2. Häzirki türkmen ýazuwynda täze elipbiýimiz. Ttürkmen dili fonetikasyna degişli ýazylan işleriň awtorlary barada


Download 20.39 Kb.
bet2/3
Sana04.10.2023
Hajmi20.39 Kb.
#1691786
1   2   3
Bog'liq
1 MOWZUK GIRIŞ DERSIŇ MAKSADY, WEZIPESI WE ONDA ÖWRENILÝÄN MESELELER

FONETIKA, ORFOGRAFIÝA, ORFOEPIÝA.
Fonetika (grekçe phone-ses, owaz) diliň seslerini, fonologiýa (grekçe phone + logos - taglymat, ylym) sesleriň hyzmat aýratynlyklaryny öwrenýän ylymdyr. Şu iki bölüme aşakdakylar hem gatnaşýar: dürs aýdylyş orfoepiýa (grekçe orthos - dogry + epos -gepleýiş, \\ sözleýiş) - edebi aýdylyşyň kadalaryny öwredýär, grafika (grekçe graph - ýazýaryn) - harplaryň ýazylyşyny we nähili sesi aňladýandygyny öwredýär, dürs ýazuw ýa-da (orfografiýa, grekçe orthos + grapho) sözleriň dogry ýazylyşyny öwredýär.
Diýmek, Türkmen diliniň fonetikasynda ene dilimiziň sözleýiş sesleri, olaryň aýdylyş aýratynlyklary, bogun, basym, intonasiýa, pauza, edebi dilimiziň orfoepik normalary, umuman, sözleýiş seslerimiz we olaryň ýazuwda berlişi bilen baglanyşykly meseleler öwrenilýär.
Sözleýiş sesleri tebigatdaky beýleki sesleriň hemmesinden düýpli tapawutlanýar. Olara çekimliler we çekimsizler diýilýär. Harplar arkaly ýazmaklyk sözleýiş sesleriniň bir aýratynlygydyr. Harplar sözleýiş sesleriniň ýazuw belgileridir.
Häzirki türkmen ýazuwynda 30 sany harp ulanylýar. Olar häzirki elipbiýimizde şu yzygiderlikde ýerleşýär.

T/n

Basmaçasy

Ady

Ýazmaçasy

1

A a

A

A a

2

B b

Be

B b


Download 20.39 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling