4-Mavzu: Paleografiya fanining shakllanishi va taraqqiyoti. G'arb va Sharq mamlakatlari paleografiyasi topshiriq quyidagi atamalarning izohlarini keltiring

---

4-Mavzu: Paleografiya

fanining shakllanishi va taraqqiyoti.

G'arb va Sharq mamlakatlari paleografiyasi

TOPSHIRIQ

1.Quyidagi atamalarning izohlarini keltiring.

1. Paleografiya

Javob.

Palegrafiya fani qolyozma manbalarnimg tashqi belgi

xususiyatlarni tarixiy rivojlanishdaorganadi.

2. Qo‘lyozma manbaning tashqi belgi-xususiyatlari.

Javob. Qolyozma harflari; bu harflarning yozilishi xususiyatlari ,

yozuv turi, qolyozmaning materiali, yozuv qurollari, qolyozmada

ishlatiladigan bezaklar ,qolyozma yozilgan siyoh, qolyozmadagi

tamgalar, muhrlar, qolyozmaning formati, qolyozma muqovasi va

boshqa tashqi belgilari.

3. Paloyos

Javob. Paoyos - Qadimgi .

4. Qo‘lyozma.

Javob. Qolyozma keng manoda qolda yozilgan yoki yozuv

moshinasida , kompyuteda kochirilgan matn. Nosirlik ishida -muallif

tomonidan nashiriyotga tawdim etilgan mant, yozma yodgorlik.

5. Nasx.

Javob. Nasx (arabcha: bekor qilish)-Quron oyatlaridan oyotlaridan

ayrimlarning qiroati va yozuvini ozgarishsiz saqlangan holda, faqat

amalda qoldirish , tatbiq etmaslik.

6. Nasta’liq.

Javob.

7. Kufiy yozuvi.

Javob. Xattotlik uslubi; qadimiy arab yozuvlaridan . Harflar togri

va doyra chiziklar asosida yozilgan.

8. Piktus.

Javob. Rasm, surat.

9. Logos.

---

JAVOB. Soz, mantiq.

10. Piktografik yozuv.

Bu istiloh lotincha ,,piktus” rasm mantiq

,,grafo" yozaman

qismlaridan iborat bolib, rasm yozuv demakdir. Bu yozuvning dastlabki

shakklari mezolit va neolit davrida paydo bolgan.

11. Grafo.

Javob. Grafo- yozaman.

12. Logografik yozuv.

Javob. Bu istiloh lotincha “logos" soz ,mantiq va “grafo" yozaman

sozlaridan shakllangan.

13. Bo‘g‘in yozuvi.

Javob. Er. avv 2 ming yillikning ortalarida va birinchi ming

yillikning boshlarida ilgargi yozuvga nisbatan qulayroq va soddaroq

bolgan yozuv shakli shakkllana boshlagan.

14. Mixxat.

Javob. Er.avv 1 ming yillikning oxirigacha Bobiliya, Ossuriya,

Xetlar, Finikiyaliklar yomonidan qolllanib kelgan. Mixxat yozuvi

pikktografik yozuvdan kelib chiqqan.

15. Oromiy yozuvi.

Javob. Oramiy yozuvi garbiy som yozuvlaridan biri, oramiylar mil

avv 1ming yillikning boshlarida finikiya yozuviasosida shakklangan

konstant yozuvi

Tushunchalar tahlili interfaol metodidan foydalangan holda

mavzuga doir atamalarga ta`rif bering

Atama,

tushunchalar

Atama va tushunchalar tahlili

Poleografiya

Sozi istiloh sifatida 2ta yunoncha sozdan

tashkil topgan: paloyos-qadimgi: ,, grafo"

yozaman.

Piktografik yozuv

Lotincha sozdan olingan bolib ,,piktus"

rasm, surat , “grafo,, yozaman deganidir.

---

Logografik yozuv

Lotincha sozdan olingan bolib,,logos"

soz, mantiq va ,,grafo" yozaman sozlaridan

shakkllangan.

Bo’gin yozuv

Bu yozuvda sozlar hamda ayrim sodda

jummlalar boginlarni bildiruvchi belgilar

yordamida ifodalangan.

Harfiy yozuv

Yozuvning bu turida tildagi har bir

tovushga bittadan harf yoki belgi togri

keladi.

2. “Baliq skleti” sxemasi usulidan foydalangan holda

paleografiya fanini yoritib berin

1. Qolyozma harflari.

4. Yozuv qurollari.

2. Yozuv turi.

5.Qolyozmaga yozilgan siyo

3. Qolyozmaning materiali.

6. Qolyozma muqovosi.

---