4-Laboratoriya ishi Tayyorladi: 106-19-guruh talabasi Raxmatullayerv Jo’rabek. Qabul qildi: Abdukarimov A. Samarqand 2023 4-laboratoriya ishi. Ob'ektni modellashtirish va tartiblashni o‘rganish

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI

"KOMPYUTER INJINIRING" FAKULTETI

“Tizimli tahlil” fanidan

4-Laboratoriya ishi

Tayyorladi: 106-19-guruh talabasi

Raxmatullayerv Jo’rabek.
Qabul qildi: Abdukarimov A.

SAMARQAND 2023
4-laboratoriya ishi. Ob'ektni modellashtirish va tartiblashni o‘rganish
Ob'ektni modellashtirish va tartiblash (Object-oriented modeling and design) dasturiy injeneriyada dasturlar o‘rnini olish uchun keng qo‘llaniladigan usul hisoblanadi. Bu usulda dastur ob'ektlarini aniqlash, ularning mazmuni va ularga tegishli bo‘lgan funktsiyalarni belgilash, hamda ularning alohida ob'ektlar orasida munosabatlari haqida tavsiflash amalga oshiriladi.
Ob'ektni modellashtirish va tartiblash, bir nechta qadamdan tashkil topgan bo‘lib, quyidagi bosqichlardan iboratdir:
Biznes modellarni tushunish: Dastur tuzilishi haqida tushuncha tushunish va dastur maqsadlarini va talablarni aniqlash.
Aniqlangan obyektlarni model qilish: Dasturda yaratiluvchi obyektlarni va ularning alohida xususiyatlari va funktsiyalarini aniqlash.
Obyektlar orasida munosabatlarni tavsiflash: Obyektlarning bir-biri bilan aloqalarini aniqlash va ularning bir-biriga ta'sirini belgilash.
Sistemni modellashtirish: Dasturning butunini yoritish uchun modellar yaratish.
Kod yaratish: Ob'ektlarni tartiblash va dasturning kodini yaratish.
Ob'ektni modellashtirish va tartiblash, yaxshi o‘rganilgan holda dasturlar tuzish jarayonida va bu dasturlarni yaxshiroq saqlash, tuzatish va qo'llash imkonini beradi. Ushbu usul, tuzilgan dastur tuzilishida o‘ziga xos muammolar yuzaga kelsa, ularni hal qilishga yordam beradi.

Jadvallar nazariyasi (yoki scheduling theory), bir nechta xil operatsiyalar yoki vazifalarni bajarishning eng yaxshi tartibini aniqlashga oid matematik metodlaridan foydalanuvchi bir sohada ishlaydigan matematikaviy modeldir.

Djonson algoritmi, jadvallar nazariyasi sohasida amalga oshirilgan operatsiyalarni tartiblash uchun bir algoritm hisoblanadi. Ushbu algoritmning vazifasi, berilgan operatsiyalarni yopishmagan tayyor vaqtda bajarish uchun minimal bir tartibni topishdir.
Djonson algoritmi quyidagi bosqichlardan iboratdir:
Barcha operatsiyalarni ularning birinchi operatsiyasi bilan biriktirish.
Birinchi tartibni belgilash uchun eng qisqa operatsiyani tanlash va uni jadval boshiga joylash.
Tanlangan operatsiyani jadvaldan olib tashlash.
Qolgan operatsiyalarning birinchi operatsiyalarini biriktirish.
Qolgan operatsiyalarning birinchi operatsiyalarini bir-birga nisbatan solish va uni jadvalga qo'shish.
Ushbu algoritm, n-waqtda n-vazifalar uchun O(n²) vaqtda ishlaydi, shuningdek, algoritmning xotirasi O(n) ga tengdir. Bu sabablarga ko'ra, Djonson algoritmi kichik va o'rta miqdordagi jadvallar uchun yaxshi natijalar bermoqda.
Jadvallar nazariyasi sohasida boshqa algoritmlar ham mavjud, masalan, Greedy algoritmi, Dynamic Programming algoritmi, Backtracking algoritmi va h.k. Lekin har bir algoritmda xususiyatlari va qobiliyatlari bor, shuning uchun barcha algoritmlarning foydalanish shartlari va natijalari muntazam yaxshilash uchun muhimdir.