Хекшер-Олин назарияси. - Хекшер-Олин мамлакатларнинг нисбий афзаллигини ўрганиш ва таҳлил қилиш натижасида қуйидаги хулосага келади: мамлакатнинг нисбий афзаллиги аниқ бир маҳсулотларни ишлаб чиқаришда ишлаб чиқариш омиллари билан таъминланганлиги билан боғлиқ.
- Ишлаб чиқариш капитали етарли ва кам ишчи кучига эга бўлган мамлакатлар капитал сиғимкорлиги юқори товарлар ишлаб чиқа-ришда афзалликка эга бўладилар, ишчи кучига бой ҳамда капитал етарли бўлмаган мамлакатлар эса меҳнат сиғимкорлиги юқори маҳсулотлар ишлаб чиқаришда афзалликкà эгадирлар.
- Мамлакатларнинг бир бирлик товар ишлаб чиқариш
- учун сафлайдиган иш вақти
Ишлаб чиқариш омиллари назарияси ўзининг барча камчиликларига қарамай, хозирги кунга қадар ҳалқаро савдонинг ривожланишини тушунтириб берувчи етакчи назариялардан бири саналади. Ушбу назария кўп маротаба катта ҳажмдаги статистик маълумотлар асосида турли мамлакатларга тааллуқли товар ва ишлаб чиқариш омиллари бўйича эмпирик синовлардан ўтди. - Ишлаб чиқариш омиллари назарияси ўзининг барча камчиликларига қарамай, хозирги кунга қадар ҳалқаро савдонинг ривожланишини тушунтириб берувчи етакчи назариялардан бири саналади. Ушбу назария кўп маротаба катта ҳажмдаги статистик маълумотлар асосида турли мамлакатларга тааллуқли товар ва ишлаб чиқариш омиллари бўйича эмпирик синовлардан ўтди.
- Эмпирик синовларнинг натижалари мазкур назарияни қандай тасдиқлаган бўлса, уни шундай инкор этди. Хекшер-Олин, Самуэльсон фикрларини тасдиқламаган текширув 1953 йилда Василий Леонтьев томонидан амалга оширилган.
- Спицифик ишлаб чиқариш омиллари назарияси
- Халқаро савдонинг уч омиили модели бўлиб меҳнат, капитал ва ер билан таъминланганлик шаклидаги уч мустақил ўзгарувчан омилларга асосланган холда шакллантирилган
- Саноат товарларини ишлаб чиқаришда меҳнат ва капитал қўлланилади
- Озиқ-овқат товарларини етиштиришда мехнат ва ердан фойдаланилади
- Меҳнат ишлаб чиқаришнинг мобил омили ҳисобланади ва хохлаган тармоқда ишлатилади
- Ер ва капитал спицифик омиллар бўлиб улар фақат бир турдаги махслотларни ишлаб чиқаришда қўлланилиши мумкин
- Етарли миқдорда ер ва капиталга эга бўлган мамлакатлар озиқ-овқат ёки капитал сиғимкорлиги юқори бўлган махсулотларни ишлаб чиқаришга ихтисослашадилар
- Етарли миқдорда меҳнат ресурсларига эга бўлган мамлакатлар меҳнат сиғимкорлиги юқори бўлган махсулотларни ишлаб чиқаришга ихтисослашади
- Дастлабки афзалликларга эга бўлишни аста - секин йўқотилиши ўз махсулотини экспорт қилишини янги имкониятларини излашни тақазо этади
- АҚШ иқтисодиётини ихтисослашувини таҳлил қилиш
- Халқаро савдонинг кўп омилли модели бўлиб мустақил ўзгарувчан омиллар ҳисобланган меҳнат ва капиталининг миқдорий ва сифат характеристикаларига асосланган
- Халқаро савдо омиллари бўлган капитал ва меҳнат ўта агрегатлашган ҳосилавий даража ҳисобланади
- Халқаро савдони омиллари бўлган меҳнат ва капитали миқдорий ва сифат ҳарактеристикасини ажратиш
- Тараққий этган малакатларни экпорти таркибида юқори малакали ишчи кучи ва мутахассиларини ортиқчалиги ифодаланади
- Риволанаётган мамлакатларини махсулот экспорти эса малакасиз меҳнатни катта харажатларини талаб қилади
- Табиий ресурсларга бой бўлган ривожланаётган мамлакатларнинг маҳсулот экпортини капитал сиғимкорлиги юқори бўлади
- Импортни чеклаш ва нисбатан дефицит ҳисобланган ишлаб чиқариш омилларидан интенсив фойдаланишга асосланган маҳсулотларни экспортини ва мамлакат ичида ишлаб чиқаришини рағбатлантириш
Do'stlaringiz bilan baham: |
