2–mustaqil ishi bajardi: Yoqubov. A

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT
TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI
RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
QARSHI FILIALI

KI-13-20 (S) GURUH TALABASINING
OPERATSION TIZIMLAR
FANIDAN

^{2–MUSTAQIL ISHI}


Bajardi: Yoqubov.A
Qabul qildi: To’rayev .M

Qarshi 2022


Jarayonlar o‘zaro bog‘lanishi algoritmlari (sinxronlashtirish)

Kirish
1.1. Sinxronlashtirish tushunchasi
1.2. Jarayonlar o‘zaro bog‘lanishi jarayonlari
1.3. Jarayonni sinxronlashtirishda Dekker algoritmi

Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar


Kirish
Operatsion tizimlarning ishini o`rganishda asosiy tushunchalardan biri bo`lib, ustida tizim aniq amallar bajaradigan asosiy dinamik ob’ektlar sifatida olinadigan jarayonlar xisoblanadi. OT tushunchasini qarab o`tganimizda, biz Ko`pincha “dastur” va “to`shiriq” so`zlarini Ko`p ishlatdik. Masalan, xisoblash tizimi bitta yoki bir nechta dasturni bajaradi, OT to`shiriqni rejalashtiradi, dasturlar ma’lumotlar almashadi va xokazo. Biz bu so`zlarni umumiy xolda ishlatdik va siz xar bir aniq xolda nimani tushunayatganingizni taxminan tasavvur qilar edik. Ammo bir xil so`zlar xar xil xolatda masalan, xisoblash tizimi ishlov bermaydigan statik xolatdagi ob’ektlarni xam (masalan, diskdagi fayllar) va ijro jarayonidagi bo`lgan dinamik xolatdagi ob’ektlarni xam bildirar edi. Bu xolat OT lar umumiy xossalari to`g`risida gapirganimizda, ya’ni uning ichki qurilmalari va o`zini tutishiga e’tibor berilmagan xolatda mumkin edi. Ammo endi zamonaviy kompyuter tizimlari ishini detallashgan xolda o`rganganimizda biz amallarni(terminologiyani) aniqlashttirishimizga to`g`ri keladi.

Birinchi dasturlar bevosita mashina kodlarida yaratilgan. Buning uchun,
mikroprotsessor arxitekturasini va uning asosidagi tizimni mukammal bilish zarur.
Hisoblash texnikasining rivojlanishi borasida, ko`p uchraydigan amallarni
(operatsiyalarni) ajratib, ular uchun dasturiy modullar yaratilib, keyinchalik
ulardan dasturiy ta’minotda foydalana boshladilar. Shunday qilib, 50-chi yillarda,
birinchi dasturlash tizimlarini yaratishda kiritish chiqarish amallari uchun,
keyinchalik matematik amal va funktsiyalarni hisoblash uchun modullar yaratildi.
Keyinchalik, rivojlanish yuqori darajadagi translyatorlarni yaratilishiga olib keldi,
ya’ni operatorlar o`rniga zaruriy funktsiyalarni chaqiriqlarni qo`yish imkoniyati
kelib chiqdi. Kutubxonalar soni oshib bordi. Natijada, amaliy dasturiy ta’minot
ishlab chiquvchilaridan tizim arxitekturasini mukammal bilish talab qilinmay
qoldi. Ular, dasturiy tizimga mos chaqiriqlar bilan murojaat va ulardan kerakli
servis va funktsiyalarni olish imkoniga ega bo`ldilar. Bu dasturiy tizim OT dir