2-мавзу. Қурилиш иқлимшунослик. Бинолар ва уларнинг ташқи тўсиқ


Download 342.4 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/3
Sana25.03.2023
Hajmi342.4 Kb.
#1295297
1   2   3
Bog'liq
2-ma\'ruza 1 -savolga javob

Жуда иссик - качонки ташки мухит иссикликни актив юта олмаса. Совук - агар организм 
ишлаб чикарадиган иссикликдан кура ташки мухит томонидан иссиклик куп ютилса. 
Инсондан ташки мухитга иссиклик куйидаги омиллар оркали узатилади: а) конвекция 
оркали, б) кондукция оркали, в) нурланиш оркали, г) намликларни бугланиши оркали 


Бино ташки химоя курилмалари, инженерлик жихозлари мухитнинг микроиклим 
шартлари(оптимал харорат, намлик, хаво алмашиниши ва х.к.)га тулик жавоб бериши 
керак. Хона микроиклим талаблари инсон мослашганлигига, турар жой иклими ва йил 
фаслларига, инсонни характерига, кийинишига, инсон соглигига, ёшига ва бошкаларга 
караб узгаради. 
2.1 жадвал. Турли хил иклим районларда турар жой биноларининг иситиш тизимига
куйиладиган гигиена талаблари 
курсаткич 
фасл 
иклимий районлар 

I I 
I I I 
I V 
хаво харорати,С
киш 
21-22 
18-20 
18-19 
17-19 
ёз 
23-24 
23-24 
25-26 
25-26 
хаво намлиги, % 
киш 
30-45 
30-45 
35-50 
35-50 
ёз 
35-50 
35-50 
30-60 
30-60 
шамол тезлиги 
киш 
0,08-0,10 
0,08-0,10 
0,08-0,10 
0,08-0,10 
ёз 
0,08-0,10 
0,08-0,10 
0,1-0,15 
0,1-0,15 
тусувчи 
курилмалар-нинг 
ички сиртларини 
харорати 
киш 
21 
18 
18 
18 
ёз 
26 
26-27 
28 
28 
Киш пайтида турар жой биноларидаги харорат 18 – 20 
о
С, шимолда 21 – 22 
о
С, 
жанубий районларда 17 – 19 
о
С ни ташкил килиш керак, ёз пайтида умеренным иклим 
районларда турар жой биносидаги харорат 23 – 24 
о
С, жанубий районларда 25 – 26 
о
С, 
совитиладиган хоналарда 26 
о
С ташкил килиш керак. 
Айрим микроиклим параметрлари ва уларни бирга кушиш архитектура ечимларини 
танлашга бевосита таъсир килади. Хаво харорати мухитда асосий мезон хисобланиб
бусиз бошка параметрларни бохолаш кийин. Сиртларда хароратни таъсири танланган 
материалга боглик булади, масалан пол курилмалари. Поллар хам материалига караб, « 
совук » катта иссиклик узлаштирувчи материаллардан килинган, тошли, мармар поллар 
иссик иклим шароитли давлатларда купрок куллаш, умеренном икликлимли шимолий 
районларда « иссик » яъни тахта поллардан фойдаланиш максадга муофик булади. Фазони 
яратувчи архитектор хаво харорати ва намлигидан хам катта ахамиятга эга булган 
шамолни тугри талкин килиши ва бахолаб билиши керак. Масалан - 30 
о
С да хаттоки энг 
кучсиз шамол (2-3 м/с) хам очик хавода кишини эркин айланишга хам йул куймайди. 
Бундай шамоллар хаво харорати + 5 
о
С дан +20 
о
С атрофида сезиларли совитиш таъсирига 
эга. 20 
о
С дан юкори булган температурада хаво намлиги асосий роль уйнайди. Намли 
хавода бугланиш кийинлашади ва факат шамол организмни салкинлатади. Хаво 
хароратини 19 
о
С дан 29 
о
С гача ошиши, тегишли хаво намлигини 50 – 70 дан 30- 50 % 
гача пасайтиради. Агар намлик пасаймаса, у холда фазода шамоллаштириш ва аэрация 
биринчи мухим ахамият касб этади. 
Бино, яшаш масканлари ва шахарларни лойиха қилишда ва қуришда қурилиш 
минтақаси, шамол эсишининг такрорланиши ва тезлиги мухим ахамиятга эга. Айниқса, 
саноат ва қишлоқ хўжалик биноларини лойиха қилишда, табиатни ва яшаш массивларини 
экологик химоя қилишда шамол эсиши эътиборга олинади. Минтақаларда шамолни 
жугрофий қутб томонларидан эсишининг такрорланиши ва тезлиги метерологик 
станцияларда қайд қилиниб борилади. 
Шамол эсишининг такрорланиши ва тезлигини кўрсаткичлари ихтиёрий маштабда 
чизилади. Бу чизма, “Шамол юлдузи” дейилади. Шамол эсишининг такрорланиши ва 
тезлигини кўп йиллик кузатиш кўрсаткичлари асосида йиллик, фаслий ва ойлик юлдузи 
чизилади. 


Иклимий районлаштириш архитектуравий иклимшуносликни асосий ташкил 
килувчиси хисобланади. Бу архитектор ва иклимшунослар ёрдамида лойихалаш 
максадида бевосита бинолар типологияси ва шахарсозлик ечимларига боглик холатда 
ишлаб чикилади.

Download 342.4 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling