2 Ⅰ bob Inflatsiyaning mazmun mohiyati

V. Qamrov doirasi bo‘yicha bir mamlakat miqyosidagi va jahon xo‘jaligi doirasidagi inflyatsiya farq qiladi.
VI. Asosiy ko‘pchilik tovarlarga narxlarning o‘sish sur’atidagi farqlarga ko‘ra muvozanatlashgan va muvozanatlashmagan inflyatsiya ajratiladi. Muvozanatlashgan inflyatsiyada narxlar bir vaqtda ko‘pchilik tovarlarga bir me’yorda o‘sadi, muvozanatlashmagan inflyatsiyada har xil tovarlar guruhiga narxlar turlicha o‘sadi.
1.2 .INFLYATSIYA SHAKLLARI VA KO’RINISHLARI
O'rmalovchi(o'rtacha) inflyatsiya(narxlarning o'sishi yiliga 10% dan kam). G'arb iqtisodchilari buni iqtisodiyotning normal rivojlanishining elementi deb bilishadi,
9
chunki ularning fikricha, ahamiyatsiz inflyatsiya (pul massasining mos ravishda o'sishi bilan birga) muayyan sharoitlarda ishlab chiqarishni rivojlantirish va uning modernizatsiyasini rag'batlantirishi mumkin. tuzilishi. Pul massasining o'sishi to'lov aylanmasini tezlashtiradi, kreditlarni arzonlashtiradi, investitsion faollik va ishlab chiqarish o'sishiga yordam beradi. Ishlab chiqarishning o'sishi, o'z navbatida, yuqori narx darajasida tovar va pul massasi o'rtasidagi muvozanatning tiklanishiga olib keladi. Yevropa Ittifoqi mamlakatlarida so‘nggi yillarda o‘rtacha inflyatsiya darajasi 3-3,5% ni tashkil etdi. Shu bilan birga, o'zgaruvchan inflyatsiya davlat nazoratidan chiqib ketish xavfi doimo mavjud. U, ayniqsa, iqtisodiy faoliyatni tartibga solishning yaxshi yo'lga qo'yilgan mexanizmlari mavjud bo'lmagan, ishlab chiqarish darajasi past bo'lgan va tarkibiy nomutanosibliklarning mavjudligi bilan tavsiflangan mamlakatlarda yuqori;
Shoshilinch inflyatsiya (narxning yillik o'sishi 10 dan 50% gacha). Iqtisodiyot uchun xavfli, shoshilinch antiinflyatsiya choralarini talab qiladi. Rivojlanayotgan mamlakatlarda hukmronlik qiladi;
Giperinflyatsiya (narxlar astronomik tezlikda o'sib, yiliga bir necha ming va hatto o'n minglab foizlarni tashkil etadi). Bu davlat byudjet taqchilligini qoplash uchun ortiqcha miqdorda banknotlarni muomalaga chiqarishi tufayli yuzaga keladi. U iqtisodiy mexanizmni falaj qiladi, u bilan barter almashinuviga o'tadi. Odatda urush yoki inqiroz davrida sodir bo'ladi.