21-variant Bank aktivlarini daromadligiga ko‘ra guruhlanishi. Tijorat banklarinig valyuta operatsiyalari

Tijorat banklarining likvidliligini ta’minlash yo‘llari.

Tijorat banki doimo o‗z kapitalini oshirib borishi boshqa korxonalar va tashkilotlardan jalb etilgan mablag‗ va o‗z mablag‗lari o‗rtasidan optimal nisbatni ta‘minlashi, bankning oborotida bo‗lgan uzoq muddatli «ishonchli» va «arzon» kredit resurslarini shakllantirishga intilishi kerak. Kredit siyosatini to‗g‗ri ishlab chiqish, kredit resurslarini foyda keltiradigan sohalarga qo‗yishi, resurslarini jalb etishda kredit qo‗yilmalar hajmi va ularning muddatiga etibor berish, likvid aktivlarning hajmini oshirish bilan bank aktivlarining optimal strukturani shakllantirishiga erishish lozim. Shuningdek, hissadorlarning qonuniy talablarini bajarishga tayyor bo‗lishi uchun shu mablag‗larning keragidan ortiqcha xarajat qilishiga yo‗l qo‗ymasligi orqali bankning daromad va foydasini oshirishiga intilish zarur. Bank likvidliligini boshqarish nazariyalari tijorat banklarini tashkil etilishi bilan bir vaqtda paydo bo‗ldi. Hozirgi kunda 4 asosiy nazariya farqlanadi:

1. Tijorat ssudalari nazariyasi.
2. Joydan-joyga (aktivlarni) ko‗chirish nazariyasi.
3. Kutiladigan daromad nazariyasi.
4. Passivlarni boshqarish nazariyasi. Birinchi uchta nazariya bevosita aktivlarni boshqarish nazariyasi bilan bog‗liq. Bank amaliyotida yuqoridagi nazariyalarning barchasi qo‗llaniladi, lekin har xil banklarda ularning qaysigadir ko‗proq e‘tibor qaratiladi.
Banklarning likvidlilik muammosini hal qilish uchun likvidlilikni boshqarishning bir qancha strategiyalari mavjuddir. Bular: 1. Aktivlar hisobiga likvidlilikni ta‘minlash strategiyasi (aktivlarni boshqarish orqali likvidlilikni boshqarish). Bu strategiyaga muvofiq bank aktivlarni tez sotiladigan qimmatli qog‗ozlarga joylashtirishni nazarda tutadi. Agar likvid mablaglarga talab yuzaga keladigan bolsa, bank naqd pullarga bolgan talabni qondirguncha oz aktivlarini sotadi. Odatda likvidlilikni boshqarishning ushbu strategiyasi aktivlarning transformatsiyasi deb ataladi, chunki pul ko‗rinishida bo‗lmagan aktivlar naqd pulga aylanishi hisobiga likvid mablag‗lar yuzaga keladi.