FUNKSIYALARNI LAGRANJ INTERPOLYATSION FORMULASI YORDAMIDA APPROKSIMATSIYALASH VA EGRI CHIZIQ YASASH.
Reja.
1. Masalaning qo’yilishi
3.Lagranjinterpolyatsionko‘phadi
Tayanchso’zlar: funktsiya, Lagranjko’phadi, interpolyatsiya, approksimatsiya, maqsadfunktsiyasi, chiziqliinterpolyatsiya
1. Masalaning qo’yilishi
Aytaylik oraliqda x argumentning – n+1 ta turli xil qiymatlari berilgan boʻlib, ushbu nuqtalarda biror bir y=f(x)funksiyaning mos qiymatlari berilgan boʻlsin.
(1)
yaʼni f(x) funksiya ( f(x) ni aslida qandayligini bilmaymiz) jadval koʻrinishda berilgan boʻlsin.
T aʼrif 1. Jadval qiymatlari asosida x va y oʻzgaruvchilar orasidagi funksional bogʻlanish koʻrinishi y=F(x) ni aniqlash masalasiga approksimatsiya masalasideyiladi.
Approksimatsiya masalasida ikkita muammo mavjud:
Funksiya koʻrinishini tanlash.
Topilgan funksiyani jadval qiymatlariga muvofiqlashtirish yoki yaqinligini taʼminlash.
2. Chiziqli interpolyatsiya.
Taʼrif 2. – nuqtalarga interpolyatsiya tugunlari, topilishi kerak boʻlgan F(x) funksiyaga – interpolyatsiyalovchi funksiyadeyiladi.
Geometrik nuqtai nazardan shunaqangi y=F(x) egri chiziqni topish lozimki, bu chiziq berilgan nuqtalardan oʻtishi lozim, yaʼni interpolyatsiya nuqtalarida asl biz bilmaydigan f(x) funksiya bilan ustma-ust tushishi kerak.
(2)
Masalaning bunday qoʻyilishida masala cheksiz koʻp yechimga yoki umuman yechimga ega boʻlmasligi mumkin. Lekin ixtiyoriy F(x) funksiyani oʻrniga, tartibi n dan oshmaydigan (2) shartni qanoatlantiruvchi:
– koʻphad qidirilsa, ushbu masala yagona yechimga ega boʻladi. – koʻphad funksiyalar ichida hisoblash, differensiallash, integrallash nuqtai nazardan eng qulay funksiya hisoblanadi. Bunday qilishga yana bir sabab:
Do'stlaringiz bilan baham: |