4- mavzu: Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida o‘quv-tarbiyaviy jarayonni tashkil qilishda Xalq pedagogikasi manbalaridan foydalanishning ahamiyati. Reja
Download 385.73 Kb. Pdf ko'rish
|
4- mavzu Xalq pedagogikasi
Urf-odat - kishilaming kundalikdagi turmushiga singib ketgan, ma’lum
muddatda takrorlanib turuvchi xatti-harakat, ko‘pchilik tomonidan qabul qilingan ko‘nikma va xu!q-atvor qoidalaridir. Masalan, kichiklarning kattalarga salom berishi, mehmonlarni alohida hurmat bilan izzatlash va h.k. Marosim - ko‘pincha an'ana va urf-odatning tarkibiy qismi bo‘lib, inson hayotidagi muhim voqealarni nishonlashga qaratilgan hayotiy tadbirlardir. An’ananing tarkibiy bo‘lagi odat, odatning muhim bir qismi marosim bo‘lib, odat kundalik hayotda uchrashi mumkin bo‘lsa, marosim inson hayotidagi muhim hodisalar sodir bo‘Iganda vujudga keladi. Masalan, yoshlar voyaga yetganda uylanishi va turmushga chiqishi an’ana bo‘lsa, ma’lum tartibga ega bo‘lgan nikoh to‘yi urf-odat hisoblanadi. Bu to‘yda nikohdan o‘tish, uzuk taqish kabi marosimlar o‘tkaziladi. Yuqoridagi an’ana, urf-odat, marosimlar birgalikda kelin- kuyov, qarindoshlar va do‘stlari uchun bayramga aylanishi mumkin. Yosh mutaxassislaming o‘qishni bitirib, ishga joylashishi odat bo‘lsa, bunga bag‘ishlab tashkil qilingan an’anaviy tadbirlar marosimga aylanadi. Barkamol shaxs tarbiyasida milliy qadriyatlar, urf-odatlar, udumlar va an’analarning pedagogik imkoniyatlaridan foydalanish samarali natijalarga olib keladi. Masalan, xalqimizda salomlashish va hol-ahvol so‘rash har bir kishining aqli, odobi, zakovati, madaniylik darajasini ham ko‘rsatadi. Salomlashish tarbiyasi borasida qator hadis- lar, o‘gitlar, pandnomalar mavjud. Masalan, ot mingan kishining piyo- daga, ozchilikning ko‘pchilikka, tashqaridan kelgan kishi ichkarida- gilarga, kichik yoshdagilarning kattalarga salom berishi odat tusiga aylangan. Muomalaning asosi bo‘lgan salomlashish xalq og‘zaki ijodining barcha janrlarida o‘z aksini topgan. «Gar saloming bo‘lmasa, ikki yamlab bir yutardim»,- deb yovuz kuchlar ertak va doston qahramonlariga yordam bergan, manmanlik bilan salom benshni unutganlar esa jazoga giriftor bo‘lgan. «Odobingni salomingdan bilurlar» maqolida salom Download 385.73 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling