2 mundarija


Download 3.9 Mb.
Pdf ko'rish
bet43/83
Sana11.10.2023
Hajmi3.9 Mb.
#1698470
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   83
Bog'liq
SHISHA VA KERAMIKA (2)

Adabiyotlar: 
1. N.Jabbarov “Ximiya va atrof-muxit”, Toshkent “Ukituvchi”, 1992 yil 13-27 
betlar. 
2. SH.Otaboev, M.Nabiev “Inson va biosfera”, Toshkent “Ukituvchi”, 1995 y. 24-
35 bet. 
3. YU.SHodimetov “Ijtimoiy ekologiyaga kirish”, Toshkent “Ukituvchi”, 1994 yil, 
169- 
171 betlar. 
4. X.T.Tursunov “Ekologiya asoslari va tabiatni muxofaza kilish”, Toshkent
“SaodatRIA”, 1997 yil, 19-26 betlar. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
GLOSSARIY 
 
 
Ingliz tilida 
O‘zbek tilida 
Atamaning ma’nosi 
Additive 
Qo‘shilma 
Qorishma va ashyolar tayyorlashda 
ularning xususiyatini (xossasini) yaxshilash 


158 
uchun qo‘shiladigan kimyoviy modda 
Adhesion 
Adgeziya 
Yopishqoqlikni ifodalovchi ko‘rsatgich 
(adgezion mustahkamlik). 
Age of concrete 
beton yoshi 
Beton qorishmani qotgandan keyin o‘tgan 
davri yoki yoshi 
Air time 
havoli g‘ovaklar 
Qurilish ashyolari ichidagi bo‘shliqlar, 
g‘ovaklar 
Analytical 
Tahlil 
Tahliliy qilib olingan ma’lumotlar 
Antiseptics 
antiseptik 
Yog‘ochni kimyoviy suyuqliklar bilan 
shimdirib chirishdan asrash. 
Bank 
Bo‘r 
Cho‘kindi tog‘ jinsi 
Bas-relief 
barelef 
Tekis yuzaga bo‘rttirib ishlangan surat, 
naqsh. 
Birch
Qayin 
Bargli daraxt turidan ishlangan yog‘och. 
Bitumen 
Bitum 
Neftni qayta ishlaganda chiqadigan oxirgi 
saqichsimon qora rangli ashyo. 
Bitumen floor-
mat 
bitum to‘shak 
Tolali ashyoni bitum bilan shimdirilgani. 
Brick pyerforated teshikli g‘isht 
Bino va inshootlar tashqi devoriga 
teriladigan pardozbop qoplama g‘isht 
Building norms 
and rules 
qurilish me’yorlari 
va qoidalari 
Qurilish ashyolari ishlab chiqarishda va 
ishlatishda amal qilinadigan qoidalar 
Building gypsum qurilish gipsi 
Qurilishda ishlatiladigan gips 
Cyeramics 
sopol buyumlar 
Loyni kuydirib ishlangan buyumlar 
Clay brick 
g‘isht loyi 
G‘isht yasash uchun mo‘njallangan loy 
Concrete 
Beton 
Qum, shag‘al yoki chaqilgan tosh, sementni 
suv bilan qorishtib tayyorlangan sun’iy 
tosh. 
Concrete easy 
yengil beton 
Yengil, syerg‘ovak to‘ldirgichli beton 
Concrete heat 
resisting 
olovbardosh 
Arxitektura ashyolarining olovga 
chidamliligi 
Concrete mixyer 
betonqorgich 
Avtomashinaga yoki qo‘zg‘almas qilib 
o‘rnatilgan uskuna. 
Concrete 
preliminary 
strained 
oldindan 
taranglashtirilgan 
beton 
Oldindan taranglashgan, kuchlanishdan 
beton qorishmasiga joylangan asosiy 
armaturani tortib taranglashdan keyin hosil 
qilingan beton 
Conglomyerate 
konglomyerat 
Har xil tog‘ jinslarni maydalab, bosim 
ostida tosh bo‘lgan ko‘p jinsli tabiiy 
cho‘kindi tosh. 
Corrosion 
zanglash 
Zararli muhit ta’sirida qurilish 
ashyolarining buzilishi, temirni zanglashi. 
Creep 
siljuvchanlik 
Deformatsiyaning uzoq muddatda 
rivojlanish ko‘rsatkichi 
Cycle 
Sikl 
Texnologiya jarayonini yoki uslubni qayta-
qayta qo‘llanilishi. 
Durability 
chidamlilik 
Ashyolarning uzoq davr buzilmasligi 


159 
Dye 
rang byeruvchi 
modda 
Ashyoga rang byeruvchi modda, bo‘yoqqa 
rang byeruvchi pigment 
Facing material 
qoplama ashyo 
Arxitektura inshootlari fasadini qoplashda 
ishlatiladigan ashyo 
Fyerro-concrete 
temir-beton 
Ichida armatura yoki simdan to‘qilgan to‘ri 
bo‘lgan beton 
Fibres 
Tola 
Qurilish ashyolari tarkibidagi tolalar 
Fillyer 
to‘ldirgich 
Qorishmalar tayyorlashda ishlatiladigan 
modda 
First coat 
gruntovka 
Gruntlash, bo‘yoqni yuza bilan yopishishini 
yaxshilaydigan birlamchi oq, rangsiz suyuq 
bo‘yoq. 
Foam concrete 
ko‘pikbeton 
Sementni suv bilan qorishtirishda 
ko‘pirtiruvchi modda qo‘shib qotirib 
ishlangan juda engil beton. 
Freezing 
Muzlash 
Ashyolarning sovuq havo ta’sirida muzlashi 
Frost resistance 
muzlashga chidamli 
Qurilish ashyolarini muzlashga chidamliligi 
Glass wool 
shisha taxta 
Yerigan shisha juda kichik teshiklardan 
bosim bilan chiqazilib sovitib yig‘ilgan 
paxta 
Glaze 
Glazur 
Sir, sopol va chinni idishlarga surtiladigan 
bo‘yoq 
Glue joinyer's 
yog‘och yelimi 
Duradgorchilikda ishlatiladigan yelim 
Glutinous paint 
yelimli bo‘yoq 
Yelim tarkibli bo‘yoq 
Granite 
Granit 
Birlamchi tog‘ jinsi, harsangtosh 
Ground sandy 
qumtuproq 
Qumlituproq, qumloq 
Gypsum concrete gipsli beton 
Gips asosida tayyorlangan beton 
Gypsum knitting 
substances 
gips bog‘lovchi 
moddalar 
Gips asosida tayyorlangan bog‘lovchi 
moddalar 
Hardness 
qattiqlik
Ashyolarning qattiqligi, mustahkamligi 
Harmful 
substances 
zararli modda 
Qurilish ashyolari xossalarini 
yomonlashtiruvchi modda 
Heat 
conductivity 
issiqlik 
o‘tkazuvchanlik 
Ashyolarning o‘z qatlamidan issiqlikni 
yaxshi o‘tkazishi 
Heat resisting 
brick 
Olovga chidamli 
g‘isht 
Yuqori haroratda mustahkamligi 
kamaymaydigan olovbardosh g‘isht 
Hydraulic 
knitting 
substances 
gidravlik bog‘lovchi 
moddalar 
Suvda va namlikda qotadigan bog‘lovchi 
moddalar 
Hydrothyermal 
processing 
issiqlik ishlov 
Beton qorishmani normal qotirishda suv 
bug‘i bilan ishlov berish 
Inflammability 
yonuvchanlik 
Qurilish ashyolarining qanday haroratda 
yonuvchanligi 
Isolation 
izolyasiya 
Konstruksiyalarni suv va boshqa zararli 
moddalardan 
saqlash 
uchun 
ularga 
qoplanadigan, 
surkaladigan 
yoki 
yopishtiriladigan moddalar, ashyolar 


160 
Larch 
Tilog‘och, igna bargli daraxt yog‘ochi 
Linoleum 
linoleum 
Polni qoplashda ishlatiladigan o‘rama 
ashyo 
Liquid glass 
suyuq shisha 
Havoiy bog‘lovchi sifatida ishlatiladigan 
modda 
Loess 
Lyoss 
Soz tuproq 
Magnesite 
magnezit 
O‘tga chidamli tog‘ jinsi. Domna 
xumdonlarining o‘txona devorlarini 
qurishda ishlatiladi. 
Majolica 
Mayolika 
Tomonlari 20x20x8 mm ga teng pradozbop 
qoplama. Rangdor sopol plitka 
Marble 
marmar 
Metamorf tog‘ jinsi 
Mark of concrete beton markasi 
Beton namunasini siqilishdagi 
mustahkamlik chegarasi. 
Marl 
Myergel 
Mineral 20-25% tuproqli cho‘kindi tog‘ 
jinsi 
Mastic 
mastika 
Bo‘tqa, yelimlab yopishtirish uchun 
ishlatiladi
Mineral raw 
materials 
mineral hom ashyo 
Qurilish ashyolari ishlab chiqarishda 
ishlatiladigan tabiiy hom ashyo 
Mixyer 
Qorgich 
Beton qorishmasini tayyorlaydigan uskuna. 
Mobility 
harakatlanuvchanlik 
Qorishmalarning suyuqliligi, 
qo‘zg‘aluvchanligi
Oak parquet 
Emanli parket 
Eman daraxtidan ishlangan parket 
Paint 
Bo‘yoq 
Arxitektura inshootlarini pardozlashda 
ishlatiladigan modda 
Pigment 
pigment 
Tabiiy va sun’iy kukun, rang beruvchi 
Plasticity 
plastiklik 
Qorishmalarga ishlov berishni 
osonlashtiradi 
Plinth 
CHaspak 
Pol bilan devor oralig‘idagi chokni berkitib 
turadigan yog‘och yoki polimyer reyka, 
ensiz taxta. 
Polishing 
jilolash 
Ashyolarga sayqal berish, yaltiratish 
Polyfoam 
ko‘pikplast 
Serg‘ovak polimyer ashyo issiqlik, tovush, 
suv va elektr tokini o‘tkazmaydi. Issiqlik va 
tovushni izolyasiyalashda ishlatiladi. 
Pottyer's pipe 
sopol quvur 
Loydan tayyorlanib, pishirilgan quvur 
Propyerty 
xossa, xususiyat 
Ashyoning ishlatilish joyini belgilovchi 
omil 
Reinforced 
concrete  
armaturalangan beton Beton qorishmani qolipga joylashda 
armatura bilan qotirilgan. 
Road bitumens 
yo‘lbop bitumlar 
Yo‘l qurilishida, asfaltbeton tayyorlashda 
ishlatiladigan bitum 
Roasting 
kuydirish, pishirish 
Yuqori haroratda ishlov berish, qizdirish 
Rock 
tog‘ jinsi 
Qurilishda ishlatish uchun kesib, 
silliqlangan tosh 
Roofing material Tombop ashyo 
Qatronni bitumga shimdirilgan tombop 


161 
o‘rama ashyo 
Rotting 
Chirish 
Ashyoning ma’lum muddatdan keyin 
emirilishi 
Sedimentary rock cho‘kindi tog‘ jinsi 
Ko‘p asrlar davomidi turli xil 
minyerallarning cho‘kishidan zichlanib 
hosil bo‘lgan tosh 
Shingle 
rezgi taxta 
Yog‘ochdan ishlangan yupqa va ensiz taxta 
Slag 
Toshqol 
Temir rudasini eritganda suyuq mineral 
jinsni qotgani. 
Small rubble 
chaqiq tosh 
Mayda chaqilgan tosh (щeben) 
Sound-proof 
material 
tovush 
izolyasiyalovchi 
ashyo 
Tovush o‘tkazmaydigan ashyo 
Stability 
turg‘unlik 
Ashyo xossalarini o‘zgarmasligi 
Stone decorative 
manzarali tosh 
Bino va inshootlarni pardozlashda 
ishlatiladigan bezakli tosh 
Stone facing 
qoplama tosh 
Yuzani pardozlashda ishlatiladigan tosh 
Stone flour 
tosh kukuni, uni 
Toshni maydalab olingan kukun to‘ldirgich 
Surface-active 
substances 
Sirti faol moddalar 
Qorishmalar tayyorlashda xossalarini 
yaxshilash uchun qo‘shiladigan modda 
Tar 
Gudron 
Neft yoki o‘simlik yog‘ini qayta ishlaganda 
chiqadigan chiqindi 
Technology 
without waste 
qoldiqsiz texnologiya Qurilish ashyolari ishlab chiqarishda 
qoldiqsiz, chiqitsiz texnologiya 
The base 
poydevor, asos 
Arxitektura inshootida dastlab quriladigan 
qism 
The block large 
yirik devorbop blok 
Og‘irligi 5 tonnadan ortiq bo‘lib, 
mexanizmlar yordamida binoning yerto‘la, 
sokol qismlarini qurishda ishlatiladi. 
The block hollow g‘ovak blok 
Serkovak yengil devorbop blok 
The knitting 
bog‘lovchi 
Qurilish ashyolarini bir-biriga bog‘lashda 
(yopishtirishda) ishlatiladigan modda 
The sample 
namuna, nusha 
Qurilish ashyolarini xossasini o‘rganishda 
tayyorlanadigan ashyo 
The vibrator 
titratgich 
Beton qorishmani qolipda zich joylanishini 
ta’minlaydigan uskuna 
The watyer-
repellent 
suvni qaytaruvchi 
Suv yuqmaydigan, namlanmaydigan 
The watyer-
soluble 
suvda eruvchan 
Suvda erib, yo‘q bo‘lib ketadigan modda 
The Wood-
shaving 
payraxa 
Yog‘och randalaganda chiqadigan chiqindi 
Thyermal 
protection 
issiqlik o‘tkazmaslik 
Ashyolarning o‘z qatlamidan issiqlikni 
yomon o‘tkazishi 
Tile 
koshin, sopol plita 
Devor va pollarni qoplashda ishlatiladigan 
pardozbop sopol taxtacha. 
Tin 
Qalay 
Past haroratda (200-250ºS) eriydigan 


162 
metall. 
To concrete 
betonlash 
Qorishmani qolipga solib betonlash 
To extinguish 
kalk 
ohakni so‘ndirish 
Ohakni suvga solganda so‘nishi, kuchini 
yo‘qotishi 
Varnish 
Lok 
Yog‘ochlarni chirishdan saqlash uchun 
surtiladigan modda 
Wall-papyer 
gulqog‘oz 
Devor yuzasini pardozlashda ishlatiladigan 
qoplama qog‘oz. 
Watyerproof  
namlanmaydigan 
Suv va namni o‘ziga shimmaydigan 
Whitewash 
Belila 
Bog‘lovchi alif va oq pigmentning 
qorishmasi. Belila, oq bo‘yoq, suvda 
yerimaydigan oq bo‘yoq. 
Wood sawdust 
Qipiq 
Yog‘och kesilganda chiqadigan chiqindi 

Download 3.9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   83




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling