2 bo‘lim bo‘yicha topshiriqlar 1-topshiriq. Jadvalni to‘ldiring. Bilish bosqichlari va darajalari Falsafiy qonun va kategoriyalarning izohi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Global 

muammolarning 

falsafiy tahlili va 

yechimlari 

Dunyo  okean  boyliklari  va  i

mkoniyatlaridan  unumliroq  

  foydalanish;  azon  qatlami  

yo’qolishi xavfining oldini olis

h va h.k.;  insoniyat  va  uning

  kelajagi  to’g’risidagi  o’zaro 

 hamkorlikda  jiddiy  tadqiqot

lar  olib  borish;  kishi  organi

zmining  tobora  tez  sur’atlar

  bilan  o’zgarayotgan  sun’iy  

va  tabiiy  muhitga moslashis

h jarayonini ilmiy taxlil qilish. 

 Insoniyat oldida ana shu xild

agi muammolarning kundala

ng turib qolishining o’ziyoq   

kishilik  sivilizasiyasi  o’ta  mu

rakkab,  o’ta  qaltis  bir  jaray

onni  boshidan  kechirayotga

nligidan  darak  beradi. 

Umumbashariy  muammolarni

ng  ba’zi  bir  guruhlari  mavjud

ki, ularni hal qilishning o’zidayo

q  butun planetamizdagi ijtimoi

y hayotning keyingi  ming  yillik

dagi  aniq   manzarasini  chizib 

berish  uchun  hal  qiluvchi  ah

amiyat  kasb  etishi  mumkin. B

unday muammolar shartli ravis

hda uch guruhga ajratiladi:   Bir

inchidan,  hozirgi  paytdagi  ma

vjud  ijtimoiy  kuchlar  o’rtasida

gi  ziddiyatli  munosabatlar  (ijti

moiyiqtisodiy  sistemalar  o’rta

sidagi,  mintaqaviy  ziddiyatlar, 

 davlatlar, milliy va diniy nizola

r va h.k) bo’lib, bular shartli rav

ishda "intersosial" muammolar

  deb  hisoblanadi.  Ular  urush 

 va  tinchlik,  mehnat  resurslari

dan  foydalanish  darajasi va sh

u kabilarni ham uz ichiga oladi.

   

                                                        

       

 

Aholining  tabiiy  o’sishi,  fan-

texnika  yutuqlaridan  tor  manfaatlar  yo’lid

a  foydalanish,  bir  qator  mintaqalarda  mur

akkab  ekologik  vaziyatni  vujudga  keltirdi.  

Oqibatda  insoniyatning  kelajagi  xavf  ostida

  kolayotganligi  muammosi  kelib  chikdi.  Us

hbu  muammo  umumbashariy  muammo  b

o’lib,  uni   

jahon  xalqlarining  ishtirokisiz  hal  qilib  bo’l

maydi.   

 

Umumbashariy  muammolar  deganda  bi

z  insoniyatga  xavf  solib turgan,  butun  

dunyo,  barcha  davlatlar  va  xalqlarning  

ishtirokisiz  yechish mumkin bo’lmagan m

uammolarni tushunamiz  Tabiatga  kishila

rning  zug’umi  kuchaya  borgan  sari  tabi

iy  muvozanatning  buzilishi  oqibatida kis

hilarning yashash tarzi, sog’ligi, ijtimoiy m

uqitga bo’lgan aks ta’siri tobora   

halokatli  tus  ola  boshladi.  

Global  (umumbashariy)  muammolar,  ular

ni  hal  qilish  yo’llari  va  imkoniyatlari  Inso

niyat  XX  asrda  bir  kator  muammolarga  

duch  keldiki,  xozirda  ulardan  qutulib  keti

sh  yoki  ketmaslik  bugungi  kunning  eng  

dolzarb  masalasiga aylandi.  Agar  XX  asrni

ng  birinchi  yarmi  oxirlarida  insoniyat  qar

shisida  asosan  bitta  umumbashariy   

muammo  —

  yadro  halokatining  oldini  olish  kundalan

g  bo’lib  turgan  bo’lsa,  xozirda   

ularning  soni  birmuncha  ortdi. 

Bugungi kunda quyidagi muammola

r insoniyatga xavf solmoqda:   term

oyadro urushi xavfining oldini olish 

va qurollanishni bartaraf etish;  jaqo

n iqtisodiyoti va ijtimoiy hayotning 

o’sishi uchun qulay shart-

sharoit yaratish;  iqtisodiy qoloqlikni

 tugatish; yer yuzida qashshoqlik va 

ochlikka barham berish;   tabiiy boyl

iklardan oqilona va kompleks yonda

shgan holda foydalanish; insoniyatn

ing baxtsaodati yo’lida fantexnika y

utuqlaridan foydalanish uchun xalq

aro  hamkorlikni  yanada  faollashtir

ish  (eng  xavfli  kasalliklarga  qarshi 

 kurash,  koinotni   

o’zlashtirish);