5-§. Radioaktiv úlgilerdiń alfa spektroskopiyası Eksperimenttiń maqseti

Eksperimentte alınǵan nátiyjeler hám olardı tallaw 
Eksperimentte alınǵan nátiyjelerdi qayta islewde americiy-241 diń tiykarǵı spektrallıq 
sızıqlarına (
hám
) dıqqattı qaratıw kerek. Bul energiya piklerin 
payda etiwshi birdey waqıt aralıǵında registraciyalanǵan impuls sanlarınıń qatnası 84:13 ge teń 
bolıwı kerek. 
Spektrometrdiń energetikalıq shkalasın kalibrovkalawdı ámelge asırıń. Bunıń ushın 
kompterlik programması jumıs aynasınıń oń tárepindegi kalibrovka punktine barıp 
kalibrovkalıq parametrler ishindegi tiyisli bόlimnen eń intensiv spektrallıq sızıqlar qatarında 
turǵan energiya shaması 1-2 MeV qa kemeytirilgen americiy-241 sızıǵı tańlanadı. Sol aynanıń 
joqarǵı bόliminde turǵan analizatordıń nollik kanalına sáykes energiya shamasına 1-2 MeV ti 
kirgiziń. Shkalanı bunday etip jılıstırıwdıń sebebi barlıq alfa-bόleksheleriniń derekleri 
radiaciyalıq qáwipsizlikti támiyinlew ushın bόlekshe energiyalarınıń 1-2 MeV in όzinde jutıp 
qalatuǵın qatlam menen ekranlanǵanlıǵında bolıp, haqıqıy energiya shamasın όlshewde bunı 
orınlaw talap etiledi. 
Spektrometr kanalınıń shkala bόlimi (keV larda) anıqlanadı. 
Spektrometrdiń energetikalıq ruxsat etilgenlik koefficienti 
(1) formula járdeminde 
anıqlanadı hám kremniyli yarım όtkizgishli detektorlardıń energetikalıq ruxsat etilgenligi 
bahalanadı. 
Spektrallıq sızıqları belgisiz bolǵan úlgiden shıqqan alfa-bόleksheleriniń energiyası 
anıqlanadı hám bar bolǵan kestelik maǵlıwmatlar menen salıstırılıp, ondaǵı maǵlıwmatlarǵa 
durıs keliwi tekseriledi. 
Tόmende americiy-241 radioaktivli izotopı ushın anıqlanǵan hám kalibrovkalanǵan 
spektrallıq sızıqlar grafigi kόrsetilgen (6-súwret). Bul jerde tiykarǵı eki dana spektrallıq sızıqtıń 
energiya koordinataları saykes túrde 
hám
qa teń. Bul 
shamalar aldın keltirip όtilgen (
hám
) shamalar menen sáykes 
keledi. Registraciyalanǵan impulsler sanı bolsa sáykes túrde 
hám
ǵa teń. 
Olardıń qatnası bolsa
ge teń. Bul bolsa aldın keltirip όtilgen 
qatnasına júdá jaqın, yaǵnıy olar biri-birine sáykes 
keledi: 
. 

---

9 
6-súwret. Americiy-241 radioaktivli izotopı ushın anıqlanǵan hám kalibrovkalanǵan spektrallıq 
sızıqlar grafigi. Bul jerde 
hám
,
hám
ǵa teń.