2-maruza. Operatsion tizimlar arxitekturasi

4. Операцион муҳитлар ва қобиқлар

• ОТнинг фойдаланувчи учун амалий дастурларни бажарилишини таъминловчи дастурий муҳити операцион муҳит деб аталади.
• ОТ қобиқлари – фойдаланувчи учун тизим функцияларидан унумли фойдаланиш интерфейси таъминлаб берувчи дастурлар ҳисобланади.

Operatsion tizimning asosiy tashkil etuvchilari:

• Yadro
• Kiritish-chiqarish tzizmi
• Komanda protsessori
• Fayl tizimi

Yadro masalalar va resurslarni boshqarish, sinxronlashtirish va o’zaro bog’lanish bo’yicha asos funksiyalarni ta’minlaydi.

Komanda protsessori komandalarni qabul qilish va ularga ishlov berish, foydalanuvchi talabi bo’yicha mos xizmatlarni chaqirishni ta’minlaydi.

Kiritish-chiqarish tizimi tashqi qurilmalar bilan ma’lumotlarni kiritish-chiqarish masalasini ta’minlaydi.

Fayl tizimi fayl va kataloglar bilan ishlash uchun keng hizmat (servis) imkoniyatlarini beradi.

Hisoblash tizimining tarkibi

Apparat ta’minot

Hisoblash tizimlarining tarkibi

Hisoblash tizimining tarkibi konfiguratsiya deb ataladi. Hisoblash texnikasining dasturiy va apparat ta’minotini alohida ko’rib chiqish maqsadga muvofiq.
Hisoblash tizimlarining apparat ta’minoti tarkibiga, apparat konfiguratsiyani tashkil etuvchi qurilma va asboblar kiradi.

• Graphical User Interface (GUI)
• Большинство компьютеров имеют два режима работы: режим ядра и режим пользователя. Операционная система — наиболее фундаментальная часть программного обеспечения, работающая в режиме ядра (этот режим называют еще режимом супервизора).
• Все программы, работающие в режиме ядра, безусловно, являются частью операционной системы, но некоторые программы, работающие вне этого режима, возможно, также являются ее частью или, по крайней мере, имеют с ней тесную связь.

OT kengaytirilgan mashina va resurslarni boshqaruvchi sifatida

• OT kengaytirilgan mashina sifatida:
• Operatsion tizim ishlash jarayonida nafaqat disklarni boshqaradi yoki fayllar ustida amallar bajaradi, o’z navbatida tizimdagi uzilishlarni boshqarish, vaqtlarni taqsimlash, xotirani tashkil qilish va boshqa xususiyatlarni ham boshqarib turadi.
• OT resurslarni boshqaruvchi sifatida:
• OT lar bir vaqtning o’zida bir nechta amaliy va tizimli dasturlarga xizmat ko’rsatadi va ushbu vaqtda dastur uchun kerakli bo’lgan resurslarni boshqarish asosiy vazifa hisoblanadi.