2-mavzu yuzasidan amaliy topshiriq Biznеsdа ахbоrоt tехnоlоgiyalаri vа ахbоrоt tizimi
Download 26.16 Kb.
|
2-мавзу
|
Axborot tizimi(AT) — axborotni saqlash, qidirish va qayta ishlash uchun moʻljallangan, axborotni taʼminlovchi va tarqatuvchi(ISO/IEC 2382:2015) hamda tegishli tashkiliy resurslar (inson, texnik, moliyaviy va boshqalar) tizimidir[1].
AT axborotga ehtiyojmand odamlarni oʻz vaqtida toʻgʻri maʼlumot bilan taʼminlash[2], yaʼni maʼlum bir predmet doirasidagi aniq axborotga boʻlgan ehtiyojni qondirish, axborot tizimlarining faoliyat koʻrsatish natijasi esa axborot mahsulotlari — hujjatlar, axborot massivlari, maʼlumotlar bazalari va axborot xizmatlaridir Qаrоr qаbul qilishdа fоydаlаnilаdigаn ахbоrоt turlаri. Қўлланиш соҳасига қараб, ахборот тизимларини қуйидаги синфларга ажратиш мумкин: банк ахборот тизимлари; фонд бозори ахборот тизимлари; суғурта ахборот тизимлари; солиқ ахборот тизимлари; саноат корхоналари ва ташкилотларнинг ахборот тизимла-ри (аҳамияти ва тарқалганлиги бўйича уларда бухгалтерлик ахборот тизимлари алоҳида ўрин тутади); статистика ахборот тизимлари ва бошқалар Mа’lumоtlаrni qаytа ishlаsh tizimi. Xom shakldagi ma'lumotlar hech qanday tashkilot uchun foydali emas. Ma'lumotlarni qayta ishlash - bu xom ma'lumotlarni to'plash va ularni foydali ma'lumotlarga aylantirish usuli. Bu odatda tashkilotdagi ma'lumotlar bo'yicha olimlar va ma'lumotlar muhandislari jamoasi tomonidan bosqichma-bosqich amalga oshiriladi. Xom ma'lumotlar yig'iladi, filtrlanadi, saralanadi, qayta ishlanadi, tahlil qilinadi, saqlanadi va keyin o'qilishi mumkin bo'lgan formatda taqdim etiladi. Ma'lumotlarni qayta ishlash tashkilotlar uchun yaxshi biznes strategiyalarini yaratish va ularning raqobatdosh ustunligini oshirish uchun zarurdir. Ma'lumotlarni grafiklar, diagrammalar va hujjatlar kabi o'qilishi mumkin bo'lgan formatlarga aylantirish orqali butun tashkilot xodimlari ma'lumotlarni tushunishlari va ulardan foydalanishlari mumkin. Bоshqаruvdа ахbоrоt tizimi vа uning turlаri. Boshqaruv axborot tizimi - bu kompaniya ma'lumotlarini boshqaradigan, menejerlarga foydali savollar natijalari bilan yordam beradigan yoki boshqa aniq vazifalarni bajaradigan maxsus tizim. Masalan, inson resurslari tizimi xodimlarning ismlarini, fotosuratlarini va kompaniya ma'lumotlarini toifalarga ajratishga yordam beradi. Menejerlar ushbu axborot tizimlaridan bo'lim faoliyatini kuzatish yoki taraqqiyotni o'lchash uchun oldingi natijalar bilan solishtirish uchun foydalanishlari mumkin. Ba'zi boshqaruv axborot tizimlari ish kuni davomida vaqti-vaqti bilan ma'lumotlarni to'plashi mumkin. Tizim uni saqlagandan so'ng, foydalanuvchilar talab bo'yicha hisobotlarni yaratishi mumkin. Qаrоr qаbul qilishni qo’llаb-quvvаtlаsh tizimi. Qarorlarni qo'llab-quvvatlash tizimi (DSS) - bu biznesga qarorlar qabul qilish faoliyatida yordam beradigan axborot tizimi bo'lib, u mulohazani, qat'iylikni va harakatlar ketma-ketligini talab qiladi. Axborot tizimi tizimli bo'lmagan katta hajmdagi ma'lumotlarni tahlil qilish va muammolarni hal qilish va qarorlar qabul qilishda yordam beradigan ma'lumotlarni to'plash orqali tashkilotning o'rta va yuqori darajadagi boshqaruviga yordam beradi. DSS inson tomonidan boshqariladi, avtomatlashtirilgan yoki ikkalasining kombinatsiyasi hisoblanadi. Dаsturiy ilоvаlаr(mаhsullаr). Қўлланиш соҳасига қараб, ахборот тизимларини қуйидаги синфларга ажратиш мумкин: банк ахборот тизимлари; фонд бозори ахборот тизимлари; суғурта ахборот тизимлари; солиқ ахборот тизимлари; саноат корхоналари ва ташкилотларнинг ахборот тизимла-ри (аҳамияти ва тарқалганлиги бўйича уларда бухгалтерлик ахборот тизимлари алоҳида ўрин тутади); статистика ахборот тизимлари ва бошқалар Mа’lumоtlаr bаzаsi. Ma'lumotlar bazasi - bu odatda kompyuter tizimida elektron shaklda saqlanadigan tuzilgan ma'lumotlar yoki ma'lumotlarning uyushgan to'plami. Ma'lumotlar bazasi odatda ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimi (DBMS) tomonidan boshqariladi. Birgalikda ma'lumotlar va DBMS, ular bilan bog'liq bo'lgan ilovalar bilan birga, ma'lumotlar bazasi tizimi deb ataladi, ko'pincha faqat ma'lumotlar bazasiga qisqartiriladi. Bugungi kunda ishlayotgan ma'lumotlar bazalarining eng keng tarqalgan turlaridagi ma'lumotlar qayta ishlash va ma'lumotlarni so'rashni samarali qilish uchun odatda bir qator jadvallardagi qatorlar va ustunlarda modellashtiriladi. Keyin ma'lumotlarga osongina kirish, boshqarish, o'zgartirish, yangilash, nazorat qilish va tartibga solish mumkin. Ko'pgina ma'lumotlar bazalari ma'lumotlarni yozish va so'rash uchun tuzilgan so'rovlar tilidan (SQL) foydalanadi. Buхgаltеriya hisоbi uchun dаsturlаr to’plаmi. Bugungi kunda qonunchilik tadbirkorlarni biron bir buxgalteriya dasturida qayd etish majburiyatini olmaydi. Siz hamma narsani eski uslubda qilishingiz mumkin - qog'ozda. Hisob-kitoblarni kalkulyator yordamida yig'ishni va ma'lumotlarni Excel jadvallariga kiritishni hech kim taqiqlamaydi. Ammo, albatta, bu o'tgan asrdir - bunday manipulyatsiyalar noo'rin va noqulaydir, chunki qo'lda hisob-kitoblarda xato qilish oson, bu izlash uchun ko'p vaqt talab etadi va ular ko'p kuch sarflaydi. Nega vaqtni behuda sarflash kerak? Bundan tashqari, juda yaxshi alternativalar mavjud: Download 26.16 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|