3-mavzu. Islom bankining vazifalari va falsafasi islom bankini tashkil etish maqsadi va falsafasi. Jahon islom banklari ijtimoiy amaliyoti

“Va mol-u mulklarida so‘rovchi va bechoralarning haqqi
bordir”. (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf. Tafsiri
Hilol)
109
Yaxshrshik va yordam nafakat kambag‘alga, balki ba’zi sabablarga kura uni so‘rolmaydiganlarga ham berilishi kerak.
Hakikiy saxiy kishi keyingi aytilganlarga yordam berishga
xarakat kiladi. Muhtojlar yordam uchun murojaat eta olmaydigan sabablarni ko‘plab topish mumkin. Bulardan ba’zilari (AN,
1989) kuyida keltiriladi:
- o‘zlarining shaxsiy obro‘sini yo‘kotishdan ko‘rkib;
- o‘zlarining yordam olishni man etuvchi g‘oyaviy fikrlashidan kelib chikib;
- o‘zlarining ma’naviy boyliklarini yuqori qo‘yuvchi va yordam olish mumkinligidan bexabarligi uchun;
- o‘zlarining ehtiyojlarini kondiruvchi mablag‘ga ega kishilar borligini inkor etishlari sababli;
- o‘zlarining bo‘sh-bayovliklari sababli.
Farovonlikning asl mohiyati imkoniyati cheklangan kishilarga yordam berishdir. Islomiy banklarda foyda olish
ham muhim vazifa sanaladi, lekin jamiyat tashvishi haqida
qayg‘urmay, foyda to‘plash bilan shug‘ullanish man etiladi. Qur’onni o‘ziga rahbarlik o‘laroq belgilab olgan islomiy banklar musulmon jamiyatining ehtiyojlari uchun sezgir
bo‘lishlari, ijtimoiy ta’minot sohasining tadbir va dasturlarini rivojlantirishlari, kambag‘al va ehtiyojmandlarni
badallar hisobiga qo‘llab-kuvvatlashlari lozim. Islom boylik to‘plash bilan shug‘ullanishni yoki jismoniy shaxslarga faqat o‘zlarining manfaatlari uchun mulkka cheksiz egalik qilish huquqini man qiladi. Haqiqatda, Islom qonuniy
yo‘l bilan topilgan mulk va boylikni riyo maqsadida egalik
kilish uchun to‘plash va foydalanish bilan shug‘ullanmaslikka
chaqiradi, chunki bunday munosabat jamiyatning iqtisodiy
o‘sishiga to‘siq bo‘lishi va ijtimoiy notenglikni keltirib
chiqarishi mumkin.
Oli Imron surasi 180-oyatida Alloh taolo aytadi;