2 mundarija

 
BOR KISLOTASI. 
Bor kislotasi – rangsiz, yaltiroq, mayda kristallardan tuzilgan bo‘lib, suvda yaxshi 
eriydigan moddadir. Nazariy tarkibi V
2
O
3
-56,45% va N
2
O – 43,55% dan iborat. Bor kislotasi 
bilan birga shisha tarkibiga bor angidridi kiritiladi. Bor angidridi shishaning kimyoviy va 
termik mustahkamligini oshiradi, shishaning pishish jarayonini tezlashtiradi, suyuqlanishini 
oshirib, qovushqoqligini pasaytiradi. SHisha pishirishda bor angdridining 15% miqdori uchib 
ketadi. SHuning uchun uning miqdorini omixta tarkibida saqlab qolish uchun uchib ketadigan 
miqdorini hisobga olgan holda bor angdrididan ko‘proq qo‘shish kerak.  
BURA. 
Bura ham bor kislotasi kabi shisha tarkibiga bor angidrini kiritish uchun ishlatiladi. 
Tabiatda bura Na
2
V4O
7
minerali ko‘rinishida uchraydi. Na
2
V4O
7
– rangsiz, kulrang, sarg‘ish, 
yashil ranglarda bo‘lib, yog‘li yaltiroqlikka ega mineral hisoblanadi. Bura bor kislotasining 
natriyli tuzi hisoblanib, 36,6% V
2
O
3
, 16,2% Na
2
O 47,2% N
2
O tarkibdan iborat. Kulrang 
burada sezilarli qo‘shimchalar miqdori bo‘ladi. NaO, Sa O
4
, Na
2 
O
4
.
 
ALYUMINIY OKSIDI. 
Alyuminiy oksidi (Al
2
0
3
,) katta xajmda va yuqori navli shisha olishda shisha 
omihtasiga, tarkibida 99% Al
2
0
3
glinozyom yoki suvli oksid alyuminiy orqali (amorf 
glinozyom ) Al
2
O
3 
x 3N
2
O
kirgiziladi. 
Ko‘p holatda alyuminiy oksidini shisha tarkibiga kaolin, dala shpati, pegmatit orqali 
kiritiladi. 
 

---

169