5-Laboratoriya jumısı Jol tosıqları hám baǵdarlawshı úskenelerdiń maqseti olardı qóllaw hám ornatıw qaǵıydaları

5-Laboratoriya jumısı
Jol tosıqları hám baǵdarlawshı úskenelerdiń maqseti olardı qóllaw hám ornatıw qaǵıydaları.
1. Laboratoriya jumısın orınlawdan maqset:
– Jol tosıqları hám baǵdarlawshı úskenelerdiń ulıwma dúzilisin, olardı qóllaw hám ornatıw qaǵıydaları úyreniw;
2. Laborotoriya jumısınıń mazmunı:
– Jol tosıqlarınıń jol transport hádiyseleriniń aldın alıwdaǵı orını;
– jol tosıqlarınıń wazıypaların úyrniw, olardıń túrlerin biliw;
– jol tosıqların jol sharayatına qarap qollanıw hám ornatıw qaǵıydaları
orınların kórsetiw;
3. Laborotoriya jumısın orınlawǵa oqıwshılardıń tayarlıq dárejesin
anıqlaw ushın sorawlar:
– Jol tosıqları neshe gruppaǵa bólinedi;
– Tosıqlardıń biyikligi qaysha m bolıwı kerek;
– Jol tosıqların ne sebepten qollanamız;
– Jol tosıqların ornatıw aralıqları nelerge baylanıslı;
– Jol tosıqları jol sızıqları menen qanday baylanısta;
4. Talabalar dúzetuǵın esabat mazmunı:
- Jol tosıqların ne sebepten qollanamız?
- Jóneltirgishlerdi paydalanıw qaǵıydaları qanday?
- Jol tosıqların ornatıw aralıqları nelerge baylanıslı.
- Jóneltirgishler qanday orınlarǵa ornatıladı?
- Jóneltirgishler jol belgileri menen qanday baylanısta?.
- Jol tosıqları jol sızıqları menen qanday baylanısta.

1-súwret 2-súwret

1 – qatnaw bólimi; 2 – shetki bekkemlewshi paǵana; 3 – ajartıwshı paǵanalar keńligi; 4 – tosıqtı esaplawshı kese iyiliwi; 5 - tosqınlıq(qorǵan); 6 – barderlı eki tárepleme metal tosıq; 7 – parapetli eki tárepleme temirbeton tosıq; 8 - barderlı bir tárepleme metal tosıq

1 - qatnaw bólimi; 2 - shetki bekkemlewshi paǵana; 3 - tosıqtı esaplawshı kese iyiliwi; 4 - barderlı bir tárepleme metal tosıq; 5 - parapetli bir tárepleme tosıq

3-súwret.
1 - qatnaw bólimi;
2 - shetki bekkemlewshi paǵana;
3 - tosıqtı esaplawshı kese iyiliwi;
4 – tosqınlıq(qorǵan).
Jol tosıqları ornatılıwı kerek:
- kópirlerde, jol ótkizgishlerinde, estakadalarda;
- 3 m hám odan joqarı biyikliktegi jol ushastkalarınıń uzınlıǵı boyınsha jasalma imaratlarǵa jaqınlasıwlarda hám tóbeliktiń tómen biyikliginde;
- eger jasalma strukturanıń uzınlıǵı tóbeshiktan 10 m assa, strukturanıń ótiw plitasınıń basınan hám aqırınan hár bır jóneliste keminde 18 m aralıqta;
- qala tezjúrer jolları, magistral kósheleri hám ulıwma qalalıq jollarda;
Tómendegi kestede kórsetilgen shártlerde elatlı punktlerden tısqarıda jollardıń ajıratıw basqıshında

Eki baǵdardaǵı háreket paǵanaları sanı	Ajıratıwshı paǵanalarda jaqtılandırıw tiregishleriniń bar/ joqlıǵı	Perespektivlı intensiv háreketi hár bir mıń/sutka daǵı ajratıwshı paǵanalar keńligi.m
		3-4	5-6
	Joq bar	>15 >10	>20 >15
	Joq bar	>20 >15	>30 >25

Esletpeler:
1. Jol tosıqları hám baǵdarlawshı úskeneler ornatılǵanda, hárekettiń perspektivalı intensivligi bes jıllıq dáwir ushın mólsherlengen.
2. Jańa jollardı joybarlawda, eger joybarda 5-6 m keńliktegi ajıratıwshı paǵanalardı jaqtılandırıwdı názerde tutılǵan bolsa, háreket intensivligine qaramastan ǵarezsiz túrde ornatılıwı kerek;
tosıqları tómendegishe bolıwı kerek:
- kópirlerdi, jol ótkizgıshlerinde hám ótkellerde, joldıń shetinen keminde 1 m aralıqta jaylasqan joldıń qatnaw bólimi sırtqı tárepinde;
- tosıqlar bolmasa - ajıratıwshı sızıq oǵına;
- jol ótkeriwshileri tregishleri bar bolsa, jaqtılıq, konsol yamasa ramalı tiregishte xabarlawshı kórsetiwshi jol belgileri-ajıratıwshı paǵana oǵı boylap, joldıń qatnaw bólimi shetinen keminde 1 m aralıqta hám kese iyiliw tosıǵınıń esaplaw ólsheminen kem bolmaǵan halda tosıwshı qurılma diywalı, joqarıdaǵı 1-súwrette keltirilgen;
- jol shetine barer tipli tosıq ornatılsa esaplaw kese iyiliw kólemi - 0,25 m den kem, parapet tipli tosıq bolsa jol shetinen - 0.5 m (2-súwret);
- jol shetinde tok ótkizgish tiregishleri, jaqtılandırıw, xabarlawshı kórsetiwshi jol belgileri bar bolsa, jol shetinen keminde 1 m aralıqta tosıqlı metall tosqınlıqlardı joldıń shetinen diywaldıń aldı tárepine hám esaplaw kese iyiliwinen keminde shegaralanǵan tosıqqa ornatıwǵa jol qóyıladı. Parapet tipindegi tosıqlar 3- súwretke muwapıq jaylastırıwǵa ruxsat etiledi.
Joldıń qatnaw bólimi shetinen sheklep qoyılǵan tosıqqa belgili bir aralıq penen diywal dúzilisi kestege muwapıq tańlanıwı kerek. 2 hám 3 keste iyiliwdiń esaplanǵan mánisine tiykarlanǵan. .
2- keste

Jol kategoriyası	Eki háreketleniw jónelisindegi paǵanalar sanı	Jol sheti keńligi	Tosıqtıń kese iyiliwdegi esabı	Jol shetine ornatılatuǵın jol tosıqlarınıń konstrukciya nomeri
				600 m kóp radiusli rejedegi qiysıqliǵı tuwrısızıqlı jol ushastkala-rında	600 m kishi radiuslı rejedegi qıysıqlıǵı
					Sırtqı tárepiniń qıysıqlıǵı	Ishki tárepiniń qıysıqlıǵı
I	4-6	3.75 3.5	1.4 1.25	2.5 5	2.3.5 2	4.6 4
II	2-3	3.75 3.5	1.4 1.25	2.3.5 2.5	2.3.5 2.3.5	4.6 4.6
III	2	2.5	1.25 -	5.6 8	6	6
IV	2	2.0	1.25 -	9 8	- 7	- 8

Esletpe: kese iyiliwdi esaplawdan maqset májbúriy avtomobildiń shetki oń paǵanadan kiriwin anıqlaw.
3-Keste

Ajratıwshı paǵanalarda jol belgileriniń hám jaqtılandırıwshı tiregishlerdiń bar-joqlıǵı.	Ajıratıwshı paǵanalar keńligine ornatılatuǵın tosıq konstrukciyalar nomeri. m
	3	4	5-5
bar	10	11 (1.5m)	11 (1.5m)
joq	10	10	1.5

Esletpe:
1) Laboratoriya jumısı A4 format qaǵazında ( 210 x297 ) atqarılıwı hám keyingi

laboratoriya sabaǵına shekem oqıwshı tárepinen oqıtıwshıǵa tapsırılıwı shárt;
2) laboratoriya jumısı baslanıwınan aldın hám keyin oqıwshılar bilimin tekserip
jurnalǵa bahalanıwı shárt.