201- guruh talabasi ning

II.BOB. INSON PSIXIKASINING EVOLYUTSIYASIGA QARATILGAN EMPIRIK TADQIQOT
2.1.Ekspermental tadqiqotning maqsadlari, vazifalari va usullari

Kurs ishimizning amaliy qismida shaxsning sotsial va subyektiv tiplarning odamning xulq-atvoriga ta'siri ko'rib chiqiladi. Faoliyat va xulq-atvor insonning shaxsiy xususiyatlarini hisobga olgan holda, uning sotsial va subyektiv tiplariga bevosita bog'liqdir.

Shaxsning ijtimoiy tipi (sotsiotip, axborot almashinuvi turi, TIM, psixotip) - sotsionika nuqtai nazaridan, funktsiyalarning ozaro joylashishi bilan belgilanadigan inson tafakkur strukturasining tug’ma turi deb hisoblanadi.
Kurs ishini yozish jarayonida quyidagi usullardan foydalangan holda har bir kriteriy bo'yicha psixologik testlar alohida o'tkazildi:
1.Sotsiotiplar va subtiplarni aniqlash uchun sotsionika testi.( Manba: https://onlinetestpad.com/ru/test/69805-test-po-socionike-na-opredelenie-sociotipov-i-podtipov)
Empirik tadqiqotimizning birinchi bosqichida biz shaxsning individual rivojlanishini o'rganishga qaratilgan Sotsiotiplar va subtiplarni aniqlash uchun sotsionika testidan foydalandik.
Ushbu test shaxsning asosiy sotsiotiplaringizni va subtiplaringizni to'liq tushunishga imkon beradi.
Sinov uchun ko'rsatmalar
Javoblarni o'zingizni qanday tutayotganingiz yoki bo'lishni xohlayotganingizga emas, balki o'zingizni qanday tutishingizga qarab berishga harakat qiling.
Testdagi savollar soni: 320 ta.
Maqsad- shaxsning asosiy sotsiotiplaringizni va subtiplaringizni to'liqaniqlash va uning shaxsning psixikasini


.
Metodologiyaning maqsadi individual o'zini o'zi boshqarishning rivojlanishini diagnostika qilish va uning individual profilini, shu jumladan rejalashtirish, modellashtirish, dasturlash, natijalarni baholash ko'rsatkichlarini, shuningdek tartibga solish va shaxsiy xususiyatlarni rivojlantirish ko'rsatkichlari - moslashuvchanlik va mustaqillik.
Sinov uchun ko'rsatmalar
Sizga xulq-atvorning xususiyatlari haqida bir qator bayonotlarni taklif qilamiz.
Har bir bayonotni ketma-ket o'qib chiqqandan so'ng, to'rtta mumkin bo'lgan javoblardan birini tanlang: "To'g'ri", "Balki to'g'ri", "Balki to'g'ri emas", "Noto'g'ri". Bitta bayonotni o'tkazib yubormang. Yodda tutingki, yaxshi yoki yomon javoblar bo'lishi mumkin emas, chunki bu sizning qobiliyatingizni sinab ko'rish emas, balki sizning xatti-harakatlaringizning individual xususiyatlarini aniqlashdir
Malumotlar bazasi : Mirzabayeva Tuydi Aslonboyevna, 45 yosh,millati tojik, uybekasi
Tadqiqotning maqsadi – shaxsning sotsial va subyektiv tiplarning odamning xulq-atvoriga ta'sirini anniqlash
Tadqiqot ob'ekti: shaxsning sotsial va subyektiv tiplari
Tadqiqot predmeti: evolyutsiyadan o’tgan shaxsning psixikasi va xulq-atvoridagi o’zgarishlar
Tadqiqot gipotezasi- Ayol kishida evolyutsiya tufayli ayolga mos bo’lgan xulq-atvorlarning erkak roli bilan qoshilib ketgan
Tadqiqot vazifalari:
1. shaxsning sotsial va subyektiv tiplarini anniqlash.
2. evolyutsiya bosqichlarini o’rganib chiqish
3. Ayol kishida evolyutsiya tufayli ayolga mos bo’lgan xulq-atvorlarning erkak roli bilan qoshilib ketganini gipoteza orqali tasdiqlash.
Empirik o‘rganishimizda Mirzabayeva Tuydi Aslanbayevna ishtirok etdi.
Birinchidan: biz og'zaki so'rov va suhbat usulini o'tkazdik, uning davomida biz quyidagilarni bilib oldik:
Ayol 45 yoshda, turmush qurgan, 1 farzandi, bir qizi bor. Oʻrta maxsus taʼlim diplomiga ega . Hozirda uy bekasi.
Suhbat chog‘ida ayol o‘zini bemalol, bo‘sh tutdi.Ta’kidlash joizki, u juda tez-tez hazillashardi.
Birinchi usul jamiyatdagi shaxsning sotsiotipi va subtipi diagnostikasi edi.Biz ushbu testni manbalardan oldik, shundan so'ng onlayn tarzda taklif qilingan 320 ta savolga javob berdik.
Eng kata % Dostoyevskiy, Shtirlits va Drayzer sotsiotiplarda,demak…Biz ularning tahlilini yoritib beramiz.
Dreiser - ISFJ axloqiy hissiy introvert (ESI) -Drayzer, insoniy munosabatlarni yaxshi biladigan sotsiotip. Tanishlar ehtiyotkorlik bilan boshlanadi va darhol yaqinlashishga bormaydi. Kundalik muloqotda masofani saqlaydi. Bu uning yopiq va muloqotga kirishmaydigan odam kabi taassurotini yaratadi. Uning odatda bir nechta do'stlari bor. Uning tanishlari orasida u o'zinikini tanlaydi. Lekin har doim ham ularning oila a'zolari o'zlarining toifasiga kiritilmaydi!
Bu ko'rsatkichlar ayolda "maxfiy" ekstraversiya ortida yashiringan erkaklik hukmronligini ko'rsatadi, garchi bizning mavzuimiz introvert bo'lsa-da.Uning tajribalari va boshqa barcha hissiy jarayonlar faqat o'ziga qaratilgan.Shuningdek, biz ko'proq mos keladigan tajovuzkorlikni kuzatishimiz mumkin. erkaklar uchun.
Xulosa qilib shuni aytmoqchimanki, kurs ishining boshida biz ilgari surgan gipoteza psixodiagnostik tadqiqot bilan to'liq tasdiqlangan

XULOSA
Shunday qilib, tadqiqot natijalari quyidagilarni ta'kidlash imkonini berdi:
Psixikaning rivojlanishi - vaqt o'tishi bilan psixik jarayonlarning miqdoriy, sifat va tarkibiy o'zgarishlarda ifodalangan muntazam o'zgarishlari. Yondashuvlar (psixika kimga xosdir):
antropopsixizm (Dekart) - psixika faqat insonga xosdir;
panpsixizm butun dunyoga va hatto toshga;
biopsixizm - faqat tirik tabiatga, shu jumladan o'simliklarga;
neyropsixizm (Darvin) - faqat asab tizimiga ega bo'lgan organizmlarga
miya psixikasi (Platonov) - faqat quvurli asab tizimiga ega organizmlarda.
Leontiev hayvonlar organizmlarida psixikaning rudimentlari paydo bo'lishining mezoni sezgirlikning mavjudligi - hayotiy ahamiyatsiz ekologik ogohlantirishlarga (hidga) javob berish qobiliyatidir, deb hisoblagan. Sezuvchanlik mezoni shartli reflekslarni shakllantirish qobiliyatidir (tashqi va ichki qo'zg'atuvchining NS orqali ma'lum bir faoliyat bilan tabiiy bog'lanishi).
Psixika rivojlanishining 3 bosqichi mavjud ekan:
1. - elementar sensor psixika bosqichi;
2. - pertseptiv psixika;
3. - intellekt bosqichi.
Har bir bosqichda 2 daraja mavjud: eng yuqori va eng past .
Aqliy aks ettirishning asosiy bosqichlari:
elementar sezgirlik;
ob'ektni idrok etish;
sub'ektlararo aloqalarni aks ettirish.
Hayvonlarning xulq-atvori rivojlanishining asosiy bosqichlari:
instinktlar - muayyan atrof-muhit sharoitlariga reaktsiyaning tug'ma shakllari;
ko'nikmalar - hayvonning individual tajribasida olingan xatti-harakatlar shakllari;
intellektual xulq-atvor - fanlararo aloqalarni aks ettiruvchi xulq-atvorning murakkab shakllari.
Inson psixikasi sifat jihatidan yuqori darajadir. Aqliy aks ettirish xususiyati: amaliyot bilan tasdiqlangan atrofdagi voqelikni to'g'ri aks ettirish imkonini beradi. Aqliy shakllanishlar insonning faol faoliyati jarayonida shakllanadi, aqliy aks ettirish chuqurlashadi va takomillashadi, xatti-harakatlar va faoliyatning maqsadga muvofiqligini ta'minlaydi, shaxsning individualligi orqali sinadi; profilaktik hisoblanadi. Shunday qilib, psixikaning asosiy vazifasi xulq-atvor va faoliyatni aks ettirish va tartibga solishdir.
Psixika rivojlanishining asosiy tendentsiyalari:
Xulq-atvor shakllarining murakkablashishi - jismoniy faoliyat shakllari.
Shaxsiy ta'lim qobiliyatini oshirish.
Psixik aks ettirish shakllarining murakkablashishi oldingi tendentsiyalarning ham oqibati, ham omilidir.
Psixikaning rivojlanishi haqida turli nazariyalar mavjud, lekin ularning umumiy qoidalari quyidagilardan iborat: psixikaning rivojlanishini belgilovchi omillarning ikki guruhi - tabiiy mayl va tashqi muhit, gumanistik psixologiya ham inson faoliyatini alohida ajratib ko`rsatadi.
Psixika rivojlanishining ba'zi universal qonuniyatlari mavjudligi e'tirof etilgan. Masalan, Xoll va uning rekapitulyatsiya nazariyasi - bola psixikasining ontogenetik rivojlanishi insoniyat filogeniyasini takrorlaydi.
Dostoevskiy - INFJ axloqiy intuitiv introvert (EII) 17.07.2010. Dostoevskiyning missiyasi - shaxsiy axloqiy xatti-harakatlari bilan boshqalarga o'rnak bo'lish. Tabiatan u diqqatli, qat'iyatli emas va xotirjam odam. U hatto eng janjalli odamlar bilan ham umumiy til topa oladi.
Stirlitz - ESTJ - mantiqiy sensorli ekstravert (LSE). Shtirlitsning iste'dodi va muvaffaqiyati uning tug'ma tinimsiz hayotiyligi bilan izohlanadi. U har qanday vaziyatda nima qilishni biladi va ishsiz yashay olmaydi. Katta jamoani boshqarishga qodir, hamma uchun vazifalarni aniq taqsimlaydigan, sifat va intizom masalalarida juda talabchan bo'lgan zo'r ma'mur . U allaqachon qurilgan muassasada muvaffaqiyatli ishlaydi, o'zini kamroq yaratadi. Bu barqarorlik, barqarorlikni ta'minlaydi, muvaffaqiyatli ishlashga xalaqit beradigan hamma narsani yo'q qiladi.
Dreiser - ISFJ axloqiy hissiy introvert (ESI) -Drayzer, insoniy munosabatlarni yaxshi biladigan sotsiotip. Tanishlar ehtiyotkorlik bilan boshlanadi va darhol yaqinlashishga bormaydi. Kundalik muloqotda masofani saqlaydi. Bu uning yopiq va muloqotga kirishmaydigan odam kabi taassurotini yaratadi. Uning odatda bir nechta do'stlari bor. Uning tanishlari orasida u o'zinikini tanlaydi. Lekin har doim ham ularning oila a'zolari o'zlarining toifasiga kiritilmaydi!
Bu ko'rsatkichlar ayolda "maxfiy" ekstraversiya ortida yashiringan erkaklik hukmronligini ko'rsatadi, garchi bizning mavzuimiz introvert bo'lsa-da.Uning tajribalari va boshqa barcha hissiy jarayonlar faqat o'ziga qaratilgan.Shuningdek, biz ko'proq mos keladigan tajovuzkorlikni kuzatishimiz mumkin. erkaklar uchun.
Xulosa qilib shuni aytmoqchimanki, kurs ishining boshida biz ilgari surgan gipoteza psixodiagnostik tadqiqot bilan to'liq tasdiqlangan