5 – Мавзу. Статистика кўрсаткичлари

1-misol. Korxonada 2013 yilda 210 mln.so’mlik maxsulot ishlab chiqarish majburiyati olingan bo’lib, u 215 mln. so’mlik qilib bajarilgan va 2014 yilda esa 220 mln. so’mlik maxsulot ishlab chiqarish rejalashtirilgan. Shartnoma majburiyati nisbiy miqdorini hisoblang.

• 1-misol. Korxonada 2013 yilda 210 mln.so’mlik maxsulot ishlab chiqarish majburiyati olingan bo’lib, u 215 mln. so’mlik qilib bajarilgan va 2014 yilda esa 220 mln. so’mlik maxsulot ishlab chiqarish rejalashtirilgan. Shartnoma majburiyati nisbiy miqdorini hisoblang.
• Echish.

• ya’ni avvalgi yilga nisbatan 2,33 foiz ko’p maxsulot ishlab chiqarish rejalashtirilgan.

2. Buyurtma (shartnoma) bajarilishi nisbiy miqdori muayyan davr ichida shartnomadagi topshiriqlarning qay darajada bajarilganligini tavsiflaydi. Buning uchun haqiqiy bajarilgan ko`rsatkich buyurtmadagi ko`rsatkich bilan taqqoslanadi.

• 2. Buyurtma (shartnoma) bajarilishi nisbiy miqdori muayyan davr ichida shartnomadagi topshiriqlarning qay darajada bajarilganligini tavsiflaydi. Buning uchun haqiqiy bajarilgan ko`rsatkich buyurtmadagi ko`rsatkich bilan taqqoslanadi.
• RTnm – buyurtma (shartnoma) bajarilishi nisbiy miqdori;
• D1 – joriy davrda haqiqiy bajarilgan daraja;
• DBT – buyurtmadagi topshiriq darajasi.

• 2-Misol. Konditer fabrikasi va supermarket o’rtasida tuzilgan shartnomaga binoan, konditer fabrikasi supermarketga 1 chorakda 12 tonna shokolad, 9 tonna karamel etkazib berishi kerak. Haqiqatda etkazib berilgan mahsulot tegishli ravishda 10 va 11 tonnani tashkil qilgan. Bu erdan, RTn/m:

Bazisli yoki zanjirsimon nisbiy miqdorlarni qo`llash tahlil oldida qo`yilgan maqsadga bog’liq. Agar faqat bazis davrga nisbatan keyingi davrlar darajasi qancha o`zgarganligini bilmoqchi bo`lsak, u holda bazisli usul, agar har bir keyingi davr o`zidan oldingi davr darajasiga nisbatan qancha o`zgarib borayotganini kuzatmoqchi bo`lsak, u holda zanjirsimon usul qo`llaniladi.

• Bazisli yoki zanjirsimon nisbiy miqdorlarni qo`llash tahlil oldida qo`yilgan maqsadga bog’liq. Agar faqat bazis davrga nisbatan keyingi davrlar darajasi qancha o`zgarganligini bilmoqchi bo`lsak, u holda bazisli usul, agar har bir keyingi davr o`zidan oldingi davr darajasiga nisbatan qancha o`zgarib borayotganini kuzatmoqchi bo`lsak, u holda zanjirsimon usul qo`llaniladi.

• 3. Dinamika nisbiy miqdori

• Dinamika nisbiy miqdori