4-mavzu. Yevropada uyg’onish davri tilshunosligi. Umumiy ratsional grammatikaning yaratilishi

6. Krossvord

				1			3
																4
														8
			2
									5													9
											10
							7
						6

Savollar:
Bo’yiga:
1. _________________yaratgan agglyutinatsiya nazariyasiga ko’ra, so’z o’zgartiruvchilar ilgari mustaqil qo’llanib kelgan o’zaklarning keyinchalik asosiy o’zakka birikishidan, ya’ni agglyutinatsiyasidan kelib chiqadi?
3. Fanda o’zakka zid qo’yiladigan (leksik ma’nоga ega bo’lmagan), o’zi qo’shiladigan asоsning leksik yoki grammatik ma’nоlarining shakllanishida xizmat qiladigan mоrfema nima deb nom olgan?
4. “Xazoyin ul-maoniy”, “Xamsa”, “Lison ut-tayr”, “Majolis un-nafoyis”, “Mezon ul-avzon”, “Muhokamat ul-lug`atayn” kabi o’lmas asarlar muallifi kim?
9. Kimlar unli va undosh tovushlarni farqlab, undoshni mohiyat, unlini esa o’tkinchi deb ta’riflaganlar va o’z so’zlarida (o’zaklarida) undosh tovushlarning asosiy rol o’ynashini ta’kidlaganlar.
10. Uning boshchiligidagi nominalizm ta’limoti esa haqiqatga to’la muvofiq, real tarzda faqat o’ziga xos xususiyatlarga, belgilarga ega bo’lgan narsa, predmet, hodisalargina mavjud, degan g’oyani ilgari suradi. Gap kim haqida?


Eniga:
2. Yakob Grimm 1819-1837 yillarda 4 tomlik ___________________asarini yozadi?
5. Maxmud az-Zamaxshariyning grammatikaga doir qaysi asari arab tili morfologiyasi va sintaksisini o’rganishda eng muhim qo’llanma sifatida Sharqda ham, G’arbda ham katta shuxratga ega bo’lgan?
6. “Bizgacha birgina qo’lyozmasi yetib kelgan. Qo’lyozma Istambulda saqlanadi. Uni ko’chiruvchi kotib Muhammad binni Abu Bakr Damashqiy ma’lumotiga ko’ra, Mahmud Koshg’ariyning o’z qo’li bilan yozilgan nusxadan ko’chirilgandir”. Gap qaysi asar haqida ketyapdi?
7. U zot qomusiy bilim egasi. U, eng avvalo, dunyoga tengi yo‘q tabib sifatida tanildi. Uning «Qonun fi-t-tib» kitobi asrimiz boshlariga qadar Ovruponing eng nufuzli universitetlarida asosiy qo’llanma sifatida o’qitilib kelindi. Gap kim haqida?
8. Abu Rayxon Beruniyning tilga va tilshunoslikka bo’lgan qarashlari qaysi asarida yaqqol namoyon bo’ladi?