5-mavzu. Matematikaning boshlang‘ich kursida ma’lumotlar (jadval, sxema, diagrammalar) bilan

Matematikadan ma’lumotlar bilan ishlashning asosiy

yo‘nalishlari.
Matndagi ma’lumotlarni jadvalga yozish
Bu guruhga tegishli masalalar bilan ishlashda o„quvchilarga jadvalga kiritilgan ma‟lumotlarni o„qish va tahlil qilish talab qilinadigan vazifalar berish maqsadga muvofiqdir.
Masalan:

	CHINOR	TERAK	ARCHA	QARAG‘AY
Birinchi hudud	18	7	28	11
Ikkinchi hudud	23	46	17	14
Uchinchi hudud	41	15	29	12

Botanika bog'i 3 hududga bo'lingan. Berilgan jadval bo„yicha:

1. 
   qaysi hududga daraxtlar ko„p, qaysi hududga daraxtlar eng kam miqdorda ekilgan? (barcha daraxtlar hisobi olinadi)
   
2. 
   qaysi hududga daraxtlar eng ko„p, eng kam miqdorda ekilgan?
   

d) tol va teraklarning sonini taqqoslang. (har bir qism bo„yicha)
Bundan tashqari, o„quvchilarga rasm va yordamchi matn ko„rinishidagi ma‟lumotlarni o„qish va bu ma‟lumotlarni jadvalga kiritish kerak bo„lgan vazifalar taklif qilinishi mumkin.


Masalan:
Rasmdagi “to„g„i”, “o„tkir” va “o„tmas burchaklar” sonini hisoblang.
Jadvalga ma‟lumotlarni kiriting.

To‘g‘ri burchak	O‘tkir burchak	O‘tmas burchak

Eng ko„p va eng kam bo„lgan burchaklarni ayting.

Ma’lumotlarni to‘plash va umumlashtirish haqida dastlabki tushuncha

Dastlab, taklif qilingan matn yoki rasmdan ma‟lumotlar tanlab olinishi kerak, so„ngra bu ma‟lumotlar sinfda suhbat orqali tahlil ajratib olinishi kerak. Olingan ma‟lumotlar jadvalga joylashtiriladi. Ma‟lumotlarning taqqoslash uchun o„quvchilarga ketma-ket savollar beriladi. Shu kabi topshiriqlar orqali o„quvchilar matn yoki rasmdan ma‟lumotlar tanlab olishni, ularni jadvalga joylash haqidagi bilimlar asta-sekin shakllanadi.
Masalan: Yakshanba kuni sinfdoshlaringizdan qayerda ko„proq vaqt o„tkazganlari haqida so„rang va olingan ma‟lumotlar asosida jadvalni to„ldiring. (Har bir o„quvchi faqat bitta dam olish joyini aytishi mumkin.)

Dam olish joylari:	Uyda	Dala hovlida	Mehmonda	Boshqa joylarda
O„quvchilar soni

Yakshanba kuni necha nafar o„quvchi eng ko„p dam olgan va necha nafar o„quvchi eng kam dam olgan joyini ayting.