarınıńleriniń múmkinshilikleri jáne onıń interfeysi hám álippesi

2. MATLAB sisteması múmkinshilikleri jáne onıń interfeysi
MATLAB sisteması - kompyuterde túrli baǵdardaǵı: mexanika, matematika, fizika, injinerlik hám basqarıw máselelerin sheshiw, hár qıylı mexanik, energetikalıq hám dinamikalıq sistemalardı modellestiriw, proektlestiriw, xarakteristikalaw hám analiz qılıw máseleleriniń anıq, tez, nátiyjeli sheshiw ushın mólsherlengen sistema hám hár qıylı sohali paydalanıwshılarǵa muljallangan programmalıq paketi.
MATLAB sistemasınıń jaratılıwı professor Kliv B. Mouler (Clive B. Mouler) hám MathWorks firması prezidenti Djek Litl (Jack Little) lar iskerligi menen baylanıslı. Bir neshe jıllar Nyu-Mexiko, Michigan hám Stenford universitetleriniń matematika kafedrası hám kompyuter oraylarında islegen Kliv Mouler, keyinirek iskerligin MathWorks firmasında dawam ettirgan. 1984-jılda ol, Fortran sistemasında matrisali esaplawlar hám sızıqlı algabra máselelerin sheshiw paketlerin jaratıw jumıslarında qatnasqan hám birinshi ret " MATLAB" terminin kirgizgen. “MATLAB” sózi anglichan “Matrix Laboratory” sózleriniń qısqartirilgan ańlatpasi bolıp tabıladı.
Daslep, MATLAB paketi matrisali esaplawlar, programmalar kitapxanası ushın qolay qabıq retinde qollanılǵan bolsa, keyinirek júzlegen joqarı maman matematikalıqlar hám injener-texnikalıq programmistler tájiriybesinde, ayriqsha laboratoriya sharayatında onıń múmkinshilikleri talay kengaydi hám házirge kelip, ilimiy-texnikalıq programmalastırıw tili retinde kompyuter algebrasi sistemalarınıń aldıńǵı wákillerinen birine aylandı.
MATLAB sistemasınıń integrallasqan ortalıǵı (interfeysi) universal -interaktiv rejimde isleydi. Bir tárepden, MATLAB sistemasınan programmalastırıw tili retinde paydalanıp, esaplaw processlerin oǵada tez hám joqarı anıqlıqta alıw múmkin bolsa, ekinshi tárepden, virtual laboratoriya retinde joqarıdaǵı sistemalardı modellestiriw, proektlestiriw, xarakteristikalaw hám analiz qılıw múmkin. Bunnan tısqarı, MATLAB programmalıq sisteması menen Microsoft Office, Maple sisteması hám basqa bir qansha programmalarǵa tikkeley bólew arqalı sol programmalarda jumısshı betinde MATLABda ámeldegi buyrıqlardan “janlı” túrde paydalanıw mimkin. Mısalı Microsoft Office Excelde MATLAB buyrıqlarınan paydalanıw arqalı odaǵı islerdi ańsatlastırıw múmkin. Microsoft Office Wordta (Word+Notebook) bolsa MATLAB sisteması buyrıqlarınan paydalanıp, “janlı” elektron sabaqlıqlar, qóllanbalar, prezentatsiyalar hám túrli kórinistegi “janlı” elektron hújjetler jaratıw múmkinshilikleri ámeldegi.

4-súwret. MATLAB sistemasınıń tiykarǵı aynasi