3 Yirtqich qushlarning yoppasiga qirilishi qur va kuropatka kabi qushlaniing kamayishiga olib keladi

96. Karbonat angidritni biokimyoviy sikli necha asr ?

A)300 B)3 C)30 D)3000

97. Anaerob prokariot organizmlar energiyani qaysi jarayonlar asosida to’plagan.

A)glikoliz B)aerob achish C)bijg’ish D)glikoliz va bijg’ish

98. Mezozoy erasi necha yil davom etgan?

A)570 mln B)330 mln C)230mln D)67 mln

99. Yuradavridaqaysi organizmlarkengtarqalgan? i

A)boshoyoqlilar B)ochiq urug’l|lar ; * ;

. C|sudMlib ylifuvchilar D)arxeop|fiks j.;::

10p,P^iozayr qaysi davrda qirilib ketgan?

: A)yuraiB)bo:’r C)trias D)tosl:^o’mir

101. Quyidagi elementlami bir marta to’liq aylanib chiqishi uchun qancha yil kerak bo’ladi.

l)kislorod a)2 inln 2)suv b)2000 yil 3)C02 c)200-300 yil A)l-c,2-a,3-b B)l-a,2-b,3-c C)l-c,2-c,3-a D)l-b,2-a,3-c

102. Quyidagi organizmlar o’zida qaysi elementlarni to'playdi.

1 )temir baktariyasi a)yod 2)ildizoyoqli sodda hayvonlar

b) Ca 3)suvo’tlar c)Fe 4)bulutsimonlar d)Zn A)1 -c,2-b,3-a,4-a B) 1 -a,2-c,3-d,4-b

C) 1 -b,2-d,3-c,4-a D) 1 -d,2-a,3-b,4-c

103..Biosferada uglerod alamshinishi natijasida insonning amaliyotida foydalaniladigan qanday energiya resurslari hosil bo’ladi. a)neft b)toshko’mir

c) yoqilg’i d)torf e)yog’och

A)a,c,d B)b,d,f C)a,c D)a,b,c,d,e

104.Uglerod elementi uchun xos belgilami aniqlang.

LUglerod ayrim organik birikmalar hamda atmosferadagi karbonat angidrid gazi tarkibiga kiruvchi muhim biogen elementdir.2. Fotosintez jarayoni uglerodning anorganik moddalardan organik moddalarga tabiiy holda o'tishidir, 3,Uglerodning bir qismi tirik ogranizmlar tomonidan nafas olish jarayonida va mikroorganizmlar tomonidan organik moddalami parchalanishi natijasida tuzlar shaklida atmosferaga qaytariladi.4. Fotosintez jarayonida o‘simliklar o‘zlashtirgan uglerod organik birikma shaklida hayvonlar tomonidan iste’mol qilinadi. 5. korall poliplari, molluskalar uglerod birikmalaridan o‘z skeleti va chig‘anoqlarini hosil qilishda foydalanadi.

A)l,3,5 B)2,4,5C)2,3,4D)1,5


Bilim


Harakat


Nalija



14-15- MAVZU:TURNING POPULYATSION STRUKTURASI

LQuyidagi izoxlarning qaysi biri populatsiya dinomikasini ifodalaydi

A)popuIatsiya toMqini B)genlar dreyfi C)popuIatsiya achligi D)popuIatsiya gameostazi

2.0’simliklaming changianish masofasi bo'ylab tarqalishi nimani xosil qiladi ?

A) Populatsiyaning dominant turlami

B) Populatsiyaning fazoviy tuzilishini

C) Populatsiyaning tarkibini

D) Populatsiyaning o'zgamvchan to’lqinini

3. Popuyatsiyaning qaysi xususiyatlari demografik xususiyat bilan bog'langan?

a)popuyatsiya individlar soni b)zichligi c)jinsiy tarkibi d)yosh tarkibi v)tug’uluvchanlik m)o’lim ko'rsatgichi

A)a,b,d B)a,v,m C)b,c D)v,m

4. Qanday jins tarkibli populyatsiyalarda kelajakda organizmlar soni ortishi mumkin?

A) populyatsiyada 25% urg'ochilar.75% erkaklar bo'lsa

B) populyatsiyada 50% urg’ochilar.50% erkaklar bo'lsa

C) populyatsiyada 75% urg'ochilar, 25% erkaklar bo'lsa

D) B va C javoblar to'g'ri

5. PppulyatsiJ'adagi individlaming niavsumiy dinaintkasi kuzatiladigan organizmlami aniqlang?

I )otma. 2)p^h^ha. 3)kedn;4)0:'nk. 5)chivin. 6)sichqonsimon keTniruvchilaf, 7)mayda qisqichbaqasimonlar. 8)tiilki. 9)chigirtka. lO)bQyquslt;:.;;l l)kdlorado A)2.5.6,7 8)1,3.4,8,10. C)9Q 1. D')2.5.9.n

6. PopulyatsiyaIar qanday holatda "Qizi! kitob"ga kirifilishi mumkin?

A)populyatsiyadagi individlar soni qiiyi me'yor chegarasidan tiishganda

Bjpopulyatsiyadagi individlar soni qayi me'yor chegarasiga yaqinlashganda

C) populyatsiyadagi individlar soni quyi me'yor chegarasiga yaqinlashganda

D) popuyatsiyadagi individlar soni quyi me'yor chegarasidan ko'tarila boshlaganda

7. Populyatsiya zichligiga doir ma'lumotlami to'g'ri juftlang? a) ga maydon b)!ga basseyn. c)lm3 suv

1 )200 ta daraxt, 2)10000 fa baliq. 3)100 dona daraxt 4)10000 kg batiq. 5)5 mln xlorella 6)10.mln xlorella.

A)a-l.b-2,c-6, B)a-3,b-4,c-5 C)a-3,b-2,c-5. D)a-1, b-4to'g'ri

S Qanday jins tarkibli populyatsiyalarda kelajakda organizinlar soni kamayishi mumkin?

A) populyatsiyada 25% urg'ochilar.75% erkaklar bo'Isa

B) populyatsiyada 50% urg'ochilar,50% erkaklar bo'lsa

C) populyatsiyada 75% urg'ochilar, 25% erkaklar bo'lsa

D) B va C javoblar to'g'ri

9.Populyatsiyadagi individlar miqdorini boshqarishning populyatsiya ichidagi muhim mexanizmini ko'rsating? A)kannabolizm. B)migratsiya. Oeinigratsiya. D)preproduktika


10.Populyatsiyadagi individlar sonining nodavriy o'zgarishining mavsumiy dinamikasi kuzatiladigan organizmlami aniqlang? l)olina. 2)pashsha. 3)kedr. 4)o’rik. 5)chivin, 6)sichqonsimon kemiruvchiiar. 7)mayda qisqichbaqasimonlar. 8)tulki. 9)chigirtka. I0)boyqush. ll)kolorado A)2,5,6,7. B 1,3,4,8,10. C)9,II. D)2,5,9,11

11 Populyatsiyadagi individlar sonining yillik dinamikasi

kuzatiladigan organizmlami aniqlang?

l)olma. 2)pashsha. 3)kedr. 4)o'rik. 5)chivin. 6)sichqonsimon

kemiruvchilar. 7)mayda qisqichbaqasimonlar. 8)tulki. 9)chigirtka,

I0)boyqush. ll)kolorado

A)2,5,6,7. B)l,3,4,8,10. C)9,ll. D)2,5,9,ll

12. Qanday jins tarkibli populyatsiyalarda kelajakda individlar miqdor jihatdan barqarorlik kuzatilishi mumkin?

A) populyatsiyada 25% urg'ochilar,75% erkaklar bo'lsa

B) populyatsiyada 50% urg'ochilar,50% erkaklar bo'lsa

C) populyatsiyada 75% urg'ochilar, 25% erkaklar bo'lsa

D) B va C javoblar to'g'ri

13. Populyatsiyaning muhim xususiyat(lar)ini ko'rsating? I )o'z- o'zini boshqarish. 2)uzoq muddat individlar sonini bir xilda saqlab lurish. 3)populyatsiya gomeostazi 4)inigratsiya

A)4. B)l,4. C)2,4. D)2,3

14. Popuyatsiyaning sonining yuqori me'yor chegarasiga tegishli bo'lmagan fikmi aniqlang?

A) arealning ma'lum qismida yashash mumkih bo'lgSfi- ih4ividlarRmg maksimal soni bilananiqlanadi

B) oziq oiiqdQri vaareal kengligigabog'liq CjiiFeaijning eng kichik qismida yashaslilmuinkjn bo'lgan iiidividlarning ina||imal soni btlan aniq||nadi

Djyuquhili kasallillartarqalishj patiiasiiamdividlariimg nobud . bo'lishi boshlanadi

! 5.1chak tayoqchasi uchun xos bo'lmagan xiisusiyat,

A) 2 ta bakteriyadan maksimal 4ta avlod qoladi

B) populyatsiya teraknikiga nisbatan kichik

C) populyatsiya teraknikiga nisbaian katta

D) A va C javoblar to’g’ri

16. Populatsiyadagi individlar soni qanday topiladi ?

A) ysh individlar tarkibiga ko’ra

B) umumiy sonini topishning imkni yo’q

C) muayyan muxitdagi individlar soni bilan

D) genlar dreyfi bilan

17. Populuyatsiya o'zgaruvchanligini ifodalovchi genlar maimuiga nima katta ta’sir ko'rsatadi ?

a) bir turga kiruvchi har xil populyatsalar orasidagi raqobat shakllari

b) har xil turga kiruvchi populyasiyalar orasidagi raqobat shakliari

c) bir turga kiruvchi populyatsiyalar orasidagi raqobat shakllari

d) bir turga kiruvchi har xil populyatsalar orasidagi moslanish furi

A) a,b B) b,c C) a,c D) a,c,b

18. Qaysi etologik stniktura individlari o'zlarining xatti- harakatlarini ovoz,ko'rish yoki kiinyoviy signallar yordamida amalga oshiradi?

A)oila. B)lo'da. C)poda. D)koloniya


Bilini


19.Etologik strukturaning "oiia"siga xos xiisiisiyatlami ajrating',’ Harakat Natija





46. Kimyoviy elementlaming bir marta to’liq aylanib chiqishi nima deb ataladi.

A)geokimyoviy sikl B)kimyoviy sikl C) biokimyoviy sikl D)geoIogik sikl

47. Biogen elementlaming aylanish tezligi nimaga bog‘liq.

A) organizmlar qaysi organida joylashishi va Yer qobig‘idagi miqdoriga

B) organizralar hayot faoliyatidagi va Yer qobig‘idagi funksiyasiga

C) organizmlar va Yer qobig‘idagi miqdoriga

D) organizmlar hayot faoliyatidagi flmksiyasi va Yer qobig‘idagi miqdoriga

48. Javoblar orasidan toshko’mir davri uchun to’g’risini aniqlang.

A) Suvda hamda quruqlikda yashovchilar paydo bo’lgan

B) Dastlabki sudralib yuruvchilar xilma xil bo'lgan C)Uchuvchi hasharotlar, o‘rgimchaklar paydo bo‘lgan.

D) Qirqquloqlar qirila boshlagan. Ochiq umg'li o‘simliklar paydo bo‘lgan

49. Qaysi erada jinsiy hujayra hosil hosil bo’lagan?

A)arxey B)protoerozoy C)poleozoy D)mezozoy

50. Qon aylanish sistemasi (a), nerv nayi (b), chang xujayralari

(c) qaysi eralarda paydo bo’lgan?

A) a-poleaoy; b-proterazoy; c-paleozoy B) a-proterazoy; b- poleazoy; c-paleozoy

C) a-proterazoy; b-poleazoy; c-mezazoy D) a-proterazoy; b- proterazoy;! c-paleozqy

51. %otoerozoy erasi haqida npto’g’ri tikrni aniqlang;,

A) OmurtqasizlaiTiingbarcha tip yakillari yashagan#;

0) Bir hujayralilaf, koyakichlilar, chuvalchanglar, mblluskal^, ignafanlilar, tnlobhlankengitarqa^n.