28 mavzu: buxgalteriya hisobini konsepsiyasi va tamoyillari

Moliyaviy hisobot davri va uni topshirish
Ho’jalik yurituvchi sub’ektlar tomonidan tuziladigan va tegishli organlarga topshiriladigan moliyaviy hisobotlar 1 BHMS bilan tartibga solinadi. Moliyaviy hisobotlarda :quyidagi axborotlar to’liq aks ettirilishi kerak:

1. 
   Ho’jalik yurituvchi sub’ektning nomi, mulkchilik shakli, yuridik manzili, identifikatsiyalangan raqami va sub’ektni aniqlab olish uchun zarur bo’ladigan boshqa rekvizitlar;
   
2. 
   Moliyaviy hisobot bir korxonaniqimi yoki bir guruh korxonaniqimi;
   
3. 
   Hisobot sanasi yoki moliyaviy hisobotlar qaysi davrni o’z ichiga olishi;
   

Topshirilgan hisobot axborotlarini to’g’ri tushunish uchun quyidagi rekvizitlar keltirilishi lozim:

1. 
   Moliyaviy hisobotda qo’llanilgan valyuta turi;
   
2. 
   Hisobotda foydalanilgan raqamlarning aniqlik darajasi, masalan, keltirilgan raqamlarning ming hisobida yoki million hisobida ekan ligi va hk.
   

Moliyaviy hisobotning hisobot davri bo’lib 1 yanvardan 31 dekabrgacha bo’lgan kalendar yil hisoblanadi.
«Buxgalteriya hisobi to’g’risida»gi Qonunning 18 moddasiga binoan agar yuridik shaxs 1 oktyabrdan qathiy ro’yxatdan o’tkazilgan bo’lsa, birinchi hisobot yili keyingi yilning 31 dskabrda tugaydi. Moliyaviy hisobot qonunchilikda nazarda tutilgan hollarda kalendar yshshdan tashqari oshiq yoki choraklik qilib ham topshiriladi.
Moliyaviy hisobotlar uchun hisobot sanasi bo’lib hisobot davrining oxirgi kuni hisoblanadi. CHunonchi, sub’ektning yillik buxgalteriya balansi uchun hisobot sanasi bo’lib 31 dekabr hisoblanadi, moliyaviy natijalar to’g’risndagi yillik hisobot uchun hisobot davri bo’lib 1 yanvardan 31 dekabrgacha hisoblanadi. Moliyaviy hisobot quyidagi tashkilotga topshiriladi:

1. 
   Sub’ekt mulkdorlariga (davlat mulkni boshqarish vakolati beril gan tashkilotlarga, tahsischilarga, qatnashuvchilarga);
   
2. 
   Davlat statistika tashkilotiga;
   
3. 
   Qonunchshshkka binoan boshqa tashkilotlarga.
   

Ho’jalik yurituvchi subhektlar moliyaviy hisobotlarini keyingi yilning 15 fevralidan kechiqtirmasdan topshirishlari kerak.
Ayrim Vazirliklar idoralar va boptsa bsshqaruv organlari uchun O’zbekiston Respublikasida hisobot topshirishning boshqa muddatlarini belgilash mumkin.
Bir shaharda joylashgan subhektlar uchun moliyaviy zhisobotni topshirgan kuni, deb uni tegishli joyga hatsihiy taq’dim etgan kuni hisoblanadi. Boshqa shaharlarda joylashgan subhektlar uchun moliyaviy hisobotni pochta orqali jo’natgan kuni hisoblanadi (bu kun pochta korxonasini qo’ygan shtampasida mahlum).
Basharti hisobotni junatgan sana dam olish kuniga to’g’ri kelsa, hisobot topshirish sanasi dam olish kunidan keyingi kunga ko’chiriladi.