5-bo’lim 7-ma’ruza: atom fizikasi. I. Mashg’ulotning maqsadi
Atom tuzilishi nazariyasiga kirish
Download 391.53 Kb. Pdf ko'rish
|
Lekciya - 7
Atom tuzilishi nazariyasiga kirish
Atom tuzilishi haqidagi yangi tasavvurlar birinchi bor 1904-yilda nazariy yo’l bilan Tomson tomomidan kashf qilingan. Uning hisoblashicha atomning radiusi - 1 Angstrem tartibida ekan.
1911-yilda Rezerford -zarrachalar bilan o’tkazilgan tajriba natijalariga asoslanib, Tomson modelining noto’g’ri ekanligini isbotladi. Rezerford modeliga asosan, atom markazida musbat yadro va bu yadroning atrofida, Quyosh atrofidagi planetalar kabi, manfiy zaryadlangan elektronlar aylanadi, atomning 99 % massasi yadroda jamlangan. Bu modelni atomning planetar modeli deb atalgan. Keyinroq bu modelning ham kamchiliklari borligi aniqlangan.
Bor Rezerford modeli kamchiliklarini hisobga olib, o’zining uchta postulatlarini ta’rifladi. 1. Elektronlar yadro atrofida ma’lum statsionar orbitalarda aylanib, bu orbitalarga diskret energiyalar to’g’ri keladi; 2. Atom yoki undagi elektronlar bir statsionar m-holatdan ikkinchi n- holatga o’tganda o’zidan nur chiqaradi yoki nur yutadi. Ushbu nurning chastotasi
E E h m n (1.1) shartdan topiladi. 3. Orbita bo’ylab yadro atrofida harakatlanayotgan elektronning impuls momenti Plank doimiysiga karralidir:
23 Benjamin Crowell.Simple nature.p-839 W +e
∆
V (
b) A different way of studying the pho
V light
M m v r n (1.2)
bu yerda n 1 2 3 , , ,... butun sonlar, h 105 10 34 . * *
- Plank doimiysi.
Bor o’z postulatlarini eng oddiy atom sistemasi – vodorod atomi nazariyasini yaratish uchun qo’llagan va uning asosida r me м 0 0 2 2 11 4 5 29 10
. * (1.3) kattalik – birinchi Bor orbitasining radiusi aniqlangan.
Download 391.53 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling