2-мавзу. Жаҳон иқтисодиётини глобаллашуви концепцияларининг шаклланиши, ривожланиш босқичлари ва йўналишлари
2-мавзу. Жаҳон иқтисодиётини глобаллашуви концепцияларининг шаклланиши, ривожланиш босқичлари ва йўналишлари
Globalashuvning asosiy jihatlari
1950-2018 yillardan globallashuv haqidagi ilmiy nazariyalarni rivojlanish bosqichlari
Asosiy mualliflar:
|
Ta'rifning xususiyatlari:
|
Globallashuv nazariyasi:
|
|
1- bosqich (1950-1990 yillar)
| | | |
R.Robertson, M.Uoters, G. Terborn, A. Zinovyev, I. Vallershteyn, D.Meyer, N. Luman
|
Globallashuv jarayoni tarixiy jarayon sifatida qaraladi. Globallashuvning hayotning muayyan sohalarida namoyishi. Bu hodisani keng qamrovli yoritib bermaydigan bir qator ta'riflar taklif etiladi. Ba'zi tadqiqotchilar globallashuvni ijtimoiy munosabatlarni rivojlantirish natijasi deb hisoblashadi.
|
I. Vallershteynning “Jahon tizimli tahlili” nazariyasi (1974). D.Meyer tomonidan jahon iqtisodiyotini tizimli rivojlanishida davlat siyosatining o’rni tahlili (1987),. I. Vallershteynning "Zamonaviy jamiyatning global tasvirlash" nazariyasi (1984).
N. Luman ijtimoiy jarayonlarga global yondashish g’oyasi
(1970-1980). R.Robertsonning “Glokalizasiya (globallashish + mahalliylashtirish)” nazariyasi (1990)
|
|
2-bosqich (1990-2000 yillar)
| | | |
I.Vallerstrein, G. Terborn, M. Archer, R. Robertson, M. Fezerstoun, A. Appadurai, B. Terner, A. Zinoviev, N.S. Mironenko
|
G’oyalar iqtisodiy asosga ega.
Ijtimoiy hayot turli sohalarining kompleks globallashuvi
|
G. Terborn "Globallashuv to'lqinlari" (2000), A.Zinovyev g’oyasiga binoan globallashuvni jamiyatning barcha sohalarini qamrab olgan ulkan jarayonligi (2000-yillar).
N.S. Mironenkoning “Jahon iqtisodiyotining rivojlanishining globallashish modeli” (1990 yillar)
|
|
3-bosqich (2000- hozirgi davr)
| | | |
M.Castels, L.Y. Grinin, R.Robertson
|
Globallashuv jarayonini hayotning barcha jabhalarini murakkab o'zaro ta'sirida ko'rib chiqish, globallashuvning kelajakda yuzaga kelishi mumkin bo'lgan oqibatlarini bashorat qilish.
Jahon iqtisodiy, siyosiy va madaniy integratsiyalashuvi jarayoni.
|
Globallashuvning madaniy jihatlariga va ommaviy axborot vositalarining faoliyati natijasida yaratilgan ijtimoiy jarayonlarning global xususiyatiga oid jamoaviy (ijtimoiy) g'oyalarning ahamiyatiga e'tibor qaratgan R. Robertson nazariyasi (2003).
Kontseptsiyadan qochishga urinishlar. A.D. Borodayevskiy 2010 yilgi maqolasida "siamizatsiya" atamasini kiritdi.
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |