2-Mavzu. Kommunikatsion kanalning o‘tkazish qobiliyati Reja

- LAN ( Local-Area Network) lokal tarmoq (bir ofis, bino ichidagi aloqa); 
- CAN (Campus-Area Network) - kampus tarmoq, bir-biri bilan telefon yoki modemlar 
bilan ulanish, ammo etarlicha bir-birlaridan uzoqda joylashgan kompyuter lokal tarmoq; 
- MAN (Metropolitan-Area Network) katta tezlik bilan aloqa uzatish (100 Mbit/s) 
imkoniyatiga, katta radiusga (bir necha o‘n km) axborot uzatuvchi kengaytirilgan tarmoq; 
- WAN (Wide-Area Network) keng masshtabli (mintaqaviy) maxsus qurilma va dasturlar 
bilan ta‘minlangan alohida tarmoqlarni birlashtiruvchi yirik tarmoq; 
- GAN (Global-Area Network) global (xalqaro, qit‘alararo) tarmoq; 
3) Kompyuter tarmog’ining tuzilishi va tushunchasi. 
o Tarmoq - kompyuterlar, terminlar va boshqa qurilmalarning ma’lumot almashishni 
ta’minlaydigan aloqa kanallari bilan o‘zaro bog‘langan majmui.
o 
Kabel yordamida bog‘lash. Bunda kompyuterlar bir-biri bilan koaksial, o‘ralgan juftlik 
kabeli (UTP) yoki shisha tolali kabellar orqali maxsus tarmoq plata yordamida bog‘lanadi. 
o 
Simsiz bog‘lanish. Bunda kompyuterlar bir-biri bilan simsiz aloqa vositalar yordamida, 
ya’ni radio to‘lqinlar, infraqizil nurlar, WiFi va Bluetooth texnologiyalari yordamida 
bog‘lanadi.

---

 
Koaksial kabel 
UTP kabel 
 
 
 

---

4) Foydalanilgan manbaalar 
Adabiyotlar:
1) M.M Musayev, A.A Qahhorov, M.M Karimov “Kompyuter tarmoqlarini yig’ish” 
Toshkent – “ Ilm ziyo “ – 2011 – yil. 130-148 
2) Andrew S. Tanenbaum, David J. Wetherall “ Computer networks” fifth edition, 
Library of Congress Cataloging-in-Publication Data 2018, 405. 69-77 
Saytlar:
1) 
https://uz.warbletoncouncil.org/red-informatica-10178
 
2) 
https://library.samdu.uz/
 
3) 
https://pyblog.uz/post/kompyuter-tarmoqlarining-asosiy-turlari