4-modul: Pedagog mas’uliyati va moslashuvchanligi

---

4-modul: Pedagog mas’uliyati va moslashuvchanligi
 
1-mavzu: O‘zgarishlarga moslashuvchanlikning modellari va tiplari. 
Shaxslararo munosabatlarda moslashuvchanlikning ahamiyati 
Reja: 
1. Moslashuvchanlik haqida tushuncha
2. Shaxslararo munosabatlarda moslashuvchanlikning ahamiyati 
Tayanch 
tushunchalar: 
Moslashuvchanlik, mas’uliyat, pedagogik 
mas’uliyat, ijtimoiy moslashuv, kasbiy moslashuv, ichki moslashuv, tashqi 
moslashuv, psixologik moslashuv, shaxslararo munosabat. 
“Hurmatli muallimlarimiz, jonkuyar maktab direktorlarini, soha faxriylarini el-
yurtimizning tayanchi va suyanchi, deb bilamiz. Maktablar tizimini rivojlantirish 
uchun bundan buyon ham mablag’ni, imkoniyatni aslo ayamaymiz. Kelajak 
avlodimiz taqdiri, butun millatimiz, xalqimiz, davlatimiz taqdiri muhtaram 
muallimlarga bog’liq”. 
Shavkat Mirziyoyev 
Moslashuvchanlik haqida tushuncha 
Moslashuvchanlik nima? 
Moslashuvchanlik inson organizmidagi biologik o‘zgarishlardan tortib, turli 
psixik jarayonlarning o‘zgarishlariga odamning sub’yektiv munosabati tarzida 
kechadi. 
Pedagogning moslashuvchanligi: 
• Ijtimoiy moslashuv 
• Psixologik moslashuv 
• Pedagogik moslashuv 
• Kasbiy moslashuv 
• Shaxsiy moslashuv 
Keng ma'noda moslashish deganda, odamning atrof-muhit bilan o‘zaro ta'siri 
jarayoni tushuniladi, bu atrof-muhitni shaxsning ehtiyojlari, qadriyatlariga mos 

---

ravishda o‘zgarishiga yoki shaxsning atrof-muhitga bog'liqligi ustunligiga olib 
keladi. Kasbiy moslashuv - bu “odam - professional muhit” tizimida muvozanatni 
o‘rnatish jarayoni, bu mehnatning samaradorligi va sifatida, odamning mehnat 
jarayonidan, uning natijasi sifatida, professional sifatida va jamoada o‘zaro 
munosabatlarida namoyon bo‘ladi. Mutaxassisni ishlab chiqarishga kiritish 
bosqichlarini ko‘rib chiqishda, birlamchi va ikkilamchi moslashuv alohida 
ta'kidlanadi. Dastlabki moslashuv yosh xodimlarni (professional tajribaga ega 
bo‘lmagan) kasbiy guruh faoliyatiga dastlabki kiritish paytida amalga oshiriladi.