Bu holatdan tadqiqotchilar insonlarni uzoq yillar va aniq muddatda mehnat qobiliyatini saqlash quyidagi hollarda mumkin degan xulosa chiqarmoqdalar: - Bu holatdan tadqiqotchilar insonlarni uzoq yillar va aniq muddatda mehnat qobiliyatini saqlash quyidagi hollarda mumkin degan xulosa chiqarmoqdalar:
- - jismoniy va aqliy mehnatni birgalikda olib borish;
- - mehnat va dam olishni tо‘g‘ri tashkillashtirish;
- - ishchilarni (ma’naviy va moddiy) rag‘batlantirish yо‘li orqali mehnatga faol qiziqishini ta’minlash;
- - tashkilot, firma, bо‘lim, sanoat korxona va sexlardagi xodimlarni puxta tanlash orqali ishga qabul qilish bilan mehnat jamoasida qulay ruhiy mikroiqlimni yaratish.
- О‘n sakkiz yoshga tо‘lmagan xodimlarga kamida 30 kalendar kundan iborat yillik ta’til beriladi va ular bu ta’tildan yoz vaqtida yoki yilning о‘zlari uchun qulay bо‘lgan boshqa vaqtlarda foydalanishlari mumkin. Ularni tungi va ish vaqtidan tashqari ishlarga hamda dam olish kunlaridagi ishlarga jalb qilish taqiqlanadi.
Ish jarayonida yо‘qotilgan enegiyani qoplash uchun ovqatlanishni tо‘g‘ri tashkil etish
Hayotning moddiy asosi avvalo ovqat bilan, ya’ni inson ovqatlanish bilan tirik. Organizm hayoti uchun toza havo—kislorod, suv, oziq -ovqat va muhit tabiiy ehtiyoj bо‘lib, uning о‘rnini hech narsa bosa olmaydi.
Ishtaha va ovqatlanish tabiati odamning yoshi, jinsi, quvvat sarfi, markaziy nerv tizimining holati, ichki bez xujayrlari faoliyati, iqtisodiy, moddiy va atrof-muhitga bog‘liq bо‘ladi.
Insonning unib-о‘sishi va salomat bо‘lishi uchun tо‘g‘ri ovqatlanish, ayniqsa, bolalik davridan boshlab uning ovqatlanishini tо‘g‘ri tashkil etish hayotiy muhim ahamiyatga ega.
Organizmda uglevodlar, yog‘lar va oqsillar yonganda hosil bо‘ladigan energiyani issiqlik energiyasi birliklari — kilokaloriyalar bilan yoki energiya birliklari — kilojoullar kJ bilan о‘lchanadi. Organizmda 1g oqsil yonganda 4 kkal yoki 10,74 kJ, 1 g uglevod yonganda 3,75 kkal yoki 15,7 kJ, 1 g yog‘ yonganda 9 kkal yoki 37,67 kJ energiya hosil bо‘ladi. - Organizmda uglevodlar, yog‘lar va oqsillar yonganda hosil bо‘ladigan energiyani issiqlik energiyasi birliklari — kilokaloriyalar bilan yoki energiya birliklari — kilojoullar kJ bilan о‘lchanadi. Organizmda 1g oqsil yonganda 4 kkal yoki 10,74 kJ, 1 g uglevod yonganda 3,75 kkal yoki 15,7 kJ, 1 g yog‘ yonganda 9 kkal yoki 37,67 kJ energiya hosil bо‘ladi.
- Katta yoshli kishilar bajaradigan ishning og‘irligi va ish bajarish jarayonida asab tizimi faoliyatida kuzatiladigan о‘zgarishlar hamda bir sutkalik quvvat sarfini hisobga olgan holda xodimlarning mehnat qobiliyatini 5 guruhga bо‘linadi (2.1-jadval).
Do'stlaringiz bilan baham: |