2-mavzu. Koxlear implantli bolalarda nutqiy tizim va og‘zaki nutqni rivojlantirishning o‘ziga xosligi

2-mavzu. Koxlear implantli bolalarda nutqiy tizim va og‘zaki nutqni rivojlantirishning o‘ziga xosligi.
Eshitish idroki

Eshitish analizatori uchta asosiy qismdan iborat: pеrifеrik,

o‘tkazuvchi va markaziy qismlar. Eshitish nеrvining, o‘rta yoki

ichki quloqning jarohatlanishi eshitish analizatori funktsiyasi buzilishi,

eshitish sеzgi va idrokining buzilishiga olib kеlishi mumkin.

Bu kabi buzilishlar sabablarini uchta guruhga bo‘lish mumkin:

tug‘ma, orttirilgan va nasliy buzilishlar. Eshitishning buzilishi eshitish

suyakchalarining tug‘ma dеformatsiyasi, eshitish nеrvi atro-

 yasi yoki еtarlicha rivojlanmaganligi, turli kimyoviy zaharlanish

(masalan, mishyak, xinin bilan), tabiiy jarohatlar (masalan, qisqichlar

qo‘yishda bola boshini siqib qo‘yish va dеformatsiyalash)

natijasida yuzaga kеlishi mumkin.

Nutqni rivojlantirish

Eshitishda nuqsoni bo’lgan balalar nutqi kun davomidagi barcha faoliyatlar

jarayonida uyushtirilgan muloqotda hamda maxsus nutq o’stirish mashg’ulotlarida

o’stiriladi. Kar bolalar nutqining rivojlanish saviyasiga ko’ra bu yo’nalishlarining

ahamiyati va miqdori o’zgarib boradi.nutq o’stirish ishlarini tashkil etish paytida

so’zli nutqning turli shakllaridan foydalaniladi.kichik va o’rta maktabgacha

yoshdagi kar bolalarga ma’lim berish jarayonida og’zaki va yozma nutq yozuvli

kartochkada global ravishda o’qish, ya’ni yaxlit qabul qilish uchun taqdim etiladi.

Katta gurux balalari analitik (harflarni tanigan holda) o’qishi kerak.

Shuningdek balalarni o’qitishda daktil nutqdan keng foydalaniladi.

nutq kichik gurux bolalari bilan global ravishda hamda analitik o’qishga o’rgatish

va so’zlashuv nutqni o’stirish jarayonlarda qo’llaniladi.

Mqsadi va predmet vazifalari?

Asosiy adabiyotlar.

1. 
   Ayupova M.Yu. Logopediya. – T.: O‘zbekiston faylasuflari milliy jamiyati nashriyoti, 2007.
   
2. 
   И. В. Королева. Кохлеарная имплантация и слухоречевая реабилитация глухих детей и взрослых.- Санкт-Петербург.: Каро. 2009
   
3. 
   Логопедия: учебник для дефектологических факультетов педагогических вузов /Л. С. Волкова, Р. И. Лалаева, Е. М. Мастюкова и др.; под ред. Л. С. Волковой. М.: Владос, 2009. 703 с. (3)
   

Qo‘shimcha adabiyotlar

4. 
   Mirziyoyev Sh.M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz. - Toshkent, O‘zbekiston, 2017. - 488 b.
   
5. 
   Mirziyoyev Sh.M. Erkin va farovon, demokratik O‘zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz. - Toshkent, O‘zbekiston, 2016. - 56 b.
   
6. 
   Mirziyoyev Sh.M. Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash- yurt taraqqiyoti va xalq faravonligining garovi. - Toshkent, O‘zbekiston, 2017. - 48 b.
   
7. 
   Mirziyoyev Sh.M. Tanqidiy taxlil, qat’iy tartib intizom va shaxsiy javobgarlik- har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo‘lishi kerak. - Toshkent, O‘zbekiston, 2017. - 104 b.
   
8. 
   2017-2021 yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirish-ning beshta ustuvor yo’nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi PF-4947 sonli Farmoni.
   
9. 
   Бодрова, И. С. Методика развития речи дошкольников с нарушениями слуха [Электронный ресурс] : учебно-методический комплекс / И. С. Бодрова ; Новосиб. гос. пед. ун- т, Фак. педагогики и психологии детства, Каф. общей и специальной психологии. Новосибирск : НГПУ, 2012
   
10. 
    Головчиц, Л. А. Дошкольная сурдопедагогика. Воспитание и обучение дошкольников с нарушениями слуха [Текст]: учеб, пособие для студентов / Л. А. Головчиц. - Москва: ВЛАДОС, 2001. - 304 с