4-laboratoriya jumisi mtda jasalǵan ku'sheyttirgish sxemasin izertlew Jumıstıń maqseti

4-laboratoriya jumisi


MTda jasalǵan ku'sheyttirgish sxemasin izertlew


Jumıstıń maqseti: Maydanlı tranzistor statikalıq xarakteristikaları hám differentsial parametrlerin úyreniw, tranzistor isine temperaturanıń tásirin izertlew.

1. Laboratoriyajumısınorınlawǵatayarlanıw :

Laboratoriya jumısında dúzilisi hám sxemalarda shártli belgileniwi 4. 1- suwretde keltirilgeni kanalı p- hár qıylı maydaniy tranzistor izertlew etiledi.
4.1-súwret
Stok tokı zatvorga kernew beriw arqalı basqariladi, yaǵnıy basqarilayotgan p-n ótiwge teris kernew U_ZI>0 beriledi. U_ZI daǵi jasırıw kernewi artqan tárepke kólemiy zaryad salasınń keńligi artıp baradı. Nátiyjede berilgen U_SI kernew ma`nisinde kanal keńligi kishreyedi, onıń qarsılıgı R_K artadı, sonday eken stok menen istok aralıǵindaǵı stok tokı I_C azayadı. 4. 2- suwretde basqarıw xarakteristikası I_C= f (U_ZI) keltirilgen.

4.2-súwret
Basqarıwshı p-n ótiwdń kólemiy zaryad tarawı hám tiykar menen kanal arasındaǵı p-n ótiw birikkandagi (stok tokı I_C nol'ga teń bolatuǵın ) zatvor kernewi ma`nisi bosaǵalıq kernew U_BOS dep ataladı.
To'yiniw rejiminde islep atirǵan maydaniy tranzistor basqarıw xarakteristikasını tómendegi baylanıslılıq menen approksimatsiyalash qolay.
, (4.1)
bul jerde I_{C max} - maksimal stok tokı zatvor - istok kernewi nol' UZI = 0 ga uyqas keliwshi baslanǵısh stok tokı.
Basqarıw xarakteristikasıdan (4. 2- súwret) xarakteristika tikligi anıqlanıwı múmkin.

(6. 1) approksimatsiyadan paydalanilganda tiklik tómendegishe anıqlanadı :
, (4.2)
Maydaniy tranzistor shıǵıw xarakteristikalar shańaraǵı 4. 3 - suwretde keltirilgen. Xarakteristikanıń baslanǵısh tarawı (U_SI SI.TOY) sızıqlı rejimge sáykes keledi. Bul rejimde kanal pútkil istok-stok aralıǵinda ámeldegi boladı, sol sebepli U_SI artqan tárepke, sızıqlı nızamǵa uyqas túrde stok tokı da artadı.
U_SISI.TOYda tranzistor to'yinish rejimine ótedi, bul tarawda stok tokı I_C stok kernewi U_SI ga kúshli baylanıslı bolmaydı. Eki rejim shegarası esaplanǵan to'yinish kernewi U_SI.TOYzatvordagi kernew U_ZI ga baylanıslı boladı hám tómendegi formuladan anıqlanadı : U_SI.TOY =U_ZI–U_BOS.. Shıǵıw xarakteristikasınan (4. 3 - súwret) shıǵıw qarsılıgı anıqlanıwı múmkin.


4.3-súwret
Bul shama to'yinish rejiminde esaplansa, úlken bahaǵa iye boladı, sol sebepli tranzistor ku'sheytgish retinde isletilineyotganda sxemanıń jım-jırtlıq noqatı sol rejimde saylanadı. Shiziqli rejimde tranzistor shıǵıw qarsılıgı zatvordagi kernew U_ZI ga baylanıslı hám shama menen saylanǵan jumısshı noqatda U_SI kernewin I_C tokka qatnası kórinisinde yamasa 4. 3 - formuladan anıqlanıwı múmkin.
, (4.3)
bul jerde .
2. Laboratoriya jumısın orınlaw ushın tapsırma :

2. 1. 4. 4- suwretde keltirilgen sxema, ólshew ásbapları ólshenerlik KP103 maydaniy tranzistor pasport kórsetpeleri menen tanısıp shıǵıń. (5- qosımshaǵa qarań)

Tsokol' suwretin sızıp alın hám izertlew atırǵan tranzistorniń shegaralıq parametrleri U_SI.SHEG, I_S.SHEG, P_SHEGbahaların jazıp alın. 4. 4 - suwretde keltirilgen sxemanı jıynań.

4.4-súwret
2. 2. Stok kernewiniń U_SI=1/3U_SI.SHEG hám 2/3U_SI.SHEGbahaları ushın ekew basqarıw xarakteristikasını o'lchań (U_SI.SHEG ma`nisi pasport kórsetpelerinen alınadı ). Ólshew nátiyjelerin 6. 1 - kestege kiritiń hám odan paydalanıp basqarıw xarakteristikasını quriń. Tájiriybede U<sub>ZI</sub> kernew ma`nisin 0 den bosaǵalıq kernew U_BOS ge shekem ózgertiriń.

2. 3. Zatvordagi kernewdiń ush ma`nisinde (U_ZI=0; 0, 25U_BOS; 0, 5U_BOS) shıǵıw xarakteristikalar shańaraǵı I_S=f(U_SI) ni o'lchań.

Tájiriybe ótkeriwden aldın I_S – U_SI koordinatalar sistemasında tranzistorniń ruxsat etilgen jumısshı rejimi tarawlarını belgilep alın. (4. 4 - súwret)

4. 1 - keste