29. Mavzu: Asosiy vositalar xarakatini hujjatlashtirish

N	Xo‘jolik operatsiyasining mazmuni	Summa (ming so‘m)
21-son BHMS bo‘yicha hisobvaraqlar korrespondensiyasi
debet	kredit
1	Eshikni yetkazib beruvchiga bo‘nak o‘tkazilgaya	600	4310	5110
2	Eshik olingan va kirim qilingan	500	1050	6010
3	QQS hisobga kiritilgan	100	4410 6410	6010 4410
4	Bo‘nakni hisobga olish aks ettiriladi	600	6010	4310
5	Eshik qiymati ta’mirlash xarajatlarida aks ettiriladi	500	2310	1050
6	Ish haqi va ijtimoiy sug‘urtaga ajratmalar bo‘yicha xarajatlar aks etshriladi	15 3,75	2310	6710 6520
7	Ta’mirlash xarajatlari hisobdan chiqarilgan	518,75	9420	2310

Ta’mirlash ishlari pudrat usulida bajarilganida QQS odatay tartibda pudrat tashkilotining hisobvaraq-fakturasi bo‘yicha hisobga qabul qiliiadi.

Misol. Korxona ofisning bir necha xonasida isitish tizimlarini ta’mirladi. Ta’mirni chet tashkilot bajardi. Ta’mirlash ishlarining qiymati 2400 ming so‘mni, shu jumladan QQS 400 ming so‘mni tashkil etdi. Hisobda chet tashkilot bajargan ta’mirlash quyidagi provodkalar bilan aks ettiriladi:

	Xo‘jalik operatsiyasining mazmuni	Summa (ming so‘m)	21-son BXMS bo‘yicha hisobvaraqlar korrespondensiyasi
			debet	kredit
1	Ta’mirlash tashkilotiga bo‘nak o‘tkazilgan	1200	4330	5110
2	Chet tashkilot tomonidan isitish tizimlari ta’mirlangan	2000	9420	6010
3	QQS hisobga kiritilgan	400	4410 6410	6010 4410
4	Bo‘nakni hisobga olish aks ettiriladi	1200	6010	4310

Korxonalar ta’mirlash qiymatini arzonlashtirish uchun o‘zlari zarur qurilish materiallarini (bo‘yoq, gulqog‘oz, isitish batareyalari va boshqa) xarid qiladilar va ularni ta’mirlash paytida olib kelingan material sifatada ta’mirlash ishlarini bajarayotgan tashkilotga topshiradilar. Bunda ta’mirlash tashkiloti bilan shartnoma bajarishga va, tegishincha, faqat ta’mirlash ishlari qiymatiga tuziladi. Bunday hollarda chet tashkilotga olib kelingan xom ashyo shartlarida beriladigan materiallarga QQSni hisoblab yozish kerak emas. Ta’mirlash tashshlotining bajarilgan ta’mirlash ishlari qiymatidan hisoblab yozilgan hisobvaraq-fakturasi bo‘yicha QQSni hisobga qabul qilish kerak. Agar materiallar tadbirkorlik faoliyatida foydalanilgan bo‘lsa, ular QQSsiz ta’mirlash ishlari qiymatiga hisobdan chiqariladi.

Misol. Korxona ofisning bir necha xonasida isitish tizimlarini ta’mirlaydi. Ta’mirni chet tashkilot bajargan. Shartnoma bo‘yicha ta’mirlash ishlari qiymati - 600 ming so‘m, shujumlzdan QQS - 100 ming so‘m (materiallarsiz, faqat ta’mirlash ishlarining qiymati). Isitish tizimlarini al-mashtirish uchun korxona quvurlar va isitish batzreyalarini xarid qildi, ularni ta’mirlash paytida pudratchi tashkilotga tolshirdi, Quvur va materiallar qiymati - 2400 ming so‘m, shujumladan QQS -400 ming so‘m.
Chet tashkilot bajargan, biroq o‘z materiallari ishlatilgan tamirlash hisobda quyidagi provod-kalar bilan aks ettiriladi: