3-Ámeliy shÍNÍǴÍw tema: miywe ósimliklerin ósiwshi háM Ónim beriwshi shaqalardiń xarakteristikasi shınıǵıw maqseti

Keste-5
Tuqımlı túrleriniń ósiw hám ónimdarlıq nızamları

Túr, sort	Ósimteniń payda bolǵan jılı	Bórtikten rawajlanǵan jıllıq ósimteler muǵdarı			Hár qıylı tipdegi miywe beriwshi ósimteler muǵdarı, dana
		Vegeta-tiv, dana	Genera-tiv, dana	jámi, dana	xalqasha	Nayza-sha	Shıbıqsha	ósiw
Alma A) Renet Simirenko B) Golden Delishes
Ayba Yangiywlli

Kerekli úskeneler hám materiallar: bes jasqa kirgen almanıń shaqaları, tuqımlı miywelerdiń shaqaları sáwlelendirilgen plakatlar, júzim qayshıları hám pıshaqlar.



1 2 3 4



5 6 7
18-súwret. Ósiwshi shaqalar:
1–vegetativ bórtikli xalqasha; 2–gúllewshi bórtikli xalqasha; 3–vegetativ bórtikli nayzasha; 4–gúllewshi bórtikli nayzasha; 5–miywe shıbıqshası; 6–eki xalqashalı miywe qaltashası; 7–xalqasha hám shıbıqshalı miywe qaltashası.


Tema: ShAŃǴALAQLÍ MIYWELERDE MIYWE ÓNIM BERIWShI ShAQALARDÍŃ TÚRLERI


Shınıǵıw maqseti: dáneli miywelerde miyweli ónim beriwshi shaqalardı anıqlaw, olardıń dúzilisi hám jaylasıw qásiyetlerin úyreniw. Bul bolsa dáneli miywelerdi kesiw hám forma beriw, sonday-aq baǵlarda kóp ǵana shólkemlestiriwshi hám agrotexnik ilájlardı joqarı tájiriybe menen sheshiw imkanın beredi.
Shınıǵıw mazmunı:
1. Shaqalardı úyreniw, gúllewshi, dáste, miyweli hám aralas shaqashalardı, shiye, qáreli hám alshadaǵı pixchalarniń súwretin sızıw.
2. Jıllıq ósimtelerdi analiz etiw hám olardı keste ústinine kiritiw.
3. Tańlanǵan dáneli miywe túriniń ónim beriw tipin anıqlaw.



4

5

1 2 3
19-súwret. Ósiwshi shaqalar:
1–kóp jıllıq ónimli shaqasha; 2–dáste shaqasha; 3–pixcha; 4–jıllıq xalqasha; 5–ónim ornı.


Ulıwma maǵlıwmatlar hám metodikalıq kórsetpeler

Dáneli miywelerde ósimteler vegetativ bórtiklerden qáliplesedi. Ónim túyilgennen soń miywe bórtiginiń ornında iz – miywe sabaqshasınıń ornı qaladı. Dáneli miywelerde miywe qaltashaları qáliplespeydi.

Ósimtelerdi anıq bir tipke kiritiw ushın dáneli miywelerde qantay jańa miyweli shaqalar bar bolıwın biliw lazım. Dáneli miyweler ónimge kirgen waqıtta tómendegi miyweli shaqalarǵa iye boladı:
Dásteler, ónimli hám aralas shaqashalar, pixchalar hám vegetativ shaqashalar.
Dáste shaqshalar – bular ólshemi 0,5 den 5 sm ge shekem bolǵan miyweli shaqalar bolıp, olardıń kóp jıllıqları 8 sm ge shekem boladı, olarda 2-7 bir-birine jaqın bórtikler bar boladı, olardıń ushqısı vegetativ, qalǵanları ónim bórtikleri esaplanadı.
Ónimli shaqashalar – uzınlıǵı 5 den 25 sm ge shekem bolǵan ósimteler, olardıń barlıq qaptal bórtikleri ónim beriwshi esaplanadı.
Aralas shaqashalar – uzınlıǵı 20-35 sm bolǵan ósimteler, olarda hám ónimli hám vegetativ qaptal bórtikler bar boladı.
Pixchalar – uzınlıǵı 10 sm ge shekem bolǵan ósimteler, olarda barlıq qaptal bórtikler ónimli, ushqısı bolsa vegetativ esaplanadı.
Ósiw shaqashaları – vegetativ shaqashalar, uzınlıǵı 35 sm den artıq, olarda barlıq bórtikler vegetativ esaplanadı.
Usı wazıypanı orınlawda tómendegi 6-kesteden paydalanıladı hám ol tiyisli maǵlıwmatlar menen toltırıladı.