5. Ichki yong'inlar

5.1. Yong'in paytida gaz almashinuvining paydo bo'lishi va rivojlanishi. Uning asosiy parametrlari

Ichki va tashqi havo ichidagi gaz aralashmasining statik bosimi Paskal qonuniga muvofiq balandlikda o'zgaradi.Birinchi yondashuvda, bu tarqatish chiziqli deb hisoblanishi mumkin va quyidagi ifoda bilan tavsiflanadi: p = p₀- pgh, bu erda p - h, Pa balandlikdagi gaz ustunining bosimi ; p₀ - asosiy tekislikdagi gaz bosimi (h = 0), Pa.

Yong'indan oldin, xonaning ichki va tashqi balandligidagi havo bosimi taqsimoti­ qoida tariqasida;yuqori qismida bosim katta bo’ladi,pastki qismida esa bosim past bo’ladi.

Shakl. 5.1. Xona ichidagi va tashqarisidagi bosimlarning taqsimlanishi: qattiq chiziq-tashqi havo bosimi epurasi; nuqta chiziq-xona ichidagi havo bosimi epurasi

Ba'zi balandlikda havo bosimi tashqi bosimga teng. Bu darajadagi teng bosim tekisligi (PRD) yoki neytral zona deb ataladigan shartli gorizontal tekislik mavjud. PRDdan bo'lgan masofa neytral zonaning balandligi hisoblanadi va h bilan belgilanadi..

PRD yuqorida joylashgan barcha teshiklari orqali, havo PRD pastki xonadan xonaga kiradi ( 5.1).

Xonadagi yonish o’chog’ini paydo bo'lishi darhol gaz muhitining bosimining oshishiga olib keladi,yonish mahsulotlarining hajmi hatto oddiy sharoitlarda ham iste'mol qilinadigan havo miqdori ko'proq . O'rtacha­harorat va shunga mosravishda birinchi daqiqada gaz muhitining zichligi biroz o'zgarib turadi.P =p₀ - pgh xonadagi bosim balandligi taqsimoti ham deyarli o'zgarishsiz qoladi. Natijada, barcha darajadagi xona ichidagi gazlarning bosimi bir xil miqdorda ko'tariladi, bosim epyurasi deyarli parallel ravishda siljiydi. PRD tushadi. Shu bilan birga, qoida tariqasida PRD ochilishning pastki belgisidan past bo'ladi va gazlar barcha mavjud teshiklar orqali xonadan chiqadi (ochiq teshiklar, yoriqlar va boshqalar) orqali o'z joyidan mustaqil ravishda joylashadi(shakl. 5.2). Bunday vaziyatda yonish jarayoni xonada mavjud bo'lgan kislorod bilan ta'minlanadi. Yonish jarayoni davom etar ekan o'rta hajmli harorat ko'tariladi, gaz muhitining zichligi pasayadi - bosim epyurasi esa qayriladi. Bir vaqtning o’zida yonish zonasiga kiradigan gaz muhitida kislorod konsentratsiyasi kamayadi Natijada yonish tezligi kamayadi. Shunga­ko'ra, gaz muhitining kengayish tezligi kamayadi va xona ichidagi bosim pasayib ketadi - bosim epyurasi chap tomonga siljiydi. PRD ko'tariladi ( shakl.5.2). PRD ostidagi teshiklar orqali havo xonaga kirib, PRD ning yuqorida joylashgan teshiklari orqali hosil bo'lgan gazlar aralashmasi chiqariladi, uning tarkibi yonish jarayoni rivojlanganligi sababli o'zgaradi.