3-mavzu. Radiouzatuvchi qurilmaning tuzilish sxemasi

Radiouzatuvchi qurilmalariga qo‘yiladigan asosiy talablar
1. Ishchi chastotaning turg‘unligi. Radiouzatgichlarga qo‘yiladigan talablaridan biri – bu butun chastotalar diapazonida ishchi chastotalarning yuqori turg‘unligini ta’minlanishidir. Radiouzatgichning ishlash jarayonida ishchi chastotaning qiymatini o‘zgarmas va boshidan o‘rnatilgan (nominal) qiymatiga teng saqlash qobiliyati.
δ =
bu erda, ∆f_ish =(f_ish – f) – ishchi chastotaning nisbiy emas noturg‘unligi.
f ≈ f_ish – ishchi chastotaning oddiy va nominal qiymatlari.
2. Ishchi chastotalar diapazoninning kengligi. Radiouzatuvchi qurilmaning vazifasiga qarab, ishchi chastotalar diapazoninning kengligi K_δ chastota bo‘yicha diapazonni to‘sish koeffisienti bilan tavsiflanadi:


K_δ =

bu erda, f_ish.mak va f_ish.min – ishchi chastotalar diapazonining maksimal va minimal chastotalar.

3. Elektrmagnit mosligi sharoitini ta’minlash. Zamonaviy radiouzatuvchi qurilmalar ishlash jarayonida boshqa radioaloqa liniyalarga xalaqitlarni minimal darajada xosil qilishi kerak.
Boshqa radioliniyalarga ta’sir beradigan xalaqitlar manbai radiouzatuvchi qurilmaning ishchi chastotada asosiy nurlanishlar bo‘lishi mumkin. Bundan tashqari, radiouzatgichlarning sxema va konstruksiyalar mukammal emasligi sababli radiouzatuvchi qurilmalar ko‘p noasosiy nurlanishlarni xosil qiladilar.
Noasosiy nurlanishlar qo‘shimcha (ishchi chastotalarining uyg‘unlari, nochiziqli o‘zgartirishlarning chastotalari) va yondosh (foydali signalining spektrga tutashgan tebranishlar). Noasosiy nurlanishlar qo‘zg‘atkichdagi etarli darajada bosilmagan noasosiy tebranishlarning kuchaytirishi uchun, hamda ularning kuchaytirish traktida paydo bo‘lishi uchun yuz berishi mumkin.
Uzatgich chiqishida qo‘shimcha tebranishlari paydo bo‘lishining asosiy sabab quvvat kuchaytirgichlarning nochiziqli rejimlarida ishlashi va kuchaytirilgan signalining yuqori uyg‘unlarini yomon filtrlash. Qo‘shimcha nurlanishlar asosiy nurlanishlarga ko‘ra 60 dB ga kam bo‘lishlari kerak.
Uzatgich chiqishida yondosh tebranishlari paydo bo‘lishining asosiy sababi kuchaytirish traktdagi kaskadlarida yuklamaning ortishi, bu esa kuchaytirish traktda amplituda tavsifi chiziqligining buzilishiga keltiradi va foydali signalining chastotalar polosada ichki va sirtqi tebranishlar paydo bo‘ladi.